rze początek w pow. bocheńskim, na obszarze wsi Lipnicy Górnej. Przyległe mko Lipnica wzn. 281 mt. npm. , okoliczne wyniosłości mają od 400 do 585 mt. npm. Przepłynąwszy przez mko i wś Lipnicę Dolną, podąża w kierunku płn. wsch. , pod Gosprzydową wchodzi na obszar pow. brzeskiego, płynie pod Uszwią, od której otrzymuje nazwę, dąży ku płn. pod Brzesko, od którego skręca ku wsch. , płynie przez Jadowniki Podgórne wzn. 249 mt. zwraca się znowu ku płn. , płynie przez Bielicę, Borzęcin i po za Szczurowa, niedaleko Jadownik uchodzi do Wisły z praw. brzegu, naprzeciw Przemykowa. Z drobnych dopływów przyjmuje Złocki potok z prawego brzegu z pod Maszkienic, potok od Królówki i inny od Jastwi. Uszwica, przys. do Poręby Spytkowskiej, w pow. brzeskim, leży na płd. od Poręby, u ujścia Borowy lew. dopł. Uszwicy. Graniczy na płd. z Uszwią i Chronowem. Mac, Uszyca 1. zwana też Uszycą Starą al. Wielką rzeka, w gub. podolskiej, lewy dopływ Dniestru. Bierze początek w pow. proskurowskim między wsią Oleksińcem Polnym i Nową Wsią, płynie z zach. na wschód, mija Tomaszówkę Wyższą i Niższą, Sokołówkę Nową i Starą, od tej wsi zwraca się na płd. i płynie przez pow. latyczowski, mija Sudkowce, Krutoborodyńce, mko Zińków, poczem odgranicza pow. latyczowski od uszyckiego i od Pilipów Porosiatkowskich przepływa przez pow. uszycki, mija mko Mińkowce, Sokulec i pod Starą Uszycą uchodzi do Dniestru. Płynie z początku równiną, od Sokołówki ma brzegi dosyć wyniosłe, kamieniste, bieg bystry, kręty. Od mka Minkowiec płynie głębokim parowem, o skalistych ścianach, tworząc śliczne widoki. Długa około 105 w. Od praw. brzegu przybiera Uszycę Małą al. Uszkę, Pobujankę, Młynówkę i Żwańczyk, od lewego zaś Kadyjoweczkę, zwaną także Uszka, Studenkę, Hremiaczkę i Głęboczyk. Oprócz tego przyjmuje wiele pomniejszych strumieni, jak Bobryk, Błotny, Siniucha i in. Rz. Uszyca i jej dopływy na wybrzeżach posiadają pokłady fosforytów, z których najważniejsze w Dżurdzówce, Borbuchach, Bednarówce, Werbce i Krutoborodyńcach. Uszyca tworzy wiele stawów, obraca 9 większych i 85 mniejszych młynów. 2. U. Mała al. Uszka, rzeczka, w gub. podolskiej, prawy dopł. Uszycy. Ma źródła w pow. proskurowskim powyżej wsi Malinówki Słobódki Głuszkowieckiej, płynie z płn. na płd. , mija wsi Pokutyńce, Hajdamaki, Proskirówkę, Słobódkę Malejowiecką, Sprysówkę i Jarowę i poniżej wsi Kużelowej uchodzi do Uszycy w pow. uszyckim. Długa 28 w. Dr. M. X, M. O. Uszyca 1. wś, pow. żytomierski, gmina Uszomierz, par. praw. Bondarówka o 2 w. . Należała niegdyś do włości Ryżany Hreżany. 2. U. Staraw dokum. Usycza, Ussycza, Usicza, Ussicza, Uszycza, miasto nadetat. przy ujściu rz. Uszycy do Dniestru, pow. uszycki, w pięknem położeniu, w dolinie, na znacznej płaszczyźnie, którą opasują ze wszystkich stron strome zbocza wyżyny, o 46 w. na płd. wschód od Kamieńca, 33 w. od Uszycy Nowej Letniowiec odległe. Ma 549 dm. , 4448 mk. 2180 męż. , 2268 kob. , w tej liczbie 53 praw, w. , 2 kat. , 43 żyd. Posiada cerkiew par. p. w. św. Mikołaja, wzniesioną w 1708 r. i uposażoną 46 dzies. ziemi 1762 parafian, kościół kat. par. , synagogę, 2 domy modlitwy żydowskie, szkołę miejską, aptekę, 35 sklepów, 2 zajazdy, 54 rzemieślników, zarząd miejski dumę od 1881 r. , oddział poczt. telegr. , dogodną przystań na Dniestrze, przez którą wywieziono w 1887 r. za 45, 510 rs. , głównie zboża, śliwek suszonych, jabłek, materyału leśnego. Do miasta należy 1810 dzies. ziemi, dającej 3535 rs. dochodu. Ogólne dochody wynoszą do 5000 rs. , wydatki około 6000 rs. Targi odbywają się co czwartek. W mieście i okolicy uprawa śliwek. W 1796 r. nadano miastu herb, przedstawiający 6 gór, w środku krzyż czteroramienny na białem polu. Kościół paraf. kat. murowany, p. w. św. Trójcy, w 1809 r. przez Annę Witosławską, podkomorzynę, zaczęty a w 1816 r. ze składek pobożnych dokończony. Parafia kat. , dek. uszyckiego, ma 212 wiernych. Oprócz U. należą do niej wsi Dakota, Durniakowce, Gorajówka, Gruszka, Jar Leśkowiecki, Koniłówka, Krzywczany, Leśkowce, Łojowce, Pyzówka, Rakołupce i Rońkuszów. U. jest jednem z najdawniejszych miast na Podolu. Założenie jej trzeba odnieść przynajmniej do początku XII w. , gdyż około tego czasu wspominają o niej dzieje. Musiała to być osada handlowa i gród książąt halickich. W 1116 r. , kiedy wielu książąt ruskich uzbroiło się przeciwko ks. halickiemu Włodzimierzowi, Izasław Dawidowicz, brat ks. czernihowskiego, napadł na U. z Połowcami i zdobył ją. Chociaż wkrótce znowu wróciła do ks. halickiego, jednakże leżąc na granicy państwa, ulegała ciągłemu zniszczeniu. W r. 1240 spustoszona przez Tatarów, nie wróciła już do dawnego stanu. Po przyłączeniu do Polski, należała do dóbr koronnych. W 1530 r. płaci od 8 łanów uprawnych. W 1542 r. należy w części do Korabczewskich Karapczejowakich, w części do Piaseckich. Pierwsi płacą od 4, drudzy zaś od 3 1 2 łanów osiadłych. Jest tu koło młyńskie i pop. W 1565 r. płaci ztąd Jaczymirski, rotmistrz kamieniecki od 4 pługów a Korabczowski od 6 pługów, 2 kół walnych i 1 popa. W 1569 r.

Uszyca

Uszwica

Uszyca