w Czechach pojawiły się niebawem usiłowania złamania obowiązującej zasady starszeństwa, co było powodem ciągłych krwawych walk o tron książęcy i szeregu klęsk dla kraju. Po śmierci Brzetysława I tron książęcy w Czechach dostał się w udziale najstarszemu synowi Spitygniewowi II, gdy tymczasem młodsi bracia otrzymali dzielnice na Morawach, Wratysław z miastem Ołomuńcem, Konrad z miastem Bernem. Do tych dzielnic przybyło niebawem i trzecia z miastem Znojmem Znaim. Ten podział Moraw na trzy dzielnice utrzymał się aż do czasu podniesienia Moraw do rzędu margrabstwa; Ołomuniec, Berno i Znojmo były nie tylko siedzibą książęcą, ale i stolicami dzielnic tejże nazwy, których posiadanie zawisłem było nie od prawa sukcesyjnego ale od woli książąt czeskich. Wratysław, pierwszy dzielnicowy książę na Ołomuńcu, posiadał również i cały obszar późniejszego ks. opawskiego. Ciągłe spory i walki Przemyślidów dostarczały cesarzom niemieckim sposobności do nieustannego mieszania się w sprawy czeskie. Aby jeszcze bardziej osłabić władzę ks. czeskich, ogłosił Fryderyk I Rudobrody r. 1182 jednego z Przemyślidów, Konrada Ottona, margrabią morawskim i lennikiem państwa. niemieckiego, a więc Morawy lennem nie Czech, tylko Niemiec, tak że zasiadujący ówczas na tronie czeskim Fryderyk 1179 1184 był ograniczony tylko na Czechy. A nawet i w samych Czechach ukazują się niebawem dzielnicowi książęta. Przy końcu XII w. nastały tak chaotyczne stosunki, że w przeciągu ostatnich 20 lat 1178 1198 zmieniło się 8 książąt na tronie czeskim. Dopiero z wstąpieniom na tron Przemyśla Ottokara nastąpiła zmiana na lepsze. Przemyśl Ottokar 1 1198 1230, obdarzony niezwykłymi przymiotami umysłu, umiał wybornie wyzyskać ówczesny zamęt w cesarstwie niemieckim i państwu swemu trwałe przysporzyć korzyści. W nagrodę za usługi oddane otrzymał od Fryderyka II w Bazylei r. 1212 ważny przywilej, mocą którego cesarz uznał Czechy za królestwo dziedziczne a jako formę powinności lennych względem cesarstwa niemieckiego ustanowił jedynie dawniejszy obowiązek dostarczania 300 zbrojnych na wypimwę rzymską lub uiszczeniu w zamian 300 grzywien srebra. Przywilej ten stanowi ważną chwilę w rozwoju Czech i Moraw i w stosunku ich do cesarstwa niemieckiego. W myśl tego przywileju i w poczuciu konieczności usunięcia zgubnej zasady senioratu i zastąpienia takowej prawem dziedziczności, przeprowadził Przemyśl Ottokar w r. 1216 wybór następcy w osobie jedenastoletniego syna swego Wacława. Wybór ten uznał i cesarz. Odtąd dawne prawo Brzetysławowe o starszeństwie rodowem poszło w niepamięć, ustępując miejsca nowemu porządkowi dziedziczności na zasadzie pierworodztwa. Zwiększenie władzy książęcej za Ottokara I okazuje się i w tem, że Morawy a więc i obszar późniejszego ks. opawskiego, stały się znowu lennem Czech, a brat najmłodszy Ottokara I, Władysław Henryk, margr. morawski, przyjął już w r. 1197 Morawy z rąk swego brata jako lenno Czech a nie Niemiec a gdy syn tegoż Władysław II r. 1227 umarł, przeszły Morawy pod bezpośrednią władzę króla, który oddał je swemu młodszemu synowi Przemyślowi. Za czasów Władysława Henryka wymarli ostatni dzielnicowi ks. morawscy na Bernie i Ołomuńcu, tak że cały kraj był już w rękach jednego księcia. Za czasów Przemyśla Ottokara a bardziej jeszcze za syna jego Wacława I 1230 1253 poczęły się szerzyć zwyczaje niemieckie. Wacław popierał kolonizacyą niemiecką w Czechach. To też licznie powstawały nowe osady miejskie i wiejskie lub dawniejsze w ludność i zamożność wzrastały. Ale ciągły napływ ludności niemieckiej przyczynił się też do stopniowego zatracenia ducha narodowego, najpierw niektórych miast a potem i całych okolic, tak w Czechach jak i na Morawach. Wacław I prowadził dalej politykę swego ojca, zmierzającą do nabycia nowych posiadłości. Zabiegi te Wacława przerwał napad Mongołów z r. 1241. Wacław pospieszył z wojskiem na Szląsk, aby się połączyć z Henrykiem Pobożnym, ks. wrocławskim, który nie czekając jednak przybycia Wacława, stoczył zgubną dla siebie bitwę pod Lignicą 1241. Wówczas Wacław zabezpieczył granice Czech i był gotów do spotkania wrogów, ale Mongołowie po stratach odniesionych pod Lignicą nie posunęli się dalej ku zachodowi, lecz zwrócili się przez Morawy do odwrotu; wskutek czego Morawy, a mianowicie ziemia opawska, uległy spustoszeniu. Śmierć bezpotomna ostatniego z Babenbergów Fryderyka II Bitnego wywołała nowe zawikłania, podczas których Czechy odegrały wybitną role. Było to głównie zasługą Ottokara II 1253 1278. Czechy i Morawy tworzą za jego panowania jedne całość. Podobnie jak ojciec, popierał osiedlenie się przybyszów niemieckich, tak ze względów ekonomicznych, aby powiększyć dochody korony, jak ze względów politycznych, aby stworzyć z mieszczaństwa przeciwwagę możnowładztwu. Postępował tak zarówno w Czechach jak i na Morawach. Bliżej zajmuje nas tylko tu część Moraw, z której się wyłoniło z czasem osobne księstwo opawskie. Okolica górnej Odry i okolica Opawy niem. Oppa, do

Tropawa