roli or. 1217, łąk i ogr. 100, past. 18, lasu 3 mr. W r. 1880 było 162 dm. , 1008 mk. w gm. , 17 dm. , 110 mk. na obsz. dwors. 629 gr. kat. , 403 rz. kat. , 86 izr. ; 625 Rusinów, 429 Polaków, 60 Niemców. Par. rz. kat. w Czortkowie, gr. kat. w miejscu, dek. skalski. Do par. należą Szmańkowczyki i Strusówka. We wsi jest cerkiew p. w. św. Koźmy i Damiana, szkoła fil. i kasa pożycz. gm. z kapit. 580 złr. Szmańkowczyki, wś, pow. czortkowski, 10 klm. na płd. wschód od Czortkowa sąd pow. , st. kol, urz. poczt, i tel. . Na wschód leżą Kolendziany na płd. Zalesie, na zach. Uhryn, na płn. Szmańkowce. Płn. wsch. na rożnik wsi przepływa Niczława. W dolinie jej leżą zabudowania wiejskie. Środkiem wsi idzie gościniec z Czortkowa do Kolendzian. Własn. wiek. ma roli or. 599, łąk i ogr. 43, past. 28, lasu 498 mr. wł. mn. roli or. 673, łąk i ogr. 83, past. 50, lasu 6 mr. W r. 1880 było 60 dm. , 406 mk w gm. , 9 dm. , 58 mk. na obsz. dwors. 361 gr. kat. , 83 rz. kat. , 20 izr. ; 359 Rusinów, 105 Polaków. Par. rz. kat. w Czortkowie, gr. kat. w Szmańkowcach. We wsi szkoła etat. lklas. i kasa pożycz. z kapit. 1448 zł. w. a. Lu. Dz, Szmaragdów, folw. , pow. poniewieski, w 4 okr. pol. , o 50 w. od Poniewieża. Szmata, leśniczówka, do Przygodzic, pow. odolanowski, o 5 1 2 klm. na wsch. płd. od Odolanowa par. i poczta, st. dr. żel. w Przygodzicach o 6 1 2 klm. ; 1 dm. i 15 mk. Szmatajciszki, zaśc, pow. wiłkomierski, gm. Onikszty, o 40 w. od Wiłkomierza. Szmatowa, wś nad Dźwiną, pow. połocki, na trakcie z Witebska do Połocka. Szmaty, pow. kobryński, w 2 okr. pol, gm. Wiercholesie, o 10 w. od Kobrynia. W 1566 r. sioło Sz. należało do dworu Czerewaczyce i miało 5 włók Lustr. , IV, 189 v. Szmatyszki, wś, pow. kowieński, w 3 okr. pol, , o 52 w. od Kowna. Szmejki, pow. mazowiecki, ob. KostrySz. Szmeks, właściwie Szczawy Sławkowskie, niem. Szmeks, węg. Tatrafüred, miejsce klimatyczne i zakład kąpielowy, na Węgrzech, w komitacie spiskim, na stokach płd. szczytu Sławkowskiego, obejmuje obecnie trzy zakłady Stary, Nowy i Niżny Szmeks. Istniejące tu źródła wody szczawiowej znane były dawno mieszkańcom i zwane Kwaśną wodą. Pochodzenie nazwy Szmeksu nie jest pewne. Według podania nazwa ta pochodzić ma od niemieckiego Schmeckts, które to pytanie zwracano do pijących. Kiedy w r. 1846 ruch narodowy ogarnął całe Węgry, nadało towarzystwo węgierskie, bawiące wówczas w Sz. , na podobieństwo istniejącego nad jeziorem Błotnem miejsca kąpielowego Balaton Füred, węgierską nazwą TatraFüred. Nazwa ta węgierska, podobnie jak polska Szczawy Sławkowskie, u okolicznej ludności się nie przyjęła i jedynie nazwa Szmeksu jest zwyczajna. Powstanie zakładu kąpielowego przypada na koniec zeszłego wieku, kiedy Sz. był w posiadaniu rodziny Csakych. Hr. Stefan Csaky wybudował w r. 1797 dwa domy. W r. 1818 wziął Michał Raisz z Soboty Georgenberg cały zakład w dzierżawę i od tego czasu miejsce to powoli stawało się znanem, a gości i domów coraz więcej przybywało. Rozwój Sz. zaczyna się z chwilą, gdy w r. 1833 Jan Jerzy Rainer objął dzierżawę. Pod jego kierownictwem powstały przechadzki i drogi w świerkowych lasach, postarano się o wygodne urządzenie kąpieli. Rainer sam odkrył dwa nowe zdroje szczawiowe, które obecnie noszą nazwę Kastor i Polluks. Założono wkrótce także zakład leczenia zimną wodą z natryskami. W r. 1846 przeszedł Sz. od Csakych w posiadanie gminy Muehlenbach za cenę 12, 000 złr. Gmina oddała zakład Rainerowi, a po jego śmierci w r. 1872 wydzierżawiła wiedeńskiemu kupcowi Schwarzowi. W roku 1873 zawarł Schwarz z gminą nowy układ, mocą którego objął on i jogo sukcesorowie dzierżawę na lat 32, licząc od r. 1877, z obowiązkiem oddania gminie, po ukończeniu dzierżawy, wszystkich budynków dawniejszych i nowych bezpłatnie. Dziś Szmeks jest własnością Spiskiego kredytowego banku w Lewoczy. Częsty brak mieszkań dla przybywających gości skłonił lekarza dra Mikołaja Szontagha do utworzenia w r. 1876 spółki, celem założenia nowego zakładu. W tym celu zakupiono w najbliższem sąsiedztwie Sz. 20 mr, lasu od gminy Wielkiego Sławkowa GrossSchlagendorf i na tem miejscu powstał Nowy Szmeks Uj Tatra Fred z pięknym i rozległym parkiem. Położony nieco niżej 998 6 mt. od poprzedniego 1012 mt. , posiada mimo to rozleglejszy widok a zarazem zasłonięty jest od wiatrów północnych. Prócz licznych i dobrze urządzonych przechadzek, zakładu hydropatycznego, funkcyonującego i w porze zimowej, znajduje się także sanatoryum dla chorych na piersi. Zwiększający się napływ gości wywołał otwarcie trzeciego zakładu. Nauczyciel z Kezmarku Józef Rohus wydzierżą wił w r. 1881 od gminy NowoLeśny Neu Walddorf na lat 32 piękną łąkę ze źródłami szczawiowej wody, z prawem wystawienia tamże nowego zakładu. Tak powstaje Niżny Szmeks AlsóTatra Füred, Jeszcze w tym samym roku sprzedał swe prawa Bankowi Kezmarskiemu, który powstanie Niżnego Sz, do skutku doprowadził. Znajduje się tu również zakład hydropatyczny, kąpiele mineralne i błotne. Położony, na wznies. 940 mt. , Szmańkowczyki Szmańkowczyki Szmaragdów Szmata Szmatajciszki Szmatowa Szmaty Szmatyszki Szmejki Szmeks