oka, Staw Sioło; w 1615 r. atoli wszystkie te wioski były spalone. W 1617 r. hetman Stan. Żołkiewski wydał uniwersał do szlachty wwdztwa kijows. , nakazujący rewię wojskową czyli okazowanie. Jakoż dopiero teraz przyszedł do skutku na błoniach tryliskich popis rycerstwa kijowskiego, po dwakroć przez konstytucyę naznaczany i tyleż razy odkładany Opis kijows. centr. archiwum, Nr. 13, str. 34 i 77. Za Stanisława Lubomirskiego, ststy białocerk. , stanął w T. obronny zameczek, by mógł takowy w potrzebie dawaó odpór zapędom tatarskim. Rewizya starostwa białocerk. z r. 1622 wyraża Zamek ten jest przy rz. Kamienicy, na pagórku wystawiony, rowem, wałem i palami dębowymi otoczony, brama jedna, baszt Nr. 3. Budowanie w nim stare. Izb z komnatami 3, piwnica, kuchnia, domów miejskich Nr. 4; cekhauz budowany. Armata dział spiżowych dobrych Nr. 2, żelazna jedna, szmigownic 2, hakownio 19, halabardów 14, bębny miedziane 2, kazuny albo kotły miedziane 2. Miasto nad rz. Kamienicą położone, jest wałem i palami otoczone; do niego bram 2; jest w niem mieszczan posłusznych Nr. 60, powinności innych nie odprawują, tylko każden z nich z orężem dobrym powinien przy panu staroście albo przy podstarościm, służbę wojenną odprawować. Młynów jest Nr. 3, w nich kamieni Nr. 7, stępy 2. Arenda z młynów i karczem, myta na rok czyni zł. 600. T. w r. 1626 zostały odcięte od ststwa białocerkiewskiego i nadane przez Zygmunta III prawem dożywotniera Annibalowi Stroczemu czyli de Strozze. Był on rotmistrzem królewskim; w 1625 r. walczył pod Kurukowem u Niedźwiedzich Łóz, następnie od komisarzów polskich z podaniem kondycyi i deklaracyą woli królewskiej posłany, jeździł na Niż Opis pow. wasyl. , str. 115. Konstytucyą na sejmie kor. 1631 r. procesy i banicye o podatki z tego mczka zniesiono Vol. Leg. , III, 335. Podczas wojny kozackiej 1648 r. miejsce to upamiętnione zostało zdobyciem zamku i mczka przez wojska koronne w 1651 r. Po pogromie beresteckim, kiedy Bohdan Chmielnicki cofnął się na Ukrainę a hetman kor. Mikołaj Potocki szedł w ślad za nim, dla połączenia się ks. Januszem Radziwiłłem, który zajął Kijów, d. 26 paźdz. pułki polskie zbliżyły się do T. Bo mczka, opasanego walami, przybyło okoliczne chłopstwo i tam się zamknęło. Chmielnicki nakazał, aby mczko do upadłego się broniło. Hetman Potocki wysłał naprzód parlamentarzy, przekładając oblężonym poddanie się, ale gdy to nie doprowadziło do celu, hetman kazał przypuścić szturm, który poprowadził generał artyl. Przyjemski. Po rozpaczliwej obronie mczko zostało zdobyte. Kozacy ustąpili do zamku. Ale i zamek wpadł w ręce oblegających. Zwycięzcy krwawo się pomścili, wycięciem w pień mieszkańców. Padło do dwóch tysięcy męskiego trupa. Sotnik i komendant Kozaków Bohdan Aleksandreńko dostał się do niewoli. T. na długie lata stanęły pustką. W 1665 r. szlachta kijowska posłom swym jadącym na sejm zleciła, ażeby postarali się o zatwierdzenie nadania spustoszonych T. Adamowi Mazepie, podkom. czerni howskiemu, ojcu późniejszego hetmana ukr. Iwana Mazepy, i dziedzicowi przyległych Mazepiniec Opis akt kiew. centr. arch. , Nr. 31, str. 11. Niewiadomo jednak, czy Rzplita udzieliła żądanej w tej mierze aprobaty. Za czasów Paleja T. z okolicą zaczęły się rzekomo osiedlać; osiedlenie to było jednak tylko dorywcze, niestałe, z samej tylko przygodnej złożone ludności, która nie mieszkała wioskowe ale tuliła się po różnych ustronnych pasiekach i futorach. Taką właśnie ustronną sadybą były wtedy i T. To też podróżnik wielkorossyjski Łukianów, jadący przez te okolice, będące wtenczas 1702 3 w posiadaniu Paleja, same tu tylko dzikie i rozległe napotykał pustki. Niemniej i kronikarz Wieliczko, przechodząc z ruskiem wojskiem przez te same obszary, dziwił się straszliwej pustyni, jaką tu zastał. Osiedlenie więc Paleja musiało być przelotne. Jakoż po jego upadku, ludność zwabiona przez niego, wnet się całkowicie rozpierzchła. A więc nie kolonizacyi Paleja, ale kolonizacyi następnej, jako już z rzędu ostatniej, teraźniejsze T. zawdzięczają swój byt. A osadnictwo to ostatnie było absolutnie nowe i nastąpiło dopiero wtedy, gdy po traktacie pruekim 1711 r. dawni posesyonaci tutejsi, wywłaszczeni przez Paleja, napowrót odzyskali swe dobra, które następnie za ich sprawą wzrosły już nie w futory ale w gęste wioski i osady. Wtedy również T. osadzał na nowo gubernator Chmielewski, z ramienia ststy ks. Jana Jabłonowskiego. W 1721 r. osobną część ludności tutejszej stanowili żydzi. Stanęła tu i komora celna pograniczna, od której zależał przykomórek Mytuica. Pomimo to jednak widocznie mczko nie miało sprzyjających warunków rozrostu, wkrótce bowiem zeszło do znaczenia wsi, jak widać z lustracyi starostwa białocerk. z 1765 r. wieś, quondam m. Trylisy, chałup 136. W 1826 r. w pierwszych dniach stycznia między Trylisami a Korolówką rozbity został przez gener. Gejsmara oddział dowodzony przez Sergiusza Murawiewa Apostoła. Hipolit Murawiew poległ, a dwaj jego bracia Sergiusz i Mateusz zostali ujęci ob. Rapport de la commission d enquete, St. Petersbourg, 1826, str. 135 6, Ślady obwałowań dawnego zamku tryliskie

Trylisy