Minskie eparch. wied. 1886 r. , Nr 19, str. 458; 1888 r. Nr 1, str. 19; 1889 r. , Nr 17. Cerkiew posiada z dawnych zapisów 2 1 4 włóki gruntu; około 2600 parafian; kaplica p. wez. św. Jana ewangielisty na cmentarzu w miejscu. 5. T. , dobra, pow. połocki, 907 dzies. ziemi dworskiej, własność bar. Mikołaja Witte. 6. T. , dobra skarbowe, pow. połocki, 5900 dzies. ziemi, cerkiew p. w. Opieki N. M. P. Do dóbr należy 18 wsi, 9 zaścianków i 2 fermy Horki i Pustynki. A. Jel. J. Krz. Turzec, przys. Gawłowa Starego, pow. bocheński, w zagięciu rzeki Baby, przy dro dze z Bochni do Uścia Solnego, między Mikluszowicami, Bogucicami i Majkowicami. Ob. Krzeczów i Majkowice, Mac. Turzenek, kol. , pow. nieszawski, gm. Straszewo, par. Raciążek, odl. 6 w. od Nieszawy, ma 80 mk. , 479 mr. Śród kolonii jest kilka obejmujących od 90 do 113 mr. obazaru, W 1827 r. było 6 dm. , 52 mk. , par. Ostrowas. Wś wchodziła w skład dóbr biskupich Raciążek. Turznia, fol. , pow. noworadomski, gm. Maluszyn, par. Borzykowa, ma 2 dm. , 9 mk. , 520 mr. W 1827 r. 1 dm. , 3 mk. Turznica, niem. Theuernitz, w dok. Thewernitz pow. ostródzki, st. p. Bergfriede. Założył ją zapewne Hanusz z Turznic, występujący śród szlachty ziemi saskiej w r. 1328. R. 1447 Jerzy Bratyan zamienia T. na Małszewo. W r. 1664 jest tu sołtysem Andrzej Filągowski, E. 1552 i 1621 cała ludność polska Kętrz. , O ludn. pol. , 359. Turznice, niem. Tursnitz, dok. Turnitz, Tuigirniiz, Thugernicz, Tuwernitz, Tewernitz, Thau ernitz, Turznica dobra, pow. grudziądzki, st. p. Wiewiórki 4, 5 klm. odl. , st. kol. Grudziądz o 10 klm. , par. katol. Błędowo; szkoła ew. w miejscu; 921 ha 590 roli or. , 91 łąk, 149 lasu; 1885 r. 18 dm. , 45 dym. , 155 mk. kat. , 96 ew. Brzeziny 1 dm. , 16 mk. ; Daszkowski Młyn 2 dm. , 16 mk. ; Skrobacz 2 dm. , 21 mk. . Młyn wodny, sprzedaż masła 60 krów, hodowla wołów tuczonych, świni, owiec. Kronikarz krzyżacki Dusburg donosi, że r. 1277 d. 21 paźdz. Sudawianie napadli na zamek w T. castrum dictum Turnitz, w którym jeden lenników tak mężnie się bronił, że na drugi dzień odstąpili ob. Ser. rer. Pruss. , I, str. 187. R. 1287 zachodzi Gebhard z T. Eybhardus de Turnicz, ob. Kętrz. , O narod, pol. , str. 188. Za czasów krzyżackich należały T. do komturstwa grudziądzkiego, obejmowały włók 40 i były zobowiązane do służby zbrojnej na koniu w granicach ziemi chełmińskiej. R. 1392 sprzedają Katarzyna, wdowa po Dytryku Stango z Kisielic, w asystencyi swoich braci Jana i Mik. Szczuplińskich, dalej Dytryk z Kisielic, jej zięć, Anna, El źbieta i Barbara, jej córki, oraz Aleksander z Turznic, jej syn, M. Kisielice bisk. Janowi za 1300 grzywien ob. Kętrz, , l. c. , 182. Około r. 1414 likwiduj Aleksander z T. 100 grz. za wyrządzoną szkodę, lecz otrzymuj tylko 40. Około tegoż roku występuj Żywko z T. Zyko von der Tuwernitz, a około r. 1440 Bartosz i Budzisz z T. R. 1440 podpisuje statut związkowy także Bartosz Turznicki. E. 1498 posiadał Jerzy Czedlitz 1 2 T. , Szymon z T. zaś 1 3. Tegoż roku sprzedają obaj młyn młynarzowi Woytke. B. 1598 posiada T. Daniel Plemięcki. B. 1637 nabyły te dobra benedyktynki z Grudziądza od pani Kost czyny. Zdawna stał w T. kościół murowany, dziś nieistniejący. Obecni jest dwór obszerny, karczma, browar, gorzelnia, nad strugą zaś folusz sukienny, dwa młyny wodne, 2 je ziora i oprócz turznickiego 2 folwarki Skro bacz i Hanowo. Dla straży boru urządzone było leśnictwo. Około r. 1700 na żądanie mieszczan rozwalono tutejszy folusz. R. 1735 zbudowały panny przy kościele nową zakrysŁyą, dzwonnicę, ołtarz nowy wielki i sklepienie pomalowały. R. 1753, w nocy, ówcze sny zarządca ststwa grudziądzkiego Karczewski, kazał obalić karczmę turznicką i drzewo spalić; także kopiec od starostwa rozkopał. W czasie sekularyzacyi dóbr klasztornych liczono dochody z T. na 1050 tal. Oprócz fol. byli też gburzy; rybitwa przynosiła 72 zł ob. Fankidejski, Klasztory żeńskie, str. 222 i tegoż, , Utrac. kościoły, str. 64. B. 1790 sprzedał rząd dobra te Janowi Reichel, którego potomkowie dotąd je posiadają ob. Froehlich Gesch, des Graudenzer Kr. , str. 334 337. Kś. Fr. Turzno 1. wś, pow. nieszawski, gm. i par. Raciążek, odl. 5 w. od Nieszawy, ma 142 mk. , 969 mr. Włościanie posiadają tu więk sze kolonie; jedna ma 158 mr. , druga 122 mr. W 1827 r. 12 dm. , 125 rak. Michael eapellanus de Turna podpisał akt z r. 1298 we Włocławku Kod. dypl. pol. , II, 149. Czy inni świadkowie aktów z r. 1304, 1306, 1314 pisali się z tego Turzna, jak chca wydawcy Kod. dypl. pol. II, 166, 173, 194, trudno a pewno twierdzić. Wś wchodziła w skład dóbr bisk. kujawskich, należała do klucza Raciążek. W r. 1583 T. wś bisk. kujawskiego, w pow. inowrocławskim, płaci od 6 łan. Pawiń. , Wielkop. , I, 249. 2. T. al. Turno, fol, nad rz. Pilicą, pow. radomski, gm. i par. Biało brzegi, odl. od Radomia 30 w. , ma 3 dm. , 49 mk. Należy do dóbr Sucha. W 1827 r. było 6 dm. , 38 mk. , par. Jasionna. Br. Ch. Turzno, dobra ryc. przy linii drogi żel. między Toruniem a Jabłonowem, pow. toruński, st. kol. i poczta dworzec Turzno; paraf. kat. Papowo Toruński, filia Gostkowo; 1145 irj

Turzec

Turznica