Władysławowa 33 w. , ma 4 dm. , 56 mk. , 205 mr. Wchodziła w skład dóbr Giełgudyszki Dolno. W 1827 r. 4 dm. , 41 mk. Warda, folw. , pow. sejneński, gm. i par. Mirosław. W 1827 r. 1 dm. , 5 mk. Wardawa, rzeka, w pow. telszewskim, le wy dopływ Wenty Windawy. Powstaje z połączenia kilku strumieni, wypływających z błot leżących na północ od jez. Płotele, przepływa śród wyniosłych miejscowości pod mkami Giegrany, Kalwarya, Siady i Gawry, od dworu Judejki płynie niziną łączną aż do swego ujścia pod dworem Greże, naprzeciw ujścia Wodokszy, Powyżej Siad przybiera od pr. brzegu rzkę Domiję wypływającą z jez. Plinksze ze Srują, do której wpada strumień Ałkupis, od lewego zaś uchodzi do W. stru mień Kwist. Nazwę rzeki wyprowadzają w dość naciągany sposób od wyrazów żmujdzkioh Warda dawi imię dane, jakoby od na dawania imion przy chrzcie za czasów Ja giełły. . J. Krz. Wardel, pol. Ostrowy, wś należąca do gm. Łabędzia, pow. wąbrzeski, st. p. Wąbrzeźno. W 1885 r. 8 dm. , 51 mk. Według topogr. Goldbecka liczyła 1789 r, 5 dym. str. 159. Wardęga, os. karcz, nad rzką Piohną, pow. sieradzki, gm. i par. Szadek, odl. od Sieradza w. 24, ma 1 dm. , 5 mk. Wardęgówko, niem. Wardenkowko, wś, pow. lubawski, st. p. , tel. i kol. i par. katol. Ostrowite; 72 ha 40 roli orn. , 24 łąk. W 1885 r. 6 dm. , 8 dym. , 37 mk. , 7 kat. , 30 ew. W r. 1789 szlach, pustkowie miało 4 dymy str. 248. Kś. Fr. Wardęgoww, niem. Wardengowo, dobra ryc, pow. lubawski, st. p. , tel. i kol. i paraf, kat. Ostrowite o 3 kim. ; 367 ha 145 roli orn. , 18 łąk, 116 lasu; 1885 r. 5 dm. , 13 dym. , 76 mk. , 54 kat. , 22 ew. ; hodowla krów mlecznych wschodniofryskiej rasy, owiec dla strzyży, świń tuczonych rasy Yorkshire. Własność Marty Alvensleben na Ostromecku. Zachodzi w dok. p. n. Firdung, Fredungen Wardęga znaczy hortulanus a także włóczęga; ob, Kętrz. , O ludn. pol, str. 83 i 96. Za czasów krzyżackich należało do komturstwa radzyńskiego. Wizyta Strzesza z r. 1667 72 podaje Villa Wardęgowo cmethones olim tres continebat, qui ex manso cmethonali culto et seminato solvebant coretum silig. et totidem avenae. Curia yero Gnosi olim Berzewie duos coretos siliginis et totidem avenae pag. 462. R. 1720 posiadała wś Rozalia Sampławska. O ćwierć mili od W. stoi na polu kaplica drewniana z cudowną figurą M. Boskiej. W ołtarzu stoi drewniana figura N. P. Maryi z dzieciątkiem Jezus na ręku. Sześć kroków od kaplicy znajduje się studzienka, której woda uchodzi za cudowną. Nabożeństwo tu się odprawia raz w rok we wtorek po Zielonych Świątkach w czasie ob chodzonego tu odpustu. Ludu gromadzi się wtedy kilka tysięcy. Z Warmii przybywa co rok kompania pielgrzymów, ale nie na Zielo ne świątki, lecz w oktawę Bożego Ciała ob. Fankidejski Cudowne obrazy, str. 155. We dług topogr. Goldbecka z r. 1789 dobra szl. i folw. W. miały 11 dym. , należały do Czap skich str. 248. Kś. Fr. Wardążyn, w XVI w. Vardazyno duplex, wś i folw. , pow koniński, gm. Dąbioszyn, par. Grabienice, odl. od Konina 14 w. ; wś ma 14 dm. , 150 mk. , 102 mr. włośc; folw. część I i III ma 4 dm. , 4 mk. , 254 mr. 233 mr. roli; folw. część II ma 1 dm. , 198 mr. 190 mr. roli. W r. 1827 było 11 dm. , 86 mk. Wardężynek, kol. , pow. koniński, gm. Dąbroszyn, par. Grabienice, odl. od Konina 14 w. , ma 10 dm. , 127 mk, 90 mr. W r. 1827 było 9 dm. , 90 mk. Był to folwark wchodzący w skład dóbr Kuchary Borowe; rozparcelowany po r. 1873. Na początku XVI w. łany kmiece i dworskie we wsiach Vardazyno duplex dawały dziesięcinę plebanowi w Grabienicach Łaski, L. B. , I, 286. Według reg. pob. pow. konińskiego z r. 1579 W. Majus, wś szlach. , w par. Grabienice, własność Wardęskich, miała 1 3 4 łana i 1 kom. W. Minus płaciła od 2 1 8 łana 1 zagr. bez roli, 2 kom. bez bydła Pawiń. , Wielkp. , I, 227. Br. Ch. Wardienen, wś, pow. królewiecki, st. p. Brandenburg Ostpr. Wardomicze, w dok. Dorohomycze wś i dobra nad rz. Wilią, o 15 w. od jej źródła, pow. borysowski, w 3 okr. pol. , gm. Milcz, o 90 w. od Borysowa. Własność niegdyś Kiszków, potem dominikanów wileńskich, około 1796 r. darowane z przyległościami i 547 poddanymi płci męż. przez cesarzową Katarzynę wdowie po pułków. Korowajewie, który w 1794 r. poległ pod Wilnem. W piątym dziesiątku b. wieku było tu 696 poddanych. R. 1892 rozparcelowano cały obszar 6000 dzies. i sprzedano miejscowym włościanom z pomocą banku włościańskiego. Z powodu zniszczenia lasów i zapuszczenia pól ornych sprzedawano włościanom po 10 do 15 rubli dziesięnę. Dobra te mają w swoim obszarze, nie licząc mnóstwa małych ruczajów, cztery większe rzeki, a mianowicie Wiliję, Dźwino8ę, Łowinę i Ponię a nad ich brzegami koło 1000 dziesięcin nieprzebytych błot, pośród których są dwa nigdy niewysyohające brody, na drodze z Dołhinowa do wsi Czyścia. W brodach tych dno twarde składa się z żółtego piasku. Oba te brody są śladami drogi robionej niegdyś przez rycerstwo Batorego w pochodzie pod Połock. Wardoniszczyzna, zaśc. nad bezim. dopŁ Warda Warda Wardawa Wardel Wardęga Wardążyn Wardężynek Wardienen Wardomicze Wardoniszczyzna