z których dziesięcinę snopową i konopną, wartości 30 grzyw. , płacono klasztorowi pińczowskiemu. Były tam 3 karczmy, z tych 2 królewskie; płaciły dziesięcinę klasztorowi; 5 zagr. z rolą także dawało klasztorowi. Fol wark królewski płacił dziesięcinę, wartości 2 seksagen, kustodyi św. Floryana w Krako wie. Dwa łany sołtysie dawały dziesięcinę do Pińczowa Długosz, L. B. , I, 488 i III, 133. Według reg. pob. pow. wiślickiego z r. 1579, wś królewska Wełecz w par. Cho tel Zielony, miała 21 1 2 łan. ; 4 zagr. z rolą, 4 chał. , 6 kom. , 8 biednych, 1 rzem. Pawiń ski, Małopol, 210. Wr. 1770 Wełecz, dzier żawa królewska, zostawała wraz z wojtowstwem w posiadaniu Piotra Dembińskiego, chorążyca Zatorskiego. Płacił on kwarty 622 zł. 16 gr. a hiberny 542 zł. 26 gr. Br. Ch. Wełk, niem. Welk, wyb. do Sierakowic, pow. kartuski. 1136, Weima r. 1280, 1422, Welnia, rzeka, poczyna się w pow, Wełna 1. Vna w r. ztąd Wełma, Velina r. prawy dopływ Warty, gnieźnieńskim Witkowo, na płn. zach. krawędzi lasów skorzęcińskich, o 6, 5 klm. na płd. zach. od Trzemeszna, 2000 kroków na wschód od wsi Lubochni i 200 kroków od os. Zdroje, w okolicy wznies. 120 mt. npm. Płynie ku północy, przecina drogę z Lubochni do Trzemeszna, przy której obraca młyn Czartowiec, wchodzący w skład gm. Lubochnia niegdyś klasztoru trzemeszeńskiego i wpływa do jez. Modrze 97, 8 mt, npm. ubiegłszy 6 klm. Łączy Modrze z jez. Wierzbiczan 97, 5, uważanem przez niektórych za jej źródło; ztąd płynie do jez. Jankowskiego 95, 5, przerzynając tor dr. żel. gnieźn. ino wrocławskiej. Z jez, Jankowskiego, które Długosz Hist. , I, 20 uważa za jej źródło, zabrawszy od zach. odpływy dwu stawów, zdąża w poprzek traktu gnieźn. trzemeszeń skiego, zabierając wodocieki z wsi postron nych, zdąża do jez. Łęgi 95, 3 zwanego i zasilanego odpływem jez. Strzyżewskiego na północy i sieci jezior Skrzynka, 103 5 i Sowinek, 100, 5 mt. npm. na płd. zachodzie od strony Gniezna. Z jez. Strzyżewskim spły wała dawniej do W. rz. Piszczyk, połączona z odpływami sieci drobnych jezior, z których Sykuła 103, 4 zlewa się na północy z drugą siecią jezior, mających spadek ku północy i spływających do jez. Zioło. Obecnie ginie Piszczyk w błotach strzyżewskich. Z jez. Łę gi płynie W. do Jeziorzańskiego 95 mt. , prze rzyna drogę z Gniezna do Jeziorzan w pobli żu osad Orchol Warchoł i Pytlewo. Do te go jeziora, tworzącego z Piotrowskiem jednę całość, wchodzi przy wsi, także Wełną zwa nej, i opuszcza takowe na wysokości Korzeczna; przy leśniczówce Brody przecina droga z Łabiszynka do Mięcierzyna, a 400 kroków dalej przyjmuje z lew. brzegu odpływ długiej sieci jezior z pod Gniezna Jelonek 105, 4, Krzyżowe 103, 5, łączące się na wschodzie z Winiarskiem 104, 5 i Pyszczyńskim 102, 6 mt. npm. i tak zasilona wpływa do jez. Ławiczno 94, 1. ztąd zaś w poprzek drogi z Dębłowa do Gościeszyna, do jez. Biskupiec 93, 9. O 750 kroków po wyjściu z jeziorka tego, przy Biskupicach, przyjmuje W. z lew. brzegu odpływ sieci jezior z obszaru Dziadkowa, ze spadkiem ku wschodowi Głębokie 98, 3, Mielno 96, 9 i Głęboczek 94, 3 mt. npm. . Na tym obszarze poczyna się także druga sieć jezior z spadkiem ku północy jez. Mszonek 99, 2 spływa do jeziora Dziadkowskiego 93, 8, które przyjąwszy trzecią sieć jezior z spadkiem ku połd. Kołdrąbskie 95, Niedźwiedzkie 94, 7, Redeckie 94 i Kowalewskie 93, 9 mt. npm. odpływa do jez. Zioło 93, 7. Do tego jeziora zdąża W. wśród łąk torfistych, tworząc na wysokości Cotonia Jez, Rzasno 93. 8; w swym półtrzeciomilowym przebiegu, z pod Wierzbiczan do Zioła, odgraniczała do r. 1887 powiat gnieźnieński od mogilnickiego. Granicę tych powiatów pociągnięto środkiem rzeczonego jeziora. Z Zioła wydobywa się W. pod Rogowem i wchodzi do jez. Rogowskiego 93, 5, zasilanego odpływem sieci jezior na Kaczkowie Kaczkowskie 94, 7, Wolskie i Izdebno 94, 3 mt. npm. , i odpływem 2 jezior b. n. z pod Grochowisk, na północy, tudzież zbytniemi wodami stawu Zórawinieckiego 102, 7 na zachodzie. Pod Szkółkami, w pow. mogilnickim, opuszcza W. jez. Rogowskie i wpływa do jez. Tonowskiego 93, 4, którego częśó połd. należy do Skórek w pow. wągrowieckim; ztąd aż do ujścia Rudki, w pobliżu Rogoźna, odgraniczała niegdyś Wielkopolskę, w dawnem tej nazwy znaczeniu, od Pałuk, czyli powiat gnieźnieński od kcyńskiego. Pierwszą osadę, którą tu spotyka, jest Wiewiórczyn, leżący wprost Skórek. Wychodząc z jeziora Tonowskiego zmienia bieg ku półn. zach. ; pod Żernikami przyjmuje z praw. brzegu strugę od Obiecanowa, oblewa drugą swej nazwy wieś, płynie na Zrazim, potem na Janówiec, gdzie się zasila z lew. brzegu płynącą od Bielan strugą i przecina trakt i tor dr. żel. gnieźn. nakielskiej. W dalszym biegu spotyka się pod Dziękczynem z drogą wiodącą z Brudzynia ku połd. , następnie, pod Tumidajem z drogą od Mirkowiczek do Gorzewa. Przed Mieściskiem rozdziela się W. na dwa ramiona, które się zbiegają w jedno koryto na obszarze Rąbczyna. Północne ramię połączone jest przekopami z jez. Stępuchowskiem, którego zbytnie wody odprowadzone są z odmiennem spadkiem do jez. Łoknenskiego, spływającego z jez. Rgielskiem także do

Wełk

Wełk

Wełna