posiada kościół par. murowany, szkołę początkową, dom przytułku dla starców, urząd gm. , 252 dm. i 2. 000 mk. W r. 1827 było 220 dm. i 1, 561 mk. Jestto starożytna osada, odwieczna posiadłość biskupów krakowskich. Przy przewozie przez Wisłę i łachę zdawna wytworzyło się targowisko, na którym ludność puszcz prawego brzegu puszcza niepołomicka wymieniała swe produkty na płody żyznej ziemi proszowskiej. Wieś, przy której powstało targowisko, zwała się pierwotnie Długa Wleś, targowisko powstało w części zwanej Wawrzyńczyce i nazwa ta objęła potem i wieś. Kościół, p. w. św. Maryi Magdaleny, był tu założony, wedle tradycyi, wkrótce po zaprowadzeniu chrześciaństwa; parafia zapewne została urządzona w XII w. ; obecny kościół murowany wzniósł podobno około r. 1223 biskup Iwo Odrowąż. R. 1245 bawi tu Fulko, arcyb. gnieźn. , z kanonikami i Prandota bisk. krak. Kod. Wielk. , n. 244. W r. 1281 dokonywa się tu ugoda między Piotrem, rektorem kościoła w Bodzanowie. a klasztorem staniątkowskim o przysiężne. W r. 1282 Paweł z Przemykowa, bisk. krak, , zawiera tu układ z klasztorem w Saniątkach Kod. dypl. poL, III, 124, 126, 134. Kiedy W. otrzymały prawo miejskie niewiadomo. Długosz nazywa W. miastem; zapewne było to tylko targowisko. Niema tu jednak łanów wymierzonych, lecz tylko siedm domów domus civiles mieszczańskich, z placami i kawałkami roli. Domy te zwano karczmami. Karczmy te należały do biskupa t. j. dawały mu czynsz. Pleban miejscowy posiadał 19 takich domów karczem z placami, które zostawały pod jego juryzdykcyą i dawały mu czynsze w różnej wysokości od 5 gr. i dnia robocizny tygodniowo, do 1 1 2 grzyw, rocznie. Osady te obowiązane były do dwu powab dla biskupa. Łaziennik płacił z 19ej karczmy i zagrody trzy fertony i miał dawać łaźnię za darmo plebanowi, wikaryuszowi, ich służbie i scholarom. Istniała więc już wtedy szkoła. Karczmy te tak liczne funkcyonowały zapewne tylko wczasie targów, które musiały być bardzo ożywione, bo na przewozie przez Wisłę nie było chyba ciągłego ruchu. W samej wsi Długawieś, należącej też do biskupów, było 26 łan. km. , 20 zagrod. Połowę dziesięciny, wartości do 40 grzyw, , pobierał pleban, a drugą połowę prebenda katedralna krakowska, zwana Wawrzyniecka; Folw. biskupi dawał dziesięcinę plebanowi. Do uposażenia plebana należała wieś Wygnanowice o 6 łanach, W. łączył z Krakowem trakt publiczny Długosz, L. B. , I, 84 i II, 173 175. Spisy pobor. z 1490 nie nazywają W. miastem, tak samo i późniejsze. W r. 1581 wś W. , w pow. proszowskim, płaci z części biskupiej od 20 łan km. , 4 zagr. z rolą, 6 czynsz. , 6 komor. z bydl, 12 komor. bez bydła, 5 rzem. , 3 piekarzy, 2 półłanków karczm. , 1 rzeźn. , 2 części plebana Stan. Krasińskiego, kan. krak. , od 15 zagr. czynsz. , 1 kom. z bydl, , 10 kom. bez bydła, 4 rzem. , 4 rzeźn. , 1 dudy. Niema już tylu karczmarzy co za Długosza, ale obecność rzemieślników, piekarzy i rzeźników nadaje osadzie charakter targowiska. W. parafia, dek. miechowski, 2, 874 dusz. W. gmina należy do sądu gm. okr. VI w os. Brzesko Nowe st. poczt. tamże. Gmina ma 5, 075 morg. obszaru i 3, 779 mk. Śród stałej ludnośoi jest 24 żydów. 2. W. , wś i folw. , pow. iłżecki, gm. Rzepin, par. Świętomarz, odl. od Iłży 28 w. , ma 18 dm. , 93 mk. W 1827 r. 3 dm. , 116 mk. W r. 1889 folw. W. rozl. mr. 436 gr. or. i ogr. mr. 363, łąk mr. 22, lasu mr. 39, nieuż. mr. 13; bud. drew. 13; płodozm. 6 i 9 pol. Wś W. os. 16, mr. 58; wś Jawor os, 19 mr. 127. Według reg. pob. pow. sandomier skiego z r. 1508 Stan. Stąka płacił tu 6 gr. W r. 1578 było w części S. Wawrzenckiego 2 osad. , 1 2 łanu, 2 zagr. 1 kom. Inni drobni posiadacze mieli 1 1 2 łanu, 1 osad. , 6 zagr. Pawiński, Małop. , 192, 461. Br. Ch. Wawrzka, w Skorowidzu Pilata Wawraczka, na mapie Kummersberga Wawrska, wś, w pow. grybowskim, na praw. brzegu Biały dopl. Dunajca, o 9, 9 klm. na połd. wschód od Grybowa. Zbudowana zdala od rzeki, na wznies. 555 mt. npm. a 189 mt. nad łożyskiem Biały, u źródeł dwóch potoków. Liczy 54 dm. i 329 mk. , 16 rzym. kat. , 308 gr. kat. i 5 izrael. Rzym. kat. należą do par. w Grybo wie, gr. kat. do par. w Florynce Wafki. Własność tabularna Funduszu religijnego wynosi 242 sąż. pastw. i 41 mr. 883 sąż. lasu; pos. mn. ma 379 mr roli, 100 mr. łąk i ogr. 53 mr. pastw, i 112 mr. lasu. Pierwszy raz spotykamy tą wś w spisie poborów pow. są deckiego z r. 1674 Pawiński, Małop. ; 53a. Zaliczano ją do parafii w Muszynie; była wła snością biskupstwa krakowskiego. W. , graniczy na zachód z Binczarowa, na. płd. z Florynką i Brunarami Niżnemi, na wschód z Ropą, a na płn. z Kądorą. Mac. Wawrzkowice, ob. Wawrzynów. Wawrzkowizna, os. nad rz, Widawką, pow. piotrkowski, gm. Łękawa, par. Gomulin, tartak wodny, 1 dm, , 11 mk. , 35 morg. Wiwrzonki, pow. sierpecki ob. Żukowo W. Wawrzonkowizna, dwie wsi t n. , w pow. lipnowskim, niepodane w ostatnich spisach urzęd. , mieści spis z r. 1827. Pierwsza w par. Wola, miała 15 dm. , 112 mk. , druga, w par. Szpital, 3 dm. , 17 mk. Wawrzonkowo, wś, pow. lipnowski, gm. Ossówka, par. rz. kat. Czernikowo, ewang. Ossówka, odl. 13 w. od Lipna, ma 18 dm. , 123 Wawrzka Wawrzka Wawrzkowice Wawrzkowizna Wiwrzonki Wawrzonkowizna Wawrzonkowo