od 4 włók co sami orzą, daje fl. 2 Pawiński, Małop. , 397, 417. Wielgos, ob. Wielgus. Wielgouchy, wś, pow. ostrołęcki, gm. i par. Czerwin. Mieszka tu drobna szlachta. W 1827 r. było 6 dm. , 34 mk. Ob. Mierzejewo. Wielgrób, niem. Wielgrub, al. Wilgrub, wyb. do Łąkorka, pow. lubawski, st. p. Łąkarz, 4 dm. , 29 mk. Wielgus, dawniej Wielgos, wś, pow. pińczo wski, gm. Nagórzany, par. Kościelec, ma 5 os. , 27 mr. ; należała do dóbr Nagórzany. Obszar dwor. zaś wchodził w skład dóbr Krzyszkowice. W 1827 r. miała 5 dm. , 26 mk. Wspomina ją Długosz w opisie par. Kościelec Ł. B. , II, 167. Według reg. pob. pow. proszowskiego z r. 1581 we wsi Wielgos Wielgusz, w par. Kościelec, płaciła Ocieska dzierżawi Jarochowski od 2 lan. km. , 1 zagr, , karczmy. Część bisk. krako wskich miała 1 2 łan. km. , 1 kom. bez bydła Pawiń. , Małop. , 12. Br. Ch, Wielgusy, wś, pow. rypiński, gm. i par. Żale. W najnowszych spisach nie podana. W 1827 r. było 10 dm. , 76 mk. Vidguth, dobra i wś, pow. oleśnicki, par. ew. w miejscu, kat. Sadewitz. W r. 1885 dobra miały 1169 ha, 10 dm. , 247 mk. 31 kat. ; wieś 435 ha, 128 dm. , 693 mk. 11 kat. . Wielhor, Wilhor, w dokum. Wielihory, Wilhorów, wś nad Horyniem, pow. ostrogski, gm. Buhryn o 4 w. , o 22 w. na płd. od Ostroga, o 7 w. od Ożenina st. dr. żeL, ma 72 dm. , 548 mk prawosł. , 20 katol. , 21 żydów. Posiada cerkiew paraf. Pokrowską; , z drzewa wzniesioną, w 1859 r. kosztem parafian, odnowioną; w 1884 r. i uposażoną 34 dzies. ziemi; cerkiew filialna we wsi Koleśniki o 1 4 w. . We wsi szkoła cerkiewna i olejarnia. Cała wś otoczona jest wysokiemi górami; na jednej z nich stała dawna cerkiew paraf. i była okolona w czworobok wysokiemi walami ziemnemi, uszkodzonemi od strony Horynia. Widocznie była to pierwotnie warownia ziemna, jakich wiele znajduje się w tych okolicach. Również i dwór dziedzica wzniesiony jest na górze. Wieś rozrzucona jest po górach i dolinach. Pomimo górzystego położenia glebę stanowi czarnoziem bardzo urodzajny, na podłożu gliniastem. W górach ku zachodowi sa pokłady kredy. Włościanie są; zamożni, trudnią; się rolnictwem oraz hodowlą; koni, bydła rogatego, owiec, trzody chlewnej i drobiu. Niektórzy gospodarze mają. sady owocowe a w nich pasieki. Wś założona została przez Kierdeja, z pochodzenia tatarskiego, protoplastę rodu Wilhorskich, Bohuryńskich, Hojskich, Czapliców Szpanowskich, Mylskich i in. Podług rewizyi zamku łuckiego z 1545 r. wś była własnością Lwa Andrejewicza Wilhorskiego, który z braćmi był zobowiązany do opatrywania 2 horodni zamkowych Jabłonowski, Rewizye, 39, 51. Podług reg. pobor. pow. łuckiego z 1570 r. mają tu części Tomiło Worona Borothinski, Leon Wielehorski, Michajło Pawłowicz i p. Klementowa. Pobor niewykazany. W 1577 r. Lwowa Wilhorska wnosi pobór z 12 dym. po 20 gr. , 9 ogr. po 4 gr. , 9 ogr. po 2 gr. ; Adam Klimontowicz z 3 dym. po 10 gr. i 1 ogr. 2 gr. ; Michaj ło Wilhorski z 12 dym. po 12 gr. , 7 ogr. po 4 gr. i 5 ogr. po 2 gr. W 1583 r. należy w czę ści do Andrzeja Dobrzyńskiego, który płaci od 1 dym. , 2 ogr. , w części zaś do Mchajły Pa włowicza, płacącego od 1 dym. , 12 ogr. , 13 kom. , 2 kół waln. i 1 popa Jabłonowski, Wołyń, 5, 12, 16, 17, 51, 52, 105, 106. Aktem z 1562 r. Hanna Dobrzyńska, z domu Dźiusianka, zapi suje mężowi swemu Andrzejowi Dobrzyńskiemu prawo na dożywotnie władanie częścią mają tków Boczanicy, Bucharowa, Sadkowa i Wilhora Opiś akt. kn. Kijew, centr. arch. , N. 2036. Uniwersał Zygmunta Augusta z 1569 r. jako właścicieli W. wymienia Lwa i Michajła Wilkorskich Arch. J. Z. B. , cz. II, t. 1 7. Część W. wraz z innemi dobrami nabył od Anastazyi Dżiusianki za 618 kóp i 10 gr. lit. kn. Bohusz Korecki, wwda ziemi wołyńskiej, ssta łucki, bracławski i winnicki, i w 1579 r. zapisał bra tankowi swemu Siemionowi Chreptowiczowi Bohuryńskiemu Arch. J. Z. R. , cz. I, t. 1 110, 112, 113. Od Wielhorskich wś przeszła do Małyńskich a od tych do Zwolińskich, w ręku któ rych dotąd pozostaje. J. Krz. Wielhory al. Wielgory, przyl. dóbr Rohożyn, w pow. augustowskim. Wielica por. Mosty, mylnie, za Wolica, Wielice, wś nad Dźwiną, pow. wieliski, prom. Wieilce, sioło, wchodziło w skład dóbr poleskich ze Skwira Połowców Różynowskich; ob. t. X, 744. Wielichów, wś, pow. łucki, na pograniczu pow. rówieńskiego, gm. Horodziec, na płd. od W. Werbczy. Podług reg. pobor. pow. łuckiego z 1583 r. wś W. należy do Stepania, ks, Konstantego Ostrogskiego, wwody kijowskiego, który płaci ztąd od 9 dm. , 3 ogr. Jabłonowski, Wołyń, 83. Wielichowo, miasteczko nad bagnami Obry, niedaleko ujścia rzki Zapolny do Obry, pow. kościański obecnie Szmigielski, odl. 3 1 4 mili od Kościana, ma około 1000 mk. , kościół par. katol. w dek. grodziskim. W r. 1840 było 111 dm. , 592 mk. Jan, bisk. poznański, osadzając r. 1297 na prawie niem. wieś kościoła poznańskiego Lubnice, pozwala wolnego wrębu w lesie biskupim Vielychowo. Istniał tu zapewne dwór myśliwski biskupi, przy którym powstaje wieś. Andrzej, biskup pozn. , ztąd datuje dwa akty wydane r. 1304 Datum et actum in Welichow. W dok. r. 1308 wspomniano W. jako wieś biskupią. W 1429 r. otrzymuje osada, na prośbę Wielgos Wielgos Wielgouchy Wielgrób Wielgus Wielgusy Wielhor Wielgory Wielica Mosty Wielica Wielice Wieilce Wielichów Wielichowo