tatarskiej, prawem dziedzictwa, jako wieczystą i nieodwołalną darowiznę. Pragnąc, aby nadana ihajętnośó do lepszego stanu doprowadzoną została, a Dukadzinowicze tem. chętniej i stali się do usług naszych, pozwalamy im mto Ułanów zwać się mające założyć, które prawem niemieokiem obdarzamy. W dalszym ciągu uwalnia od opłaty szosu, wszelkich podatków publicznych i targowego po miastach królewskich, od czopowego zaś tylko na 2 late, ustanawia jarmarki od Wniebowstąpienie Pańskie i św. Mikołaja, a targi w niedzielę Staroż. Polska, II, 1016. Niewiadomo co się stało z rodziną Dukadzinowiczów, gdyż już w 1570 r. dzierżawił U. Rafał Sieniawski, najstarszy syn Mikołaja, hetmana w. kor. Lustracya z tego roku podaje, że w miasteczku jest już chałup osiadłych 70; żadnego czynszu ani podatku, racione libertatis nie dają, bo po osadzeniu miasteczka jeszcze mają wolicy do 10 lat. Stawów jest 3, ale ich nigdy nie spuszczają, bo są spławiste i niezłowne, a ktemu też ich nie może spuszczać, że to miasteczko jest na samym szlaku tatarskim. Przeto, żeby ludzie spokojniej osiadali, spuszczać się nie może. Zameczek na kopcu sypanym, jedne tylko zręby ma około siebie a 3 wieżyczki; strzelby żadnej niemasz, chyba własna dzierżawcy tamże. W 1573 r. miasto płaci 4 fl. szosu. W 1583 r. Rafał Sieniawski płaci ztąd od 2 pługów Jabłonowski, Wołyń i Podole, 232, 302. Następnie mko musiało być zniszczone, gdyż Zygmunt III w przywileju z 18 kwiet. 1606 r. powiada Chcąc zabezpieczyć kraje podolskie od częstych napadów tatarskich, przez wznoszenie miast warownych, umyśliliśmy pozwolić, ażeby Jakub Pretficz z Gawron, kaszt, kara. , założył na gruncie naszym miasto Ułanów. Mianuje wójtem Gabryela Iwaśkowicza, wkładając na niego obowiązek zbrojno na koniu, z kopią i rusznicą występować w pole przeciw nieprzyjacielowi, do obrony miasta i zamku pospieszać i wszelkie dobrego żołnierza pełnić powinności, obdarza mieszczan prawem magdeburs. , uwalnia od danin i podatków do lat 4, od czynszów zaś, ceł i powołowszozyzny na lat 20, po których upływie dawać mają 30 owcę i po czerw. zł. czynszu; wychodzić 4 razy na tłokę przy strawie dzierżawcy, przywozić do zamku drzewo na W. Noc, Boże Narodz, i mięsopusty po 2 wozy; do naprawy grobli, stawów, I koszenia i zbierania siana 10 dni, do oprawy zaś zamku i miasta, ilekroć potrzeba wymagać będzie, każdy dać ma na W. Noc po 2 kapłony i jaj 12, a ogół miasta 2 jałowice; ryby solone ze spustu miejskiego odwozić o mil 15 swemi podwodami Star. Pols. , II, 1017. W 1613 r. Jakub Pretficz, wwda podolski już nie żył, ale jeszcze za życia swego w 1605 r. , za pozwoleniem króla, ustąpił dożywotnią dzierżawę swoją na Ulanowie na rzecz Pawła Uchańskiego. Córka wojewody Estera była za Rafałem Uchańskim, musiał więc to być układ familijny; druga córka Dulska otrzymała dobra szarawieckie, syn zaś Jan umarł jeszcze za życia ojca. Do Ułanowa już wtenczas należały wsi Taraski, Rybczyńce i Woronicze, ale te ostatnie trzymał od wojewody w dożywociu Stanisław Dąbrowski. Lustracya z tego czasu 1615 r. podaje że w mieście było 140 osad, ale przez tatarskie częste incursie, a najbardziej, gdy czasu niedawnego car perekopski i Kantimir Aga dobywali, miasteczka część, przedmieście i wszystkie wioski spalili, tudzież przed żołnierskiemi ustawicznemi leżami, staniami i angariami, odeszło precz poddanych 40. Stawu, który miasto i zamek ze 3 stron oblewa, nie spuszczają dla ustawicznych trwóg tatarskich i obrony tak też wychowania zamku. Prowent krescencyi lustrować nie było co, gdyż ledwo skromnego wychowania dzierżawcy pomódz może. Wał około miasta szeroki, od stawu do stawu, w którym sztuk jest 20, do 30 łokci w każdej sztuce. Baszt 3 mocnych, we 2 strony dębowe, między stare horodnie zbudowanych, na które, dla spustoszenia dąbrowy ułanowieckiej, wożono drzewo z obcych dąbrów. Parkany albo horodnie nowe, na kilku miejscach we 3 ściany, między staremi. W zamku starym nowe budowanie najprzód palami w krąg obstawiony i ziemią z przypałkami osypany; baszty 2 mocne, we 2 ściany zbudowane a 3cia stara oprawiona. Pokoików 3 nowych, cum aodificiis necessariis, gdzie o materye i rzemieślnika bardzo trudno i drogo. Starych pokoi 2; komór nowych wokoło zamku do 20 a starych 10 oprawionych. Kościół pod zamkiem i z apparatami. Armaty niemasz, tylko własna p. Uchańskiego; hakownio według inwentarza skarbowego było 50, których niezastaliśmy tamże, 1018. Podług lustracyi IIumieckiego prowenta mka wynosiły 220 fl. , z całej zaś dzierżawy 260 fi. 17 gr. , od czego przychodzi kwarty 52 fi 3 gr. 7 den. W 1636 r. posesorem starostwa był Aleksander Piaseczyński, czyniło ono 486 zł. Jabłonowski, Lustracye, 51, 189. Podczas wojen kozackich miasto zostało zniszczone, a zamek zburzony. W 1765 r. U. z sąsiedniemi wsiami Morozówką, Lipiatynem, Czosnówką, Śmiałą, Podorożną, Petrykowcami, Pagórcami, Taraskami, Czepielami, Worońcami, Czerniatynem, Rybczyńcami i Worobijówką, utworzył oddzielne starostwo, posiadaczem którego był Józef Czosnowski, ststa winnicki, z opłatą 10, 191 złp. 25 gr, kwarty. Lustracya z te

Ułanów