we do Danii, okowitę do Prus zachod. a psze nicę do Anglii. Dowożą zaś węgle z Anglii, śledzie z Norwegii, a w ostatnim czasie i zbo że z Rossyi ob. ,, Das Reichspostgebiet, Berlin, 1878, str. 173. Kś. Ft. Ujść Jezierze, folw. nad Wilią, pow. oszmiański, w 1 okr. pol. , o 36 w. od Oszmiany, 1 dm. , 14 mk. kat. Ujście 1. młyn nad strum. b. n. , pow. piotrkowski, gra. Kluki, par. Parzno, I dm. , 4 mk. , 20 mr. dwors. Wchodzi w skład dóbr Kluki. 2. U. , folw. dóbr Gorajec, w pow. zamojskim. Ujście, Uście, Ustje 1. zaśc. pryw. nad rzką Zszanką, pow. dzisieński, w 1 okr. pol. , o 50 w. od Dzisny, przy b. dr. poczt. połockiej, 3 dm. , 11 mk. 2. U. , wś nad rz. Dryświatycą. , pow. dzisieński, w 2 okr. pol. , o 101 w. od Dzisny, 5 dm. , l1 mk. żyd. 3. U. , wś, pow. dzisieński, w 2 okr. pol. , gm. i okr. wiejski Bohiń o 8 w. , 49 dusz rewiz. 4. U. , wś nad Dzisieńką, pow. dzisieński, w 4 okr. pol. , gm. Mikołajowe o 10 w. , okr. wiejski Hołomyśl, o 5 w. od Dzisny, ma 7 dm. , 38 mk. podług spisu z 1865 r. 9 dusz rewiz. , należała do Ossowskich. 5 U. , wś, pow. dzisieński, w 4 okr. pol. , gm. , okr. wiejski i dobra, dawniej Kamieńskich, następnie Waseńków, Stefanpol o 4 w. , o 22 w. od Dzisny, ma 4 dm. , 22 mk. praw. w 1865 r. 30 dusz rewiz. . 6. U. , wś, pow. nowoaleksandrowski, w 3 okr. pol. , o 73 w. od Nowoaleksandrowska. 7. U. , wś nad rz. Mołczadź, pow. nowogródzki. 8. U. Nackie, wś, nad rz. Naczą, pow. lepelski. 9. U. , wś, u zbiegu Meży i Dźwiny, . pow. wieliski. 10. U. , ob. Uście. Ujście 1. niekiedy Uście, urzęd. Usch, Uscie około r. 1224, Usce 1225, Uache 1234, Husce 1242, Uste 1257, Usczie 1266, Uscze i Uschye 1280, Usze 1283, Uszce 1285, Uzech 1294, Uzek 1312, Uath 1336, Uzst 1338, Vsce 1397, Uzda w żywociarzach św. Ottona, miasto, w pow. chodzieskim, dek. czamkowski, o U klm. na płd. od Piły, 14 klm. na płn. zach. od Chodzieży, 75 klm. na płn. od Poznania i 6 klm. na zach. płd. od Dziębowa st. dr. żel. , na lew. brzegu Noteci dopł. Warty, wprost ujścia 48 5 mt. npm. Głdy, w okolicy wzgórzystej, wzn. około 90 mt. , na bitym trakcie z Piły do Chodzieży, ma 2 kościoły paraf. katol. i prot. , szkołę miejską, 2 mosty na Noteci i na Głdzie, st. tel. , urz. poczt. trzeciorzędny, komisarza obwod. , urzę dnika stanu cywil. , lekarza i aptekarza. Li czyło w r. 1885 razem z hutą szklanną Neu Friedrichsthal 16 dm. , 160 mk. , z którą tworzy okr. miejski, 225 dm. , 492 rodzin, 2164 mk. 1301 kat. , 770 prot. , 92 żyd. ; 1010 płci męs. , 1154 żeń. i 1737 ha 629 roli, 671 Słownik Geograficzny T. XII Zeszyt 142 łąk, 88 lasu. Herb wyobraża głowę jelenia; u spodu tarczy wstęga z datą 1413 r. Kościół katol. istniał przed r. 1510; w miejscu starego stał w r. 1641 nowy, p. w. św. Mikołaja, drewniany, szkudłami pokryty; poświęcił go w r. 1660 Wojciech Tholibowski, bisk. pozn. Bractwo św. Anny istnieje od r. 1619. Księgi chrztów od r. 1709, ślubów i pogrzebów od r. 1741. Parafię, liczącą 3115 dusz, składają Byszki, Chróstowo, Cisze, Jabłonowo, Kegelsau, Mirosław, Nietążkowo, Ujście, Ujska Nowa Wieś i Węglewo. Kościół prot. powstał po r. 1830; w r. 1863 było w 9 osadach 2738 protest. , obok 2283 katolików. Szkołę w U. wspomina wizyta kościelna z r. 1641; inne szkoły w parafii znajdują się w Ryszkach, Chróstowie, Mirosławiu, Nietąźkowie i Nowej Wsi Ujskiej. Szpital istniał już przed r. 1603; król Zygmunt darował mu łan roli, zw. Wachowski, na obszarze przyległej Nowej Wsi, gdzie prócz tego szpital posiadał ogród i łąkę, tudzież półłanek roli, łąkę i odsetki od 60 grzyw. , zapisanych w r. 1603 na majętności jabłonowskiej Andrzeja Przecławskiego. Zamek niegdyś kasztelania leżał już przed r. 1773 w gruzach, które następnie uprzątnięto; miejsce, na którem stał, górą Zamkową zwane, dziś jest zabudowane. Ludność zajmuję się rybołówstwem, uprawą łąk i roli, chowem bydła, drobnym handlem i przemysłem. W r. 1564 było 70 dym. , 14 rybaków, kołodziej i zdun; z dymu płacono po 6 gr. i 12 den. , kołodziej płacił 1 fl. 6 gr. a zdun kwartalnie 20 garneczków do dworu starościńskiego; rybacy płacili razem 23 fl. 2 gr. czynszu. W r. 1580 wynosił roczny sosz 2 grzyw. , czopowe 38 fl. 26 gr. 12 den. , inne podatki 20 fl. 1 gr. ; miasto płaciło z 8 łan. os. po 30 gr. , od 3 szewców, piekarza, rzeźnika, krawca i kowala po 15 gr. , od 2 garncy wódki palonej po 24 gr. ; tyleż od szynkarza, od 8 rybaków po 8 gr. , od 4 komorn. po 4 gr. Pawiński, Wielkp. , 1, 57. W r. 1788 było 112 dym. i 693 mk. ; 1811 r. 120 dym. , 769 mk. ; 1816 r. 110 dm. , 615 mk. 477 kat. , 79 prot. , 59 żyd. ; 1830 r. 140 dm. , 1047 mk. 739 kat. , 198 prot. , 110 żyd. ; 1843 r. 1715 mk; 1861 r. 2269 mk; 1871 r. 2138 mk. Prawe porzecze Noteci przy U. jest niskie i bagniste ob. Ujskie bagna i lęgi, O 600 kroków ku płn. od ujścia Głdy, przy drodze do Piły, wznosi się wzgórze zw. Górą świętojańską Johannesberg; do wsch. krawędzi miasta przypiera Winna góra. Dzieje. U. pojawia się w dokum. jako gród polski, a Noteć jako rzeka odgraniczająca na płn. Polskę od Pomorza kaszubskiego. W r. 1108 Pomorzanie obiegli zamek ujski za pomocą Gniewomira z Czarnkowa, którego Krzywousty pokonawszy r. 1107. ochrzcił i osadził 49

Ujść Jezierze

Ujść Jezierze

Ujście