czów. Była tu dawniej kaplica kat. par. Rudomino. W skład okr. wiejskiego wchodzą wsi Bogusze, Dowbiany, Hołowicze Głowice, Jodziszki, Łopatowszczyzna, Nowosiołki, Pawełki i zaśc. Kowalewszczyzna, w ogóle 216 dusz rewiz. włościan uwłaszcz. 2. Sz. 2, przys. , pow. wileński, w 6 okr. pol. , gm. i okr. wiejski Niemeż, 4 dusze rewiz. ; należy do dóbr skarbowych Szaterniki. J. Krz. Szwajcarya 1. wś. pow. koniński, gm. Piorunów, par. Wyszyna, odl. od Konina w. 8; ma 14 dm. , 96 mk. 2. Sz, , folw. i wś, pow. suwalski, gm. i par. Jeleniewo, odl. 5 w. od Suwałk, przy szosie warsz. petersb. Wś ma 18 dm. , 133 mk. ; fol. 2 dm. , 47 mk. Jest to wazka dolina, osłonięta od płd. przez urwi ste zbocze wyżyny, a od płn. iglastym la skiem, środkiem płynie strumień, biorący po czątek w poblizlciem źródle. Dziś pozostały tylko resztki sosen i świerków. Lasek ten był niegdyś miejscem wypraw dla myśli wych z Suwałk. Tuż przy szosie karczma mu rowana, dom drewniany i kuźnia; folw. opo dal na wschód na wzniesieniu, wieś na zach. pod lasem. Folw. ma 147 mr. 105 mr. roli; dawniej były to grunta rządowe, należące do dóbr Kukowo, sprzedane prywatnym nabyw com. Gleba żytnia, dobrze uprawiona, łąki bagniste. Niedaleko od karczmy i strumienia, na górze w lesie, przy szosie, stoi kamień z napisem 1829 r. , przypominający rok. bu dowy szosy. 3. Sz. al. Kiliniki, wś, pow. wyłkowyski, ma 14 os. , 293 mr. Wchodziła w skład dóbr rząd, majorat Pojewoń. Ob. Kilimku 4. Sz. Polska, nazwa dawana nie kiedy okolicom Ojcowa, tudzież górom Miodoborskim na Podolu galicyjskiem, między Krasnem a Kręciłowem. Br. Ch. Szwajcarya 1. folw. nad pot. Warpłe, pow. kowieński, w 4 okr. pol. i gm. Janów o 3 w, , par. Skorule, o 27 w. od Kowna, w pobliżu szosy kowieńskiej. Grunta ubogie piaszczyste. Własność Dawałgi. 2. Sz. , dwór, pow. szawelski, gm. Szawkiany, o 35 w. od Szawel. Szwajcarya 1. niem. Schweizerhaus, os. pod Poznaniem, za bramą od strony Dębiny, 2. Sz, , leśniczówka, w pow. wschowskim Leszno, okr. dworski Wilkowo Niemieckie. Szwajcarya Kaszubska, niem. Kasubische Schweiz, wschodnia część pomorskiego działu wyżyny pojezierza baltyckiego Baltischer Hoehenruecken, mieszcząca się głównie na obszarze pow. kartuskiego. Słynie z malowniczych widoków, gdyż z każdego pagórka przedstawia się zawsze nowy a zawsze piękny krajobraz, na który się składają rozległe lasy liściaste, błękitne jeziora i wartkie strumienie, Najwyższy grzbiet wyżyny, tak zw. Szymbarskie Góry Schoeneberger Berge, znajdują się pod Szymbarkiem. Góruje tu szczyt Wieżyca Thurmberg pod 54 13 płn, szer. i 35 47 wsch. dłg. od F. , dosięgający 330 mt. npm. 1200 stóp. Nazwa szczytu pochodzi od wieży wystawionej tu dla pomiarów trygonometrycznych. Stanowi ona najwyższy punkt pomiędzy Uralem a Harcem. Z Wieżycy roztacza się wspaniały widok na okolicę, gdyż korony drzew lasu pokrywającego tę górę są umyślnie poucinane, aby nie zasłaniały widoku. U stóp góry na płn. widać ciemną taflę jez. Ostrzyckiego, na wschód pod os. Lenzberg górę, wznoszącą się do 252 mt. , na płn. wschód szczyt przy Hopach, wzn. 226 mt. Dalej na płn. ukazują się między jeziorami i lasami Kartuzy, z drugiego szczytu dostrzedz można w płd. stronie Kościerzynę, stolicę Kaszubów. Przy czystem powietrzu błyszczą w oddali wieże Gdańska. Inna góra Łyska, którą na kilka mil widać, znajduje się pod Gostomiem niedaleko Stężycy. Szczyt jej prawie co rano okryty jest mgłą. Kaszubi wtenczas mówią Łyska kapuzę nadziała. Dużo podań wiąże się do niej. Na płn. od Kartuz przy Szarłacie wznosi się góra spiczasta, wzn. 789 st. npm. Obszar Szwajcaryi kaszubskiej pokryty jest licznemi jeziorami, z których najpiękniej szem jest jez. Klasztorne, przy Kartuzach, okolone wysokim, lesistym brzegiem. Prześliczna jest także aleja pod Kartuzami, chodnikiem filozofów zwana Philosophengang. Spotykają się tu liczne głazy narzutowe, nieraz wielkich rozmiarów. Stare podanie ludowe opiewa, że gdy Pan Bóg był zajęty tworzeniem świata, kazał sobie przez dyabła kamienie znosić. Przypadkiem właśnie ponad Kaszubami worek się rozerwał i kraj ten zasypany został głazami ob. Preuss. Prov. Bl. , 1845, str. 256 i nast. i Przegląd Polski, 1883, str. 364. Kś. Fr. Szwajkowce, wś, pow, czortkowski, 10 klm. na wsch. od Czortkowa sąd pow. , 3 klm. na zach. od urz. pocz. i tel. w Probużnej. Na płdwsch. leżą Kolendziany, na płd. Szmańkowce, na płn. Hadyńkowce, na wsch. Probużna dwie ostatnie w pow. husiatyńskim. Przez wś płynie pot. Niozława od płn. z Hadyńkowiec. Granicę płd. dotyka pot. Stawki, prawy dopł. Niczławy. Zabudowania leżą w dolinie Niczławy. Własn. wiek. ma roli orn. 896, łąk i ogr, 12, pastw. 155 mr. ; wł. mn. roli or. 488, łąk i ogr. 39, past. 15 mr. W r. 1880 było 74 dm. , 464 mk. w gm, ; 22 dm. , 169 mk. na obsz. dwór. 305 gr. kat. , 205 rz. kat. , 33 izr. ; 394 Rusinów, 229 Pola ków, 9 Niemców. Par. rz. kat. w Żabińcach, gr. kat. w Hadyńkowcach. We wsi jest cer kiew, szkoła niezorganizowana i kasa pożyczk, gmin. z kapit. 683 złr. Lu. Bz. Szwajkówka al. Szwejkówka, wś nad rz. Szwajcarya Szwajcarya Szwajkówka