ny plac mustry dla wojsk zbierających się tu corocznie na manewra. Włościanie trudnią się bednarstwem i garncarstwem. Własność niegdyś ks. Czartoryskich. Dr. M. Trebuchowka, Trzebuchówka, rzeka, dopływ rz. Kordy. Trebuchy, wś nad Dnieprem, pow. mohylewski, gm. Połykowicze o 6 w. , cerkiew paraf. drewn. , zapasowy magazyn zbożowy gminny. Folw. należy do Kordków i ma 741 dzies. 448 lasu, 60 roli, 83 łąk; młyn i karczma; przystań dla ładowania materyałów leśnych. Trebus, dobra i wś, pow. rozborski, par. ew. Hoehnichen, kat. Mużaków. W r. 1885 dobra miały 1063 ha, 10 dm. , 70 mk. 2 kat. ; wś 509 ha, 90 dm. , 451 mk. 1 kat. . Trebuszki, wś, pow. mohylewski, gm, Szkłów, ma 10 dm. , 41 mk. Trechalewo, wś, pow. newelski, w 2 okr. pol. , gm. Trechalewo, pomiędzy Newlem a Sokolnikami, 2460 dzies. ziemi dwors. ; własność Jerzego Sofronowa. Gmina, ograniczona od płn. gm. Sokolniki, od wsch. Czuprawa, od płd. karulińską, od zach. zaś gm. Dałysy, obejmuje 55 osad, mających 434 dm. włośc. obok 109 należących do innych stanów, 3499 mk. włościan 1694 męż. , 1805 kob. , uwłaszczonych na 6120 dzies. ziemi. Trechtymirów, Trechtemirów, Trachtymirów, Traktymirów, Telechtemirów, a nawet Czerechczymerów, Czerechtymirowo Vol. leg. , II, . fol. 318, mko nad Dnieprem, pow. kaniowski, w 1 okr. poL, gm. Trechtymirów, par. kat. Rzyszczów, o 29 w. od Kaniowa a 90 w. od Kijowa, ma 733 mk, W 1741 r. było tu 42 dm. ; w 1792 r. 34 dm. i około 300 mk. ; w 1863 r. 74 dm. , 608 mk. ; około 1057 dzies. ziemi, z której do 350 dzies. przy uwłaszczeniu odeszło do włościan. Posiada cerkiew p. w. św. Trójcy, z drzewa wzniesioną na miejsce dawniejszej w 1855 r. ze składek parafian i dziedzica Wiktora Gudim Lewkowicza, i uposażoną 35 dzies. ziemi. Do par. praw. należą wsi Monastyrek i Zarubińce. Poprzednia cerkiew istniała już przed 1741 r. Mko otoczone jest górami, drogi do niego prowadzą przez wąwozy. Góry tutejsze obfitują w bogate pokłady piaskowca, służącego od wieków za materyał do wyrobu kamieni młyńskich i żarn. Jest to stosunkowo nowsza osada, nieistniejąca jeszcze za czasów Kijowszczyzny wielkoksiążęcej. W pobliżu późniejszej jego posady leżał wówczas gród Zarub, z monasterem, wspominany w latopisach od r. 1096 do 1168 ob. Ipat. letop. . Obok grodu był t. zw. bród Zarubski na Dnieprze. Pierwszym znanym z akt dziedzicem T. był starosta na Czerkasach i na Kaniowie znany w dziejach Ostafi Daszkiewicz al. Daszkowicz. Umierając w 1535 r. przekazał on monasterowi Pieczarskiemu w Kijowie T. wraz z Zarubskim monasterkiem i z przyległemi obszarami. Zygmunt I zatwierdził tę darowiznę ob. Summar. ksiąg metr. w. ks. lit. , w Zb. Konst. Świdzińskiego. Wkrótce potem Tatarzy zniszczyli to miejsce. Lustracya Kijowa z 1545 r. wyraża do tego monasteru Zarubskiego Preczystej należał niegdyś grunt orny pasznia, ziemia bartna, jezioro, bobrowe gony; teraz pusto, tylko jeden czerniec strzeże od pożaru ob. Sborn. mater. dla ist. topogr. Klewa, 1874, t. III, str. 32. Puste to sieliszcze monaster Pieczarski odstąpił zamkowi kijowskiemu, a w zamian wziął inne dobra ob. Gołubiewa, Petr Mogiła, t. I, str. 11 w dodatkach. T. zasiedlił się niebawem i już w 1552 r. liczył siedm rodzin, które pospołu z Kaniowcami goniły bobry na rzecz hospodara. Oprócz tego posiadały one przy ujściu Samary do Dniepru pewien obszar, na którym gonili dla siebie bobry, łowili rybę i polowali na zwierza. Obowiązani byli za to wraz ze starostą kaniowskim jeździć nad rz. Supoj na łowy ob. Arch. J. Z. R. , cz. VII, t. I, str. 97. Następnie Stefan Batory nadaje wr. 1575 T. Kozakom niżowym, z tem, żeby oni przy monasterze Zarubskim założyli szpital dla okaleczonych na wojnach i wysłużonych towarzyszy swoich. Zamiary królewskie nie zostały urzeczywistnione i miejsce to było zaliczane do pustyń za Białocerkwią leżących, które w r. 1590 oddano do dyspozycyi królewskiej, z wolnością nadania onych osobom ze stanu rycerskiego zasłużonym Vol. leg. , II, fol. 318. Zygmunt III oddał pusty T. w daninie Niżowcom, odnawiając nadanie Batorego ob. Listy Stan. Żółkiewskiego, str. 109. Oprócz T. nadał król Kozakom także Baryszpole za Dnieprem. T. zwany kozackim dźwigać się zaczyna, jak pisze Erich von Steblau Lassota, poseł od cesarza Rudolfa do Kozaków, tędy przejeżdżający na Niż w 1594 r. Obiadował tu on u niejakiego Ossowskiego, urzędnika, prawdopodobnie osadzcy Memuaryk. istor. J. R. , zesz. I, str. 161. Wtedy to Kozacy musieli podźwignąć z upadku monasterek Zarubski i przy nim założyć szpital wojskowy. Budowali go jak się pieśń wyraża, swoim dawnym skarbem kozackim. Przychód też z przewozu na Dnieprze szedł na potrzebę monasteru i szpital. Miejsce to bezpieczne z natury, bo z trzech stron ujęte ramionami Dniepru, a z czwartej zamknięte wertepami gór, było poźądanem schronieniem dla Kozaków w czasie powstań pod wodzą Krzysztofa Kosińskiego 1593 i Seweryna Nalewajki 1596. Kozacy gromadzili tu zapasy zboża, soli i innej żywności. Hetman Żółkiewski, Trebuchowka Trebuchowka Trebuchy Trebus Trebuszki Trechalewo Trechtymirów