dzies. ziemi włośc. , 96 cerkiewnej, 9197dworskiej 55 okolicssnemi wsiami. Posiada cerkiew p. w. Wniebowz. N. M. P, wzniesioną w 1851 r. , z 1184 parafianami, kaplicę kat. , synagogę, dom modlitwy żydowski, zarząd okr. pol dla 3 gain powiatu Klebań, Sawince i Trościaniec i gminy, szkółkę cerkiewną, st. poczt. i telegr. , pocztę wiejską dla przewozu urzędników, aptekę, szpital fabryczny, fabrykę cukru, gorzelnię, cegielnię, 2 młyny 1 parowy, 47 sklepów, 153 rzemieślników, 26 targów; zamek i resztki dawnych wałów. Fabryka cukru, należąca do spółki, założona została w 1862 r. , ma 13 maszyn parowych, 10 dyfuzorów i wyrabia rocznie średnio 100, 000 pudów piasku. W skład gminy wchodzą T. . Budy, Cybulówka, Sewerynówka, Stratyjówka Mała i Wielka i Wierzchówka, razem 9 okręgów starostw wiejskich, mających 1373 osad, 9415 mk. włościan, 8268 dzies. ziemi włośc. 6618 ornej. Oprócz tego w gminie zamieszkuje 2497 mk. innych stanów, ziemi do nich należącej i rządowej 8941 dz. 4685 ornej, cały więc obszar gm, ma 11, 912 mk. i 17, 209 dz. ziemi 11, 303 ornej. Trośoianiecka odnoga kolejowa, otwarta w 1889 r. , należy do działu żmeryńskiego dr. żel. płd. zach. , wychodzi ze st. Demkówka odnogi WapniarkaHumań i długa jest 13 w. od Demkówki a 40 w. licząc od Wapniarki. Jest to dawna osada, własność niegdyś Słupiczów ob. Kuna, t. IV, 874, drogą wiana przeszła w dom Kruazelnickich a ci sprzedali ks. Zbarazkim, Następnie T. należał do Potockich, Sobańskich, dziś spółki cukrownianej. 2. T. , wś nad rzką Biłką, dopł. Kaszlanki, pow. bracławski, gm. Łuka, par. kat. Woronowica, ma 125 dm, , 539 mk. , 914 dz. ziemi włośc, 45 cerkiewnej, dworskiej z Latańcem 1961 dzies. Posiada corkiew p. w. św. Michała, wzniesioną w 1836 r. , z 1210 parafianami. Należała do Grocholskich, dziś Możajkich. 3. T. , w dokum. Trysteniecz, wś nad bezim. rzką, pow, dubieński, gm. Sudobicze, o 15 w. od Dubna st. p. i dr. żel. Posiada cerkiew drewnianą p, w. św. Mikołaja, niewiadomej erekcyi z gruntu odnowioną w 1880 r. i nposażoną 43 dzies. ziemi. O 1 w. od wsi, na górze zwanej Spraczewa, w 1866 r. wzniesiono kaplicę p. w. św. Aleksandra Newskiego. Do par. prawosł. należą wsi Iwaninicze o 2 w. i Załuże o 1 w, . Podług reg. pob. pow. łuckiego z 1583 r. T. należy do włości mta Dubieńskiego ks. Konstantyna Ostrogskiego, wwdy kijowskiego, marszałka ziemi wołyńskiej, i wnosi pobór od 6 dym. , 5 ogrod. , 2 podsusied. Jabłon. , Wołyń, 82. 4. T. , wś nad rzką t. n. , dopł. Rusawy, pow. jampolski, okr. pol, gm. i par. kat. Dżygówka, o 10 w. od Jampola, 35 w. od st. dr. żel kijowsko odeskiej Wapniarka, ma 107 os. , 749 mk. , 845 dzies. ziemi włośc, 1160 dworskiej, 75 cerkiewnej. Posiada cerkiew p. w. N. M. Panny, wzniesioną w 1836 r. , z 1388 parafianami. Grunta równe, gleba czarnoziemna, kamień wapienny. Na gruntach wsi założona została w 1874 r. cukrownia akcyjna, zwana Honorówką ob. . Własność dawniej Koreckich, Korsaków, obecnie Orzechowskich. 5. T. , folw. , tamże, właściwie Honorówka ob. . 6. T. wś nad ruczajem Dunajec, dopł. Dniepru, pow. kaniowski, w 1 okr. pol. , gm. Kuryłówka, par. kat. Rzyszczów, o 8 w. na zach. od Kaniowa, ma 931 mk. Podług Pochilewicza w 1863 r. było tu 658 mk. i 1330 dzies, ziemi, z której do 400 dzies. odeszło przy uwłaszczeniu do włościan. Posiada cerkiew p. w. św. Koźmy i Damiana, drewnianą, wzniesioną w zeszłym wieku. W 1595 r. wś ta nadana była przez Annę Jagiellonkę metropolicie kijowskiemu Michałowi Rahozie Akty J. Z. R. , oz. IV, Nr. 121; następnie wchodziła w skład ststwa kaniowskiego, pod koniec zeszłego wieku własność ks. Stanisława Poniatowskiego, przez którego ustąpioną została Turczaninowym, poczem drogą wiana przeszła do Mandryków. 7. T. , w dokum. Triaszczeniec, Trscieniec, Tryatennica, wś nad lewym dopł. Styru, pow. łucki, w 2 okr. pol. Rożyszcze, gra. Trościaniec, o 16 w. na płd. zach. od mka Kołki, o 17 w. od st. Kiwercy, posiada cerkiew p. w. św. Trójcy. Podług przysłowia ludowego wś ta nazywa się końcem Polesia. Gmina T. , ograniczona gminami Kołki od płn. wsch. , Silno od wsch. , Romanów od płd. , Rożyszcze od zach. i Wielick pow. kowelskiego, od płn. zach. , obejmuje 62 os. , mających 1349 dm. włośc, obok 144 dm. należących do innych stanów, 9343 mk. włośc 4833 męż. , 4510 kob. , uwłaszczonych na 14, 117 dzies. Płd. zach. kraniec gminy przerzyna dr. żel. kijowskobrzeska, przez płn. część przepływa rz, Styr. Podług reg. pob. pow. łuckiego z 1570 r. należy do kn. Ostafieja Sokalskiego, który z T. , Pułhanowa, Bożowa i Domaszowa płaci z 27 dym. po 10 gr. , 4 ogrod, po 2 gr. , w 1577 r. zaś z samej Trestennicy wnosi od 10 dymów po 20 gr. , 6 ogr. po 2 gr. W 1583 r. kn. Marko Sokalski płaci z T. , Łyczkowa i Ostrowa od 25 dym. , 12 ogr. , 1 popa, 1 bojarzyna Jabłon. , Wołyń, 10, 56, 95. 8. T. , w dokum. Trzezimica, Trzenyecz, Trzesczenica, wś w pobliżu rzki t. n. , pow. proskurowski, okr. pol, gm. i par. kat. Fulsztyn, o 15 w. od Jarmoliniec, ma 110 os. , 686 mk. z Basówką, 627 dzies. ziemi włośc. , 412 dwora. 80 lasu, 35 cerkiewnej. Posiada cerkiew p. w. Narodz. N. M. P. , wzniesioną w 1871 r. , z 664 parafianami. Stara osada, w 1542 r.

Trościaniec