XVI leżała w tak zwanej Wiadzkiej wołosti, w wójtowstwie kleckiem. A. Jel. Wielka Hala, szczyt 1640 mt. w Niźnich Tatrach ob. t. XII, 259. Wielka Halina, góra, śród lesistych wielkich obszarów 221 mt. , nad dolina pot. Białej, na obszarze Szyszaków ob. Butyny, w pow. żółkiewskim Mapa sz. g. 5, XXX. Wielka Hłusza, mko, pow. kowelski, gm. W. H. , okr. pol. kamieńskokoszyrski, o 24 w. od Kamienia Koszyrskiego. Gmina, położona w płn. wsch. części powiatu, graniczy od pld. z gm. KamieńKoszyrski, od zach. z gm. Chocieszów, od płn. z gm. Lelików, od płn. wsch z gub. grodzieńską; , od wschodu z gub. mińską, obejmuje 19 miejscowości, mających 1008 dm. wlośc. obok 284 należących do innych stanów, 7855 mk. włościan, uwłaszczonych na 21242 dzies. Wielka Holica, obszar lesisty pagórkowaty, o płaskich grzbietach w środku, wzn. do 379 mt. , część jego wschodnia należy do Zawałowa, zach. do Hnilcza, w pow. podhajeckim Mapa wojs. , 9, XXXII. Wielka Jalicza, szczyt 776 mt. w Beskidzie wschodnim, pod 48 47 1 2 szer. płn. i 40 34 wsch. dług. , śród lesistego grzbietu zbiegającego do pot. Zdenjanki na Węgrzech, blisko granicy Galicyi Mapa wojs. , 10, XXVIII. Wielka Jaworzynka, szczyt 1002 mt. , lasem pokryty, na granicy Wierzchomli i Szczawnika, w pow. nowosądeckim. Wielka Kamienówka, góra 1087 mt. , we wsi Zielonej, w pow. nadworniańskim, pomiędzy pot. Czernik a Zielenicą, okryta lasami. Leży pod 42 1 3 4 wsch. dług. a 48 30 1 2 płn. szer. Mapa wojs. , 11, XXXI. Wielka Kępa, pow. średzki, ob. Czarnotki. Wielka Kępa, niem. Wielkikaempe, wyb. do Brzozy, pow. toruński; 2 dm. , 20 mk. Wielka Kiczera 1. góra 921 mt. , koło AL Hielegpatak na Węgrzech, stoki jej spadają do pot. Studeni Mapa wojs. , 11, XXIX. 2. W. , góra 1226 mt. na Węgrzech, nad pot. Apszyńcem, w pobliżu źródeł Czarnej Cisy Mapa wojs. , 12, XXX. WielkaKołpienica, wś, pow. nowogródzki, w 3 okr. pol. NowaMysz, gm. Stwołowicze, o 52 w. od Nowogródka ob. Kołpienica, A. Jel. Wielka Kopa, szczyt tatrzański, ob. Koprowa Wielka, Wielka Krasna, szczyt w hr. spiskiem, ob. Lewocza t. V, 189. Wielka Krzyźna, szczyt, ob. Fatra II, 375. Wielka Kurwia, niem. Gross Curvien, wś i nadleśnictwo nad jez. Niskie, pow. jańsborski, st. Turośl Turoscheln. WielkaLipa, wś, pow. nowogródzki, w 5 okr. pol. i gm. Snów, o 67 w. od Nowogródka, Miejscowość bezleśna, grunta urodzajne. Nie gdyś Rdułtowskich, ob. Lipa. A. Jel. Wielka Łąka 1. os. , pow. słupecki, gm. i par. Szymanowice. 2. W. Ł. al. Bardel, os. , pow. sandomierski, gm. i par. Koprzywnica. W 1827 r 1 dm. , 7 mk. Wielkałąka al. Wielka Łąka, niem. Wielkalonka, folw. do Turzna, plebanka i kol. , pow. wąbrzeski, st. p. Kowalewo, kościół par. katol. w miejscu; 1167 ha 867 roli orn. , 37 łąk, 175 lasu; 1885 r. 28 dm. , 68 dym. , 386 mk. , 354 katol. , 32 ew. ; na folw. Józafat przypada 57 mk. i 3 dm. Wś posiada szkolę katol 2klas. Kościół paraf. , p. w. św. Katarzyny i Małgorzaty, patronatu prywatnego; na nowo pobudowany został między r. 1861 a 1863 konsekrowany. Przy nim bractwo różańcowe od r. 1885 i trzeźwości od r. 1856. W skład par. wchodzą. Wielkałąka, Brówno, Rychnowo, Rychnowskie wyb. , Olesiek, Elzanowo, Maryanki, Bielskie Budy, Bielskie Krodunkj, Józafat, Muehlenthalt, Pruska Łąka i Juda. Parafia dek. chełmżyńskiego liczyła 1867 r. 1188 dusz, zaś 1892 r. 1412 dusz. Za czasów krzyżackich należała W. do komturstwa kowalewskiego; w tym czasie wspominane p. n. GrossLanke, Langka 1446 i Lenkau. Rejestry krzyżackie z r. 1415 zapisują; tu 34 włók, z tych 31 osiadłych; od każdej z nich płacono 19 skojców; karczmarz dostarczał 2 funty szafranu ob. Gesch, der Stadt u. des Kr. Kulm v. Schulz, n, str. 113. Kościół katol. istniał już r. 1445 ob. Urkb. d. Bisb. Culm, str. 464. Wizyta Strzesza z r. 1667 72 opiewa, że był tu kościół z kamieni zbudowany, o 3 ołtarzach; dwa przywileje krzyżackie zaginęły. Bo prob. należały 4 włóki. Jakub Sąchocki był proboszczem od r. 1670, przed nim Adam Koluszkowski, dawniej Piliński. W skład par. wchodziły Wielgołąka, gdzie przed wojną szwedzką było włościan 24, później 8; w czasie wizytacyi nie było żadnego; dalej Elzanowo, Borowno, Rychnowo, Pruska Łąka i młyńskie osady Skrobacz, Juda, Kruska, Strus, desolata Pasternia, Kinost, Szerokostaw. Każdy młynarz miał dawać prob. po kor. żyta, a nauczycielowi po pól korca. Jako filie należały do W. kościoły w Rychnowie i Gronowie; dusz było w parafii przeszło 400. Tenutaryuszem W. był Pstrokoński, podkomorzy brzeskokujawski ob. str. 39 44. Przez pewien czas kościół zostawał w ręku inowierców, którym go odebrał bisk. Piotr Tylicki, oddając zarząd proboszczowi Feliksowi Borek r. 1597. R. 1706 wykazuje wizyta Potockiego 684 dusz. W topogr. Goldbecka z r. 1789 zapisana jest W. Ł. jako dobra szl. i folw. o 29 dymach. Obecny piękny kościół, w którym sa groby familijne rodziny Działowskich, pobudował Ksawery Działowski z siostrami swemi. Dzisiaj spoczywają tam już trzy pokolenia PrawdzicówDziałow skich, najstarszej może rodziny z Prus zachod Wielka Kępa Wielka Hala Wielka Halina Wielka Hłusza Wielka Holica Wielka Jalicza Wielka Jaworzynka Wielka Kamienówka Wielka Wielka Kiczera Wielka Kopa Wielka Krasna Wielka Krzyźna Wielka Kurwia Wielka Łąka Wielkałąka