Werchniaczka, rzeczka, w pow. humańskim, prawy dopływ Humańki, ma źródła pod wsią tej że nazwy, płynie z zachodu na wschód, mija wś W. poniżej której ma ujście. X M. O. Werchniaczka, wś u źródeł rzeki t. n. dopł. Humańki, pow. humański, w 1 okr. poL, gm. Leszczynówka, o 15 w. od Humania, ma 312 mk. Podług Pochilewicza w 1863 r. było 1347 mk. prawosŁ, 34 katol; 2231 dzies. ziemi. Posiada cerkiew Bohosłowską, z drzewa wzniesioną, w 1785 r. ; kaplice katol. par. Humań. Fabryka cukru, założona w 1845 r. Z klucza humańskiego dóbr tulczynieckich Szczęsnego Potockiego nabyta w 1812 r. przez Floryana Jasieńskiego, następnie synów jego Kaliksta i Ksawerego, obecnie własnośc spółki żyrardowskiej. Jasieński prowadził gospodarstwo wzorowe, postępowe, założył fabrykę cukru, pozakładał budynki folwarczne, po większej części murowane. Nadto urządził obszerny sad owocowy przy domu, wraz z ogrodem spacerowym, w którym wzniósł kaplicę. W grobach tej kaplicy pochowani są oboje Jasieńscy. Werchniaki, w dokum. Werchoboraja, wś u źródeł Ikwy wschodniej, pow. starokonstantynowski, na płd. zachd od Starego Konstantynowa. Werchoboraja, ob. Werchniaki. Werchobuż, wś, pow. złoczowski, 17 klm. na płn. wsch. od Złoczowa, 21 klm. na płn. wsch. od Oleska sąd pow. , 11 klm. na wsch od urz. poczt. w Sasowie. Na pld. leży Kruhów, na płn. zach. Kołtów, na zach. Opaki, na płn. Huta Werchobuska, na wsch. Łukawiec pow. brodzki. We wsch. strome wsi bierze początek jeden ze źródlanych potoków Bugu. W małej kotlinie pomiędzy karczmą, a zabudowaniami wsi wytry ska kilkoma otworami jedno z najsilniejszych źródeł Bugu. Jest ono otoczone cembrzynami dębowemi; tuż nad źródłem, między dwiema lipa mi, stoi statua św. Jana Chrzciciela. Wzdłuż granicy wsch. płynie pot. Kierniczyna, jedno z ramion Seretu. Dział wodny między dorze czem Wisły u Dniestru przechodzi przez płn. częśó wsi. Własn. więk. hr. Wacława Bawo rowskiego ma roli orn. 65, łąk i ogr. 190, pastw. 31, lasu 129 mr. ; wł. mn. roli orn. 1036, łąk i ogr. 291, pastw. 85, lasu 2 morg. W r. 1880 było 125 dm. , 835 mk. w gm. , 3 dm. , 21 mk. na obsz. dwors. , 766 gr. katol. , 80 rzym. katol. , 10 izr. ; narodowości rus. . Far. rzym. katol. w Sasowie, gr. katol. w Kołtowie. We wsi jest cerkiew p. w. Usp. N. M. P. i szkoła etat. lklas. od r. 1872, z jez. wykł. rus. Gmina posiada kasę pożycz. z kapit. 630 złr. Lu. Dz. Wercholicha, folw. nad strugą Czarny Ruczaj, pow. oszmiański, w 3 okr. pol, o 45 w. od Oszmiany a 27 w. od Dziewieniszek, ma 4 dm. , 17 mk. katol. W 1866 r. własność Lisowskiego. Werchomla, pow. nowosądecki, ob. Wirzchomla. Werchowa al. Wierzchowa, rzeczka, dopł. rz. Żerdziu, w pow. winnickim. Werchowce, wś skarbowa, pow. dryssieński, par. Oświej. Należy do dóbr skarbowych Stryżyno. Werchowie 1. wś, pow. lepelski, gm. Stanisławowo, st. poczt. Bieszenkowicze; zarząd gminny, szkoła gminna od 1864 r. . 2. W. , st. poczt. na trakcie z Witebska do Wieliża, pow. wieliski, pomiędzy st. Suraż o 22 w. a Wieliż o 18 w. , o 62 1 2 w. od Witebska. Werchowienka al. Postoł, Połstoł, Podstol, rzeczka, w pow. skwirskim, dopływ Rastawicy od lewego brzegu. Płynie od zachodu na wschod pod mkiem Wczorajsze i wsiami Spiczyńce, Bystrówka, Werchownia i w pobliżu Trubijówki ma ujście. Werchówka, rzeczka, lewy dopływ Proni, praw. dopł. Soży. Werchówka, wś, pow. łucki, należy do dóbr Romanów. Werchownia, pow. skwirski, ob. Wierzchownia. Warchowo, wś, pow. witebski, w 1 okr. poL, gm. Werchowo, cerkiew paraf. Zarząd gminy we wsi Słoboda. Gmina graniczy z gminami Chrapowicze, Kuryno, Janowicze, Babinicze i Miszkowo, obejmuje 96 miejscowości, mających 280 dm. włośc. obok 82 należących do innych stanów, 2680 mk. włościan, uwłaszczonych na 3095 dzies. ziemi. Werchrata, wś, pow. rawski, 13 klm. na płn. zach. od Rawy Ruskiej sąd pow. i st. dr. żeL, urz. poczt. . Na płn. leżą Huta Lubycka i Lubycza, na płn. wsch. Tyniatyska grupa domów Punki, na wsch. Hrebenne, Siedliska i Prusie, na płd. Dziewięcierz, na zach. Brusno Stare, Huta Stara i Wola Wielka wszystkie w pow. cieszanowskim. W płn. zach. stronie wsi powstaje pot. Werchowina, płynie środkiem obszaru na płd. wsch. , przybiera od praw. brz. pot. Dziewięcierz, odtąd przyjmuje nazwę Rata i płynie na płd. wsch. do wsi Prusie. Główna część wsi leży w dolnie Baty; inne są rozrzucone. I tak na lew. brz. Raty leżą Majdan, Goraj, Mrzygłody, Monasterz, Górniki, Na Dehanach; na praw. brz. Raty Niedźwiedza, Stawyszcze, Zawałyła; na praw. brz. Dziewięcierza Niemica, Łuźki, Szupry, Haluszczakie, Nesterakie i t. p Własn. więk. ma roli orn. 506, łąk i ogr. 48, pastw. 134, lasu 3344 mr. ; wł. mn. roli orn. 4356, łąk i ogr. 229, pastw. 205, lasu 137 morg. W r. 1880 było 422 dm. , 2372 mk. w gm. ; 18 dm. , 124 mk. na obsz. dwor. 2345 gr. kat. , 56 rz. kat. , 87 izr. , 8 innych wyzn. ; 2347 Rus. , 13 Pol, 121 Niem. . Par. rzym. katol. w Potyliczu, gr. kat. w miejscu, dek. potylicki. Do par. należy wś Prusie. We wsi jest cerkiew drewniana. W XVIII Werchniaczka Werchniaczka Werchniaki Werchoboraja Werchobuż Wercholicha Werchomla Werchowa Werchowce Werchowie Werchowienka Werchówka Werchownia Werchrata