Sztefuro al. Stefuro, wś, w hr. szaryskiem; kościół paraf. gr. katol. 171 mk. Sztegmenowo, wś, pow. kalwaryjski, gm. Raudań, par. Kalwarya odl 9 w. , ma 10 dm. , 28 mk. Sztegrowy al. Sztegry, niem. Stegers, r. 1695 Brzecznica w wizyt. Jezierskiego, str. 41; 1653 Rzecznica, Rzeczęca, Kętrz. Rzeczyca, duża wś z kat. kośc. , filią Fersztnowa Foerstenau, pow. człuchowski. Leży w równej, piaszczystej okolicy, w pobliżu Brdy i jez. Szczycieńskiego ZiethenerSee. Cztery bite trakty rozchodzą się ze wsi do Białemborka, Przechlewa, Człuchowa i Czarnego Hammer stein. Obejmuje 3115 ha 2623 roli or. , 225 łąk, 153 lasu; 1885 r. 214 dm. , 366 dym. , 1201 kat. , 651 ew. , 19 żyd. , razem 1871 mk. Trudnią się głównie rolnictwem i hodowlą bydła. We wsi szkoła 3klas. katol 1887 r. 255 dzieci, 3 naucz. i 2klas. ew. 1887 r. 150 dzieci, 2 naucz. . Odbywają się tu 2 jar marki kramne, na bydło i konie. Niedawno urządzono par. ew. ; z pomocą zapomogi rzą dowej ma stanąć kościół ew. Kościół kat. mu rowany, p. w. św. Mikołaja, patronatu rządo wego, został odbudowany r. 1867 a konsekro wany r. 1876 przez kś. bisk. sufragana Jeschke. Należą do niego Sz. , Gruenhoff, Mohrhoff, Neusorge, Lustingshoff i Hielengut. Wi zyta Jezierskiego z r. 1695 pisze, że kościół tutejszy był cały drewniany, o 1 ołtarzu. Do prob. należały 4 włóki, za 2 pobierał prob. 30 fi. dzierżawy, za drugie 2 zaś 27 f. , oprócz tego od każdej włóki po 1 gęsi i 2 kury. Do fabryki kościoła należało 5 mr. roli i dom, z którego płacono 5 fl. rocznie. Gburzy co loni i sołtys dawali mesznego 30 korcy ży ta, a zamiast kolendy 1 bochenek chleba i 1 kiełbasę. We wsi była szkoła. Sz. należały za czasów Rzpltej do ststwa człuchowskiego str. 41. R. 1741 wystawiono tu nowy kościół, Kś. Fr. Szteinfort, niem, Steinforth, wś, pow. człuchowski, st. p. i par. kat. Koczała, szkoła ew. w miejscu; 1420 ha 331 roli or. , 59 łąk, 123 lasu; 1885 r. 35 dm. , 48 dym, , 270 mk, 131 kat. 139 ew. Mesznego pobierał prob. ztąd 10 korcy żyta i tyleż owsa ob. Wizyt. Je ziorskiego z r. 1695, str. 38. Kś. Fr. Sztejna al Sztejnowa, rzeczka, w pow. niemodlińskim, płynie pod Fyrylądem. Sztelbach, Stellbach, wś, w hr. szaryskiem Węg. , nad rz. Torysą, kościół par. gr. kat. , pastwiska, lasy, łąki, młyny wodne, tartaki, 927 mk. Sztelmachowo, folw. pryw. , pow. dzisieński, w 1 okr, pol, o 40 w. od Dzisny, 1 dm. , 17 mk kat. Sztelmany, zaśc, pow, nowoaleksandrowSłownik Geograficzny T. XIL Zeszyt 133. ski, w 4 okr. pol. , o 76 w. od Nowoaleksandrowska. Sztembarg 1780, Sztenbark 1710, Stenborgk 1648, niem. Stangenberg, dobra ryc. na lew. brzegu Wisły, przy dr. żel. tczewskochojnickiej, pow. tczewski, st. p. i kol. i par. kat. Tczew o 1. 5 klm. 124 ha, 105 roli orn. 1 ha 21. 15 mrk czyst. doch. , 4 ha łąk 1 ha 19. 97 mrk; 1885 r. 5 dm. , 11 dym. , 52 mk, 29 kat. , 23 ew. , z których na Sztembarski młyn przypada 6 mk. i 1 dom; mlekarnia. Według taryfy z r. 1648, gdzie uchwalono pobór podw. a akcyzę potr. , płacił tu Wa wrzyniec Wichmann 8 fl. ob. Roczn. T. P. N. w Pozn. , 1871 r. , str. 174. Mesznego po bierał prob. ztąd 1710 r. 4 kor. żyta i tyleż owsa ob. Wizyt Szaniawskiego, str. 166. Podług taryfy na symplę z r. 1717 płacił Sz. 1 zł. i 1 gr. ob. Cod. Belnensis w Peplinie, str. 83. R. 1780 posiadał dobra Pałubicki; Sz. liczył wówczas 37 mk kat. i 16 akat. ob Wi zyt. Rybińskiego, str. 197. Kś. Fr. Sztembark niem. Stangenberg 1285 Stangenberc, 1288 Stangenberch, 1426 Sztambark, 1437 Sztangeberg, 1742 Sztemberk 1. wś nad jez. Balewskiem, w Pomezanii, pow. sztumski, st. p. , tel. i kol Mikołajki o 6 klm. , paraf. kat. Szenwiza, szk. ew. w miejscu 1887 r. 72 dzieci; 146 ha 111 roli orn. , 18 łąk, 4 lasu. W pobliżu znajduje się okop starożytny ob. Behla Die vorgesch. Rundwaelle, str. 195. Istniejący tu kościół katol przeszedł w ręce luteranów; predykantami byli tu 1619 Maciej Logdan Lobdau, 1628 Jerzy Schubert. Później kościół podupadł ob. Gesch, des Stuhmer Kreises von Schmitt, str. 252. 2. Sz. , dobra ryc. , tamże, 702 ha 502 roli orn. , 27 łąk, 60 lasu; 1885 r. 16 dm. , 35 dym. , 170 mk. . 54 katol, 116 ewang. , młyn wodny, cegielnia. W połowie XIII w. posiadali dobra te Stangonowie. Był to ród zasłużony zakonowi i biskupom pomezańskim. Polskości rodu dowodem imiona w tej rodzime spotykane, jak Chotobor, Hanusz, Pielgrzym, Sambor, Boruta itp. Zdaje się, że Stangonowie pochodzili z Pomorza. R. 1285 Krzyżacy oznaczając nieco ściślej granice dóbr Sz. , które w Pomezanii krzyżackiej leżały, nadają Teodorowi Stango zamek sztembarski castrum Stangenberg i 100 włók ziemi na prawie chełm. , z wyższem i niższem sądownictwem, oraz tę część jez. Dzierzgońskiego, która dotąd należała do zakonu; Balewskie jez. zaś, nad którem Sztembark leży, zakon dla siebie zatrzymał Ze szczególnej łaski ma czynić zbrojną służbę na koniu tylko w wyprawach do Sambii, Bartyi i w te kraje, które z Pomezanią graniczą ob. Kętrz. O ludn. pol. , str. 180 181 i Cod. dipl. Warmiensis, II, str. 571 74 Oryginał przywi

Sztefuro

Sztefuro

Sztegmenowo

Sztegrowy

Szteinfort

Sztejna al

Sztelbach

Sztelmachowo

Sztelmany

Sztembarg

Sztembark