której rosną różne gatunki jarzyn, roślin o grodowych, kuchennych w wielkiej obfitościi bujności Liske, Cudz. w Polsce, 123. Słynęły też podobno tutejszej armatki na bydło. Tuszyńskie starostwo niegrodowe, w wdztwie sieradzkiem, pow. piotrkowskim, podług lustracyi z r. 1662 powstało z dawniejszego sstwa piotrkowskiego, przez oddzielenie zeń miasteczka Tuszyna i wsi Tuszynek z fol. i 4 młynami. W r. 1771 posiadał je Jan Skarbek, opłacając zeń kwarty złp. 710 a hyberny złp. 612 gr. 13. Na sejmie z r. 1773 75 Stany Rzpltej nadały te dobra narodowe w posiadanie emfiteutyczne Michałowi ks, Czetwertyńskiemu łącznie z sstwem żytomier, skiem. Kościół obecny wzniesiony z muru w r. 1862. T. par. , w dek, piotrkowskim, ma przeszło 6000 dusz. Opis T. podał Dziennik łódki z r. 1884, Nr 222 Dane z lustracyi r. 1564 udzielił p. K. Król. 2. T. , wś, pow. wieluński, gm. i par. Siemkowice, odl. od Wielunia w. 28. Stanowi część Dylewa. W r. 1827 było 3 dm. , 21 mk. 3. T. , fol, pow. hrubieszowski, gm, i par. Grabowiec. 4. T. , może Turzyn, pow. pułtuski, gm. Zegrze, par. Popowo. Nazwa podana w spisie urzęd. gmin i osad z r. 1867, nie pomieszczona jednak ani na karcie woj. topogr. ani w spisie z r. 1827. Zapewne osada leśna. Br, CL Tuszyna, przedmieście Koronowa, w pow. bydgoskim; 19 dm. , 129 mk. Dolinę Tuszynę wspominają akta klasztorne H. Wuttke, Staedteb. d. L. Posen, 32, p. r. 1370. Tuszyna, pow. mielecki, ob. Tuszyna. Tuszynek 1. wś, folw. majorat rząd. dawne wójtowstwo, T. poduchowny, wś i os. prob. , pow. łódzki, gm. Górki, par. Tuszyn. Leży przy os. miejskiej t. n. Jest to właściwie Stary Tuszyn, część dawnej wsi, w której obrębie powstało miasteczko. Wś ma 18 dm. , 187 mk, , 239 mr. ; fol. majorat 3 dm. , 22 mk. , 307 mr. ; fol. wójtowstwo ma 5 dm. , 166 mr. ; T, poduch. , wś, ma 16 dm. , 181 mk, , 75 mr. ; os. prob. 2 dm. , 5 mk. , 6 mn W r. 1827 było 17 dm, , 139 mk. i 10 dm, , 39 mk. wójtowstwo. W 1835 r. w skład majoratu rząd. Czarnocin wchodziły wś T. 12 os. , 253 mr. , wójtowstwo T. 173 mr, ; wiatrak T, i młyn Abraham 24 mr. ; fol T. 277 mr. Co do przeszłości ob. Tuszyn. 2. T. , wś nieistniejąca obecnie, należała do par. Bełdów pow. łódzki, między Aleksandrowem a Poddębicami. Na początku XVI w. było tu 9 łan. dawniej folwarcznych i sołtysich, osadzonych kmieciami, którzy na mocy układu prywatnego, dziedzica wsi Jana z plebanem Pawłem, zamiast dziesięciny płacą po 8 gr. z łanu pleb. w Bełdowie Łaski, L. B. , II, 377. Według reg. pob. pow. łęczyckiego z r. 1576 wś Tussinek, w par. Bełdów, własność Elżbiety Bełdowskiej, miała 8 łan. , 9 osad. Pawiński, Wielkp. , II, 64. Br Ch Tuszynki, niem. Kl Tuschein, kol. , pow. świecki, st. p. i par. kat, Świekatowo, gm. Lichtenhain, 9 dm. , 61 mk. Powstała przez parcelacyą części pola tuszyńskiego. Kś. Fr. Tuszyno 1. wś włośc, pow. dzisieński, w 1 okr. pol, gm. Plissa o 4 w. , okr. wiejski i dobra skarbowe Zadoroże, o 43 w. od Dzisny, ma 8 dm. , 96 mk. w 1865 r. 38 dusz rewiz. . 2. T. , dwór, pow. nowoaleksandrowski, w 5 okr. pol, o 81 w. od Nowoaleksandrowska. Tuszyny, niem. Tuschein, dobra ryc. nad szosą, pow. świecki, st. p. i par. kat. Świeka towo, 34 klm. odl, 408 ha 300 roli or. , 71 łąk, 13 lasu; 1885 r. 5 dm. , 6 dym. , 77 mk. , 50 kat. , 27 ew. hodowla koni holend, rasy i owiec. R. 1353 podaje Kazimierz W. do wia domości, że opat byszewski przedłożył mu przywilej Przemysława, opiewający, że T. są własnością klasztoru cystersów w Byszewie ob. Wegner Ein Pommersches Herzogthum, II, str. 400. Przed r. 1749 posiadali T. Kazimirz Orłowski, 1749 Michał Lewiński subdapifer Trembowliensis; po nim odziedziczył je syn jego Micha. Ton sprzedał je 1796 r. miecznikowi Józ. Jeziorkowskiemu za 21800 zł; Jan Jeziorkowski zaś, który te dobra r. 1801 przejął, sprzedał je już następn. roku Bern. v. Meussel za 9000 tal. R. 1890 kupił Tuszyny i Szewno razemza 420000 mrk ku piec Garmatter. Po nim posiadał T. y. Buelow, który jo r. 1892 sprzedał sędziemu Uhlmanowi z Drezna, podczas kiedy Szewno znów odkupił dawniejszy dziedzic Garmatter z Berlina za 308000 mrk. E. 1717 płaciły T. razem z Korytowem 23 gr. i 3 1 2 fen. R. 1773 miały T. 8 włók chełm. , 10 dym. i 50 mk. luteran. ; czysty dochód wynosił74tal. , czynsz 66 tal; koni było 10, wołów 15, krów 11, jałowic 11, owiec 71, świni 3; wysiew 56 korcy żyta, 28 jęczni. , 8 grochu, 8 tatarki, 1 1 2 lnu ob. Zeitsch. d. Westpr. Gesch. Ver. , 1886, str. 338. Kś. Fr. Tutianki, wś, pow. zasławski, należała do ordynacyi Ostrogskiej, na mocy tranzakcyi kolbuszowskiej w 1753 r. darowana Lubomirskiemu. Tutka, rzeczka, lewy dopł. Tanwi, bierze początek z połączenia kilku strumieni spływających z wyżyny w pow. biłgorajskim leżącej na dziale wodnym Tanwi i Sanu i dążących jarami, śród których rozłożyły się wsi Potok i Jedlinki, płynie ku płn. zach. przez Lipiny, przyjmuje strumienie z pod Krzeszowa od praw. brz. i uchodzi na obszarze Sierakowa do Tanwi z lew. brzegu. Długość biegu około 15 w. Dolina rzki błotnista i lesista, brzegi niskie. Twa Tuszyna Tuszyna Tuszynki Tuszyno Tutianki Tutka