dopływ Niemna, uchodzi między Niemonajciami a Olitą. Tuliska, wś, pow. gostyński, gm. Szczawin Kościelny, par. Trębki, ma 19 dm. , 141 mk. , 311 mr. ziemi włośc W 1827 r. było 18 dm. , 114 mk. Tuliszki al. Tuluszki, folw. , pow. nowoaleksandrowski, w 3 okr. pol. ,. gm. Bachmaty, o 70 w. od Nowoaleksandrowska. Tuliszków, os. miejska, folw. i dobra nad rzką b. n. , praw. dopł. Pokrzywnicy lewy dopł. Warty, w okolicy lesistej, wzn. około 350 st. npm. , pow. koniński, gm. i par. Tuliszków, odl. 15 w. na płd. od Konina, 9 w. na wschód od Ryohwała, Posiada kościół paraf. murowany, szkołę początkową, urząd gm. , gorzelnię parową, przerabiającą do 30, 000 korcy kartofli, 148 dm. , 1674 mk. 148 żyd, . W r. 1827 było 113 dm. , 999 mk. Odbywa się tu 8 jarmarków rocznie. Jestto dość starożytna osada, siedziba rodu Zarembów, którzy byli fundatorami kościoła i założycielami miasteczka. Kościół p, w. św. Wita, drewniany, pierwotnie powstał wedle miejscowej trądy cyi w XII w. Jan Zaremba de TolischcoTo, kaszt, kaliski, występuje przy akcie z r. 1404 Kod. Dypl. Pol, II, 365. Tenże Jan funduje przy kościele w T. altaryę p, w, N. M. Panny. Mikołaj z Kalinowy Zaremba, kaszt, łęczycki i ststa kruszwicki, wznosi według Niesieckiego w r. 1450 nowy kościół murowany, dotąd stojący. Zapewne współcześnie i osada uzyskała przywilej miejski. W 1473 r. arcyb. Gruszczyński potwierdza fundaoyę czterech mansyonarzy przy kościele w T. uczynioną przez dziedziców. Fundacya ta upadła w XVII w. Na początku XVI w. łany folw. miejskie i podmiejskie dawały plebanowi dziesięcinę a mieszczanie i podmiszczanie meszne po korcu żyta i tyleż owsa z łanu, bezrolni zaś po cztery trojaki, komornicy po groszu z łanu Łaski, L. B. , I, 270. W r. 1579 miasto daje szosu fl. 4 i 24 gr. Od 6 bań gorzałcz. , 16 rzem. , 3 szynkarzy wódki, 2 komor, bez bydła, ogółem fl. 14 gr. 4 Pawiński, Wielkp. , I, 242. Żydom nie wolno było tu mieszkać. W 1881 r. pożar zniszczył osadę. Dobra T. hr. Ludwika Wodzickiego składały się w r. 1885 z fol T. al. Zadworna Wieś, Wymysłów, Ogorzelczyn z Hutą, Tarnowa al Kaleniec, Józinki i Nowy Świat, nomenkl Jabłonna, Gózd, Okręt, Bisztora, rozl mr. 8799 fol T. al Zadworna Wieś gr. or. i ogr. mr. 973, łąk mr. 107, lasu mr. 5051, nieuż mr. 62; bud. mur. 18, drewn. 20; płodozm. 11pol. , las urządzony; fol Wymysłów gr. or. i ogr. mr. 377, łąk mr. 98, lasu mr. 22, nieuż. mr. 16; bud. mur. 3, drewn. 4; płodozm. 8pol; fol Ogorzelozyn z Hutą gr. or. i ogr. mr. 338, łąk mr. 121, lasu mr. 9, nieuż. mr. 20; bud. mur. 3, drewn. 3; płodozm. 12pol; fol. Tar nowa al Kaleniec gr. or. i ogr. mr. 156, łąk mr. 12, past. mr. 8, zarośli mr. 1, nieuż. mr. 2; bud. drewn. 6; fol Józinki gr. or. i ogr. mr. 565, łąk mr. 174, past mr. 59, lasu mr. 23, nieuż. mr. 31; bud. mur. 8, drewn. 2; fol Nowy świat gr. or. i ogr. mr. 420, łąk mr. 80, past. mr. 26, lasu mr. 37, nieuż. mr. 17; bud. mur. 6, drewn. 2; płodozm. 8pol, ce gielnia, pokłady marglu wapiennego i torfu. W skład dóbr poprzednio wchodziły miasto T. 08. 184, mr. 1072; wsi Ogorzelczyn os. 27, mr. 427; Krempa os. 18, mr. 383; Sar bicko os. 33, nar. 138; Tarnowo os. 23, mr. 476; Nowy świat os. 11, mr. 18; Kaliska os. 4, mr. 18; Zadworna Wieś os. 34, mr. 18; Kozia Góra os 10, nar. 239; Sierpik os. 3, mr. 16; Kunegundowo os. 2, mr. 32; Budki Ogorzelskie os. 5, mr. 9. T. par. , dek. ko niński, 2640 dusz. T. gmina należy do sądu gm. okr. III w os. Rychwał, gdzie też jest i st, poczt. Gmina ma 24, 490 morg. obszaru i 7641 mk. Z pomiędzy 8474 zapisanych do ksiąg stałej ludności jest 907 nieobecnych, śród stałej ludności jest 590 protest. , 7 pra wosł, 227 żydów. W skład gminy wchodzą Bogusławice, Bugaj os. , Dęby os. , Dryja wś i młyn, Gadowo, Gadówek, Holendry Starogadowslde i Nowogadowskie, Gozdów os. , Grabowiec, Grzymiszew, Imiłków, Józinki, Jabłonna os. , Kaliska os. , Kępiny, Kiszewy, Kunegundowo, Krępa, Łowikuz, Nowy Świat, Ogorzelczyn, Paluszek os. , Ruda, Sarbicko, Sierpik os. , Smaszewo, Smaszewskie Holen dry, Smolarnia os. , Tarnowo, Tuliszków, Wróblina, Wymysłów, Zadworna. Br. Ch. Tuliszów, wś i kol nad rz. Czarną Przem8zą, pow. będziński, gm. i par. Wojkowice Kościelne; wś ma 5 dm. , 48 mk. , 25 mr. ; kol 6 dm. , 42 mk. , 231 mr. ; powstała na obszarze dawnego folwarku po r. 1866. W 1827 r. było 11 dm. , 54 mk Według reg. pob. pow. siewierskiego z r. 1667 wś T. miała 1 kmiecia Pawiński, Małop. , 453 Br. Ck. Tulka, folw i karczma, pow. borysowski, przy gośo. z mka Dokszyo do Dziedzina, w 3 okr. pol i par. kat. Dokszyce; miejscowość falista, dość leśna. A. Jel. Tulkeraggen, posiadłość, pow. szyłokatozemski, si p. Russ. Tulkińce, wś, pow. szawelski, gm. Kurszany, o 31 w. od Szawel Tulko, ob, mko. Tullen Gross i Klein, wś i kol, pow. piłkałowski, st. p. Pillkallen. Tulmle, wś, pow. poniewieski, w 2 okr. pol, o 56 w. od Ponłewieża. Tuliska Tuliska Tuliszki Tuliszów Tulka Tulkeraggen Tulko Tullen Tulmle