się wyłącznie w dolinach rzek. Lasy zajmują zaledwo 236000 dzies. , t. j. 8, 6 ogólnej przestrzeni. Klimat umiarkowany i zdrowy. Podług spisu z 1870 r. było w gubernii 1154292 mk. 1566 katol. , 1942 rozkolników, 258 ewang. , 562 żydów i 61 mabomet. , t. j. średnio po 2054 mk. na 1 milę kw. W 1873 było w guberni 907 cerkwi prawosł. 650 murów. , 1 jednowierców, 5 monasterów męzkich i 3 żeńskie, 1 kościół ewang. Oświata publiczna rozwija się stopniowo w 1846 r. uczęszczało do rozmaitych szkół 5956, w 1861 r. 22305 a w 1876 r. 27030 dzieci 23761 chłopców i 3269 dziewcząt. Ludność zamieszkuje 5959 osad 12 miast, 46 słobód, 744 siół, 3108 wsi, 2059 drobniejszych osad, mających w 1878 r. 182000 budynków mie szkalnych 27678 murowanych. Główne za jęcie mieszkańców stanowi rolnictwo, w oko licach zaś mających mniej urodzajną glebę, nadto wychodzenie na zarobek do stolic, praca w miejscowych fabrykach i przy dro gach żelaznych, furmaństwo itd. Sieją głó wnie żyto i owies, pszenicę zaś w znaczniej szej ilości tylko w pow. efremowskim. Hodo wla bydła, z powodu braku łąk, niezbyt się rozwija. W 1873 r. było w gubernii 363900 sztuk koni, 209400 bydła rogatego, 710100 owiec zwyczajnych, 17700 rasy poprawnej i 133200 świń. Oprócz tego w niektórych po wiatach mieszkańcy zajmują się uprawą ko nopi, tytuniu machorki, buraków i przemy słem rękodzielniczym. Przemysł fabryczny dość znaczny i stopniowo się rozwija. W 1846 r. w 244 zakładach przemysłowych wypro dukowano na 2229428 rs. , w 1861 r. w 410 na 3332369 rs. a w 1876 r. istniało już 812 fabryk, z produkcya roczną 8834629 rs. Naj ważniejsze 33 gorzelni 3923390 rs. , 6 cu krowni 682000 rs. , 1 rafinerya cukru 600000 rs. , 46 fabryk samowarów 650100 rs. , 6 fabryk sukna 551100 rs. , 26 garbarni 427723 rs. , 53 dystylarni wódek 444550 rs, i in. Handel dość znaczny. Pod wzglę dem administracyjnym gubernia dssieli Bię na 12 powiatów tulski, aleksińaki, bogorodioki, bielewski, czernski, efremowski, epifański. kaszyrski, krapiweński, nowosilski, odpjewski i Wieniawski. J. Krz. Tułacz 1. w spisie urzęd. zr. 1881 Tumacz os. , pow. wieluński, gm. Kamionka, par. Czastary. Należy do wsi Załęcze. W 1827 r. 1 dm. , 8 mk. 2. T. , os. , pow. wieluński, par Działoszyn. Nie podana w nowszych spisach. W 1827 r. 1 dm. , 5 mk. Tulanka, folw. i wś, pow. oszmiański, w 3 okr. pol, , gm. Siedliszcze o 6 w. , okr. wiejski Gieranony, o 46 w. od Oszmiany a 11 od Dziewieniszek, ma 6 dm. , 55 mk. katol. ; w 1865 r. własność Umiastowskich. Tuława al. Tułowa, wś, pow. śniatyńskij 10 kim. na zach. od Śniatynia sąd pow. i urz. poczt. . Na płn. wsch. i wsch. leży Uście, napłd. wsch. Karłów, na płd. zach. Wy dynów, na zach. Orelec. Płd. część wsi prze pływa Prut od zach. na wsch. W jego dolinie leżą zabudowania. Przez wieś idzie gościniec kołomyjskośniatyński. Własn, wiek. probo stwa łacińskiego w Śniatynie ma roli or. 79, łąk i ogr. 5 mr. ; własn. mn. roli or. 528f łą k i ogr. 70, pastw. 48 mr. W r. 1880 było 142 dm. , 683 mk. w gm. , 3 dm. , 13 mk. na obsz. dwór. 648 gr. kat. , 14 rz. kat. , 34 Izrael; 648 Rusinów, 37 Polaków, 11 Niemców. Par. rz. kat. w Śniatynie, p. kat. w Uściu nad Prutem. We wsi jest cerkiew i szkoła lklas. Lu. Dz. Tuławki, niem, Tollack Gross i Klein, wś, pow. olsztyński, st. p. Spiegelberg. Aohacy Y. d. Trenk, kanon, warmiński, sprzedał r. 1540 w dobrach swych Tuławki, w kameraoie jeziorańskim, 6 włók sołeckich Bartłomiejowi Koniecznemu za 60 grzyw. Kętrzyński, O ludn. pol. 550. Tulasy, os. , pow. wieluński, gm. Kuźnica Grabowska, par. Kraszewice. Nie podana w spisie urzęd. z r. 1881. W 1827 r. było 2 dm. , 23 mk. Tutkowice, w XV w. Thylhowicze, wś nad rz. Opatówką, pow. sandomierski, gm. Wil czyce, par. Janfcowice, odl. od Sandomierza U w. , ma 6 dm. , 74 mk. W 1827 r. było 15 dm. , 47 mkW r. 1884 fol. T. rozl. mr. 365 gr. or. i ogr. mr. 263, łąk mr. 26, pastw. mr. 12, lasu mr. 56, nieuż. mr. 8; bud. mur. 1, drewn. 13; las nieurządzony. Wś T. os. 14, mr. 30. W połowie XV w. wś T. , w par. Jańkowice Kościelne, własność Tyłkowskiego h. Topor, miała łany km. , które dawały dzie sięcinę snopową, tudzież folw. rycerski da wał dziesięcinę, wartości 2 grzyw. , klasztoro wi i szpitalowi św. Ducha w Sandomierzu Długosz, L. B. , III, 55. Br. Ok. Tutkowice 1. u Długosza Tilhowycze, w r. 1581 Tulkowicjsc, wś, pow, jasielski, na lew, brz. Wisłoka, przy gościńcu ze Strzyżowa 3 kim. do Frysztaka, wzn. 235 mt. npm. , w okolicy podgórskiej i lesistej. Las zwany, , Kątem otacza wś od płn. i zachodu Wraz z obszarem dwór. Śtan. Wasilewskiego liczą T. 34 dm. i 241 mk. 91 męż. , 150 kob. , 234 rz. kat. par. w Dobrzechowie i 7 izr. Obszar większej pos. ma 148 mr. roli, 26 mr. łąk, 2 mr. 158 sąż. ogr. , 23 mr. past. , 80 mr. lasu, 1 mr. nieuż, i 1 mr. 111 sąż. parcel budowl. ; pos. mn. 102 mr. roli, 11 mr. łąk i 8 past. W. 1581 r. Trzeciescy Pawiń. , Małop. , 248 mieli tu 2 zagr. z rolami. T. graniczą na zach, z Wiśniową, na wschód z Dobrze rwmimmM Tułacz Tułacz Tuława Tuławki Tutkowice