wzniesiony został z drzewa w 1639 r. przez Aleksandra Massalskiego, wwdę mińskiego, sstę kowieńskiego i jaswojńskiego, ciwuna retowskiego, oraz żone jego Apolonię Jasińskich. Wadjslaw IV przywilejem z d. 3 czerwca t. r. na uposażenie kościoła przeznaczył po 3 gr. z każdej włóki osiadłej ciwuństwa retowskiego a po 1 gr. z włóki leśnej. Do 1791 r. kościół w W. byłfilialnym parafii retowskiejlecz wzboga cony funduszem Jerzego Orwida, który d. 22 kwietnia 1791 r. zapisał na altaryę majętność swą Lepajcie, leżącą w pow. pojurskim i wartującą 9000 tynfów, wyniesiony został na stopień kościoła parafialnego. Plebania posiadała 1 włókę 12 mr. ziemi, 9 dusz rewiz. poddanych i 1987 rs. kapitału. Na cmentarzu grzebalnym znajduje się kaplica, p. w. św. Jerzego, wzniesiona w 1835 r. Parafia katol. , dekanatu retowskiego, 3776 wiernych. Gmina graniczy od płn. z pow. tel szewskim gm. Płungiany, od wsch. z gm. An drzejów i Konstantynów, od płd. z gm. Szwek sznie, od zach. z Prusami i gm. Gorżdy pow. telszewskiego, obejmuje 43 miejscowości, mają ce 412 dm. , 4634 mk. włościan 1775 dusz re wiz. , uwłaszczonych na 9661 dzies. ziemi 105 nieużytków. W, stanowiły niegdyś własność rządowa, należącą do Retowa, z nabyciem któ rego przez ks. Ogińskich stały się własnością, prywatną. J Krz. Veronice w dok. , jezioro, ob. Kiszewa, Weydicken, ob. Wejdyki. Weynothen 1. al. Woynothen, posiadłość, pow. wystrucki, st. pocz. Norkitten. 2. W. Alt i Neu, dwie wsi, pow. tylżycki, st. pocz. Filzit i Kallwen. Weyershof w dok. , ob. Nowydwór 1. Wezdenki, w dokum. Wessdenky 1530, Wesdenki 1565, Wedzenki 1578, wś nad rz. Bożkiem, dopł. Bohu, pow. proskurowski, okr. poL, gm. i sąd Czarny Ostrów o 12 w. , paraf. katol. Mikołajów, o 20 w. od Proskurowa, przy dr. z Mikołajowa do Orliniec, ma 111 osad, 592 mk. , 564 dzies. ziemi wlośc, 40 cerkiewnej, dworska należy do Mikołajewa, hr. Konstantego Przeździeckiego. Posiada cerkiew p. w. Narodzenia N. M. P. , wzniesioną w 1769 r. , z 540 parafianami. Stara osada, istniała już w 1530, nieskładała jednak poboru z powodu niewyszłej jeszcze wolności; w 1565 r. i 1578 r. należała do Dobruchowskich i miała 2 łany uprawne. W 1583 r. płacono od 1 pługa. Dr. M. Vezitten, fol. dóbr prywat. Pussen, w okr. goldyngskim, pow. windawski, par. piltyńska Kurlandya. Wezz, rzeka w Inflantach, dopływ rz. Oger ob. . WezsOhtke, ob. Okten 2. WezzSzehres Mujża, ob. Sehren 1. WeizSiwałirdes, ob. Schwarden 1 i Riln. WezzaKoplawa lot. , ob. Born Alt, wś, w okr. iłłukszteńskim gub. kurlandzkiej. Weżłowki, wś, pow. rossieński, w 2 okr. poL, gm. Szydłów, o 21 w. od Rossień. Weżuławki, okolica, pow. rossieński, w 3 okr. pol, gm. i par. Botoki, o 45 w. od Rossień. Mają tu Jurewiczowie w dwóch działach 35 dzies. 1 lasu, 4 nieuż. , Linkiewiczowie 45 dzies. 9 lasu, 4 nieuż. , Sławińscy 80 dzies. 5 lasu, 13 1 2 nieuż. . Weżyt ob. Wehsiht, Wębiskie, os. , pow. wyłkowyski, gm. Giże, par. Wyłkowyszki odl. 19 w. , ma 2 dm. , 9 mk. Wąchadłów, w XIV w. Wanchadlow, wś, folw. i dobra, pow. pińczowski, gm. i par. Góry, leży na prawo od drogi z Pińczowa do Działoszyc, odl. 14 w. od Pińczowa. W 1827 było 56 dm. , 327 mk. Dobra W. składy się wr. 1884 z folw. Węchadłów, Tomaszów, attyn. Cegielnia, Pozory, Rafalce, rozl. mr. 2222 folw. W. gr. orn. i ogr. mr. 416, łąk mr. 44, pastw. mr. 242, lasu mr. 997, nieuż. mr. 30; bud. mur. 13, drew. 9; płodozm. 10 i 14poł. , las nieurządzony; folw. Tomaszów gr. orn. i ogr. mr. 477, pastw. mr. 5, nieuż. mr. 9; bud. mur. 4, drew. 5, cegielnia, pokłady kamienia budowlanego. Wś W. os. 52, mr. 334. Przecław z W. wymieniony w akcie z r. 1375 spisanym w Żarnowcu a Pietrasz z W. w r. 1381 w Książu asystuje aktowi Kod. Małop. , I, 388, 425. Według reg. pob. pow. krakowskiego z r. 1581 we wsi W. , w par. Góry Misiowska Góra, p. Rolkowa miała 10 łan km. , 11 czynsz. , 6 zag. bez roli, 6 kom. z bydł, 20 kom. bez byd. , 7 rzem. , 2 dudarzy, 1 2 łan. karczm. Pawiński, Małop. , 89, 439. Br, Ch. Wącki kanał, ob. Windawski Węcławice, pow. cieszyński, ob. Wenclowice, Węcłowiszki, ob. Wenzlowischken, Wączławka al. Węcławka, wś, pow. wyłkowyski, gm. i par. Olwita, odl. od Wyłkowyszek 5 w. , ma 32 dm. , 269 mk. , 19 osad, 612 morg. Wchodziła w skład dóbr Pojeziory. W 1827 r. było 22 dm. , 161 mk. Węda, os. , pow. kielecki, gm. Korzecko, par. Chęciny. Wądogiszki, mylnie Wedegiszki, wś, pow. władysławowski, gm. Swiatoszyn, par. Poniemoń, odl. od Władysławowa 42 w. , ma 4 dm. , 39 mk. W 1827 r. było 4 dm. , 37 mk. Wędrogów, wś i folw. , pow. skierniewicki, gm. Kowiesy, par. Chojnata, odl. 20 w. od Skierniewic, ma 102 mk. W 1827 r. było 10 dm. , 71 mk. W r. 1887 folw. W. rozl. mr. 258 gr. orn. i ogr. mr. 228, łąk mr. 16, pastw. mr. 7, nieuż. mr. 7; bud. mur. 1, drew. 10. Wś W. os. 7, mr. 30. Wędromirz, Wendromierz w r. 1564, jezioro, w pow. międzychodzkim, 1, 5 klm. długie, około 1 klm. szer. , między Pszczewem i Trzcielem, w sieci jezior spływających do Obry, łączy

Wezz

Weydicken

Weydicken

Weynothen

Weyershof

Wezdenki

Wezs

Wezza

Weżłowki

Weżuławki

Weżyt

Wębiskie

Węcławice

Węcłowiszki

Węda

Wędrogów

Wędromirz