ob. Kod. Wielkp. , III, 197, Nr. 1467. Tegoż roku podaje Waldko sprzedaż tę do publicznej wiadomości. Na skrawkach pergaminu widać jeszcze okrągłą jego pieczęć, okazującą na tarczy trójkątnej łeb koziorożca ob. Kod. Wielkp. , III, 203, Nr. 1473. R. 1376 zachodzi jako świadek Arnoldus de Waldow ob. Kod. Wielkp. , Nr. 1730, tak samo r. 1388 i 1394. R. 1393 nadaje Władysław król wsi Mroczy, dziedzicznej Arnolda z Wałdowa, przywilej miejski na prawie magdeb. Około r. 1393 dal Tyczybor z Opalenicy wś te za 270 grzyw. w zastaw Arnoldowi z W. Król Władysław wykupił ją w ten sposób, źe Arnoldowi dał w zastaw wś swą Kamienne ob. Kod. Wielkp. , IV, 313. R. 1388 nadaje król Władysław Ekhardowi z Wałdowa za liczne usługi, między innemi wsiami, także Pomarzanowice. R. 1695 należało W. w połowie do Adama i Stanisława Wałdowskich, a w połowie do Andrzeja Kiełpińskiego, sędziego ziemskiego człuchowskiego. Później posiadał W. Wawrzyniec Wałdowski. E. 1767 były te dobra własnością Kalksteina Stolińskiego, który je nabył za 12, 000 tal; r. 1788 kupił je Paweł Gostomski za 15, 000 tal. Potem należał ten majątek do Prądzyńskich, którzy go przed kilkunastu laty sprzedali za milion marek. R. 1885 był dziedzicem żyd Feliks London, po nim żyd Raful Cohn z Berlina, który te dobra nabył r. 1886 za 560, 000 mrk; fiskus dawał 555, 000 mrk. R. 1887 kupił cały ten klucz, o który już traktowała komisya kolonizacyjna, baron Antoni Graeve z Borku, w Poznańskiem. W połowie bieżącego stulecia r. 1848 był tu proboszczem i dziekanem tucholskim zarazem, zasłużony gramatyk i lingwista kś. Franciszek Malinowski ur. 1807 r. w Golubiu, 1883 r. . 2. W. , niem. Waldau, 1311 Waldow, wś i dobra ryc, pow. świecki, st, p. i kol. Pruszcz o 3 klm. , par. kat. Niewieścin o 4 klm. Obejmują razem 681 ha 615 roli or. , 53 łąk; r. 1885 liczyła wś 4 dm. , 5 dym. , 26 mk. kat. , 3 w. , dobra zaś 8 dm. , 29 dym. , 170 mk. , 154 kat. , 16 ew, ; gorzelnia parowa, hodowla krów. W. ma dobrą i urodzajną ziemia. Przez środek dóbr przechodzi szosa, która krzyżuje się z drugą szosą w pobliskim Zbrachlinie. Autor historyi pow. świeckiego, Wegner, uważa występujących często w dyplomatach wielkopolskich dziedziców Wałdowa jako pochodzących z tego W. , podczas kiedy to są dziedzice W. pod Sępolnem, w pow. złotowskim. R. 1447 nadaje W. w. m. Conrad v. Erlichshausen braciom Janichen, Joergen i Lorentzen von Krampitz na prawie polskiem. Za to byli zobowiązani do służby wojennej w ciężkiej zbroi na każde zawołanie. Według taryfy z r. 1648, gdzie uchwalono pobór podw. a akcyzę potr. , płacili we W. Ostrowicki od 1 wł. os. i 8 ogrod. 4 fl. 12 gr. , Cielecki 16 gr. , Mroczyński 16 gr. ob. Roczn. T. P. N. w Pozn. , 1871, str. 180. R. 1649 dawało 5 włościan mesznego po pół kor. żyta i 1 kor. owsa, obaj dziedzice zaś płacili po pół złot. R. 1676 i 1682 należało W. do Maryanny Ostrowickiej, dobra ryc. zaś do Piotra Mrożyńskiego. Wś miała 22, dobra 31 mk. Według taryfy pob. na symplę z r. 1717 płacił tu Ostrowicki 14 gr. , Mroczyński 12 gr. ob. Cod. Belnensis w Pelplinie, str. 88. R. 1753 napotykamy tu Pawłowskiego, asesora ziemskiego malborskiego; oprócz tego zachodzą jako dziedzice w XVIII w. Stan. Kalkstein i jego żona z domu Pawłowska, po nich jako spadkobierca Maryanny Kalkstein ststa Józef Cisowski. R. 1766 nabył Michał Lniski W. i połowę Dąbrówki za 43, 000 zł. R. 1773 jest dziedzicem v. Wedelstaedt, który te dobra puścił w dzierżawę p. Kamińskiemu. Obejmowały one 21 wł. chełm. folwarkowych i 6 wł. i 6 mr. włośc; 24 dym. i 119 mk kat. Do dóbr należał lasek brzozowy i karczma. Czysty dochód wynosił 442 tal. 71 gr. 4 1 2 fen. Stan bydła na folw. był następ. koni 30, wołów 32, krów 51, jałowic 18, owiec 102, świń 12; wysiew wynosił 280 kor. żyta, 90 jeczm. , 90 owsa, 10 grochu, 16 tatarki, 1 lnu; siana zbierano 13 fur. Wś zaś wysiewała 88 kor. żyta, 63 jęczm. , 2 grochu, 16 tatarki, 3 lnu ob. Zeitsch. d. Westp. Gesch. Ver. , 1886, str. 340 i 367. Po dwóch sprzedażach r. 1777 za 18, 400 tal. a r. 1785 za 9660 tal. , napotykamy W. r. 1789 znów w ręku Lniskich. R. 1791 przechodzi W. i Zbrachlin w posiadanie Jana Dębińskiego, a r. 1801 Jerzego v. Mausel. R. 1818 nabywa W. na subhaście Wilhelm Kummer, za 39, 000 talarów. W 1886 r. nabyła te dobra Augusta Schmidt urodzona Kummer, ale jeszcze tegoż roku zostało W. subhastowane i za 453, 000 mrk przeszło na własność domu królewskiego. 3. W. Szlacheckie, niem. Adelig, Waldau, dok. Baldau, dobra szlach. , pow. chełmiński, st. p. i kol. Gorzuchowo o 4 klm. odl. , przy drodze żel z Grudziądza do Chełmna, par. kat. Sarnów, szkoła ew. w miejscu; 407 ha 116 roli or. , 39 łąk, 222 lasu; 1885 r. 37 dm. , 84 dym, , 460 mk, 455 kat, 5 ew. Dziedzic 1885 r. PiottuchKoblicki. Dobra te są po większej części już rozparcelowane. Roku 1279 nadaje Arnold z W. dobra Morczyny katedrze chełmżyńskiej ob. Woelky Urk. B. d. Bist. Culm, str. 62. R. 1285 nadaje tenże niektórym ze swoich włościan pewne grunta w Czarnowie ob. Kętrzyń. O ludn. pols. , str. 66. Tenże podpisuje jako świadek przywilej z r. 1289, w którym biskupi chełmiński i płocki zawierają układ co do ju

Wałdowo