nej miejscu. Gmina T. składa się z 11 okrę gów starostw wiejskich, obejmuje 17 no menklatur 1 cukrownia, 2 karczmy, mają cych 2046 dm. , 11, 397 mk. , 22, 086 dzies. 8628 włościańskiej, 13, 061 dworskiej, 397 cerkiewnej. Edward Rulikowski. Toporyska Rudnia, pow. żytomierski, ob. Rudnia 72. . Toporyszcze, wś nad rzką Trościanicą, która tworzy tu staw, pow. żytomierski, w 1 okr. poL, gm. i st. poczt. Pasowa o 3 w. , o 35 w. od Żytomierza, a 17 w. na płn. zach. od mka Czerniachowa, przy szosie z Żytomierza do Owrucza. Posiada cerkiew p. w. św. Trójcy, z drzewa wzniesioną w 1868 r. i uposażoną 50 dz. ziemi, i kościół par. kat. p. w. św. Tekli, z drzewa, w 1844 r. ze składek wzniesiony. Par. kat. od 1799 r. , dek. owruckiego, 3724 dusz. Kaplice w Horoszkach, Hołowinie, Sałach, Czerniachowie i Turczynce. Do par. praw. należą wsi Krasnogórka o 6 w. , Tasowa o 3 w. , Worowska Rudnia o 6 w. , Korytnica o 4 w. , Leznika o 3 w. i Kamienny Bród o 8 w. , z cerkwią filialną, p. w. Podwyższenia Krzyża św. , wzniesioną w 1787 r. 78 dm. , 613 mk. . W całej parafii bez Kamiennego Brodu jest 234 dm. , 1836 mk. prawosł, 1119 kat. , 760 baptystów, 545 ewang. augsb. i 96 żydów. Składową część gruntów stanowi gnejs i granit czerwony. Podług rew. zamku żytomierskiego z 1545 r. wś T. należała do Olizara Wołczkowicza Jabłonowski, Rewizye, 131. W 1570 r. miała na T. zapis wdowa po Iwanie Olizarze Ewa z Rejów. Następnie własność Jelców, od których nabył Jerzy Niemirycz, socynianin, który zniósł tu kościół kat. zamienił na zbór. W 1648 r. w dziale Stefana Niemirycza ob. t. IV, t. 417; t. VII, 180; t. IX, 197. J. Krz. Toporzysko, wś, pow. myślenicki, ciągnie się długą ulicą rozrzuconych chat nad po tokiem lew. dopł. Skawy, przy drodze z Jor danowa 5, 3 klm. do Podwilka na granicy węgierskiej. Druga droga przez tę górską wioskę prowadzi do Sydziny. Par. w Jorda nowie. Wraz z obszarem dworskim ma wieś 186 dm. i 1082 mk. ; 1075 rz. kat. a 7 izrael Obszar więk. ma karczmę, tartak, cegielnię i fol; składa się z 293 mr. roli, 34 łąk, 3 ogr. , 14 past. , 495 lasu, 7 stawu, 1 mr. 1446 s. parcel budowl; pos. ran. ma 1623 roli, 67 łąk, 331 past i 125 mr. lasu. Gleba górska, owsiana, klimat ostry, lasy świerkowe. W r. 1581 na leżała do par. w Łętowni; miała 35 pólłanków km. , 3 zagr. z rolą, 1 zagr. bez roli, 8 komor. z bydł. , 5 komor. bez bydła, rzemieślnika, ćwierć łanu pustego, 1 łan sołtysi Pawiński, Małop. , 46. W ostatnich czasach posiadała ją rodzina Wilkoszewskich. Mac. Toporzysko 1. 1667 Toporzyska, niem. Amthal od 1875 tak zwane, tuż nad Wisłą, pow. toruński, st. p. i par. kat. Czarnowo, 539 ha 416 roli or. , 63 łąk, 42 lasu; 1885 r. 32 dm. , 39 dym. , 234 mk. , 11 kat. , 223 ew. Wizyta Strzesza z r. 1667 72 donosi, że T. liczyły 12 posiadeł włośc, które się zwały; Steydowska, Łazarzowska, Goniowska, Korbaniowska, Maczkowska, Kruzowska, Dratwowska, Szczesnowska, Szczepanczykowska, ,, et duorum Witów. Omnes conversi sunt in prae dium et a multa annorum serie nihil extraditur str. 148. Lecz r. 1783 działy te znów od folw. tejże nazwy odłączone zostały ob. Wernicke Beschr. v. Thorn, str. 292. 2. T. , pierwotnie Toporek, niem. Altau od 1875 r. , dok. Toporig, Topperich, folw. tuż nad Wisłą, pow. toruński, st. p. i par. kat. Czarnowo, 119 ha 57 roli or. , 3 łąk, 20 lasu. R. 1642 należało do mta Torunia, które je wydzier żawiało ob. Wernicke Beschr. v. Thorn, str. 292. Krzyżackie księgi szkodowe z r. 1414 piszą, że Kirstan z T. , które zostało spalone, utracił całe mienie, tak iż szkoda wynosiła 300 grz. ob. Gesch. des Kr. Kulm v. Schultz, II, 157. T. należało wtedy do komturstwa bierzgłowskiego ob. Kętrzyński O ludn. pols. str. 73. Kś. Fr. Toporzyskowa, ob. Klinina. Toporzyszczewo, wś i folw. , pow, nieszawski, gm. i par. Bądkowo, odl 12 w. od Nieszawy; ma 196 mk. W 1827 r. 12 dm. , 149 mk. W r. 1875 fol T. rozl. mr. 1123 gr. or. i ogr. mr. 832, łąk mr. 29, lasu mr. 152, wody mr. 2, w odpadkach mr. 88, nieuż. mr. 21; bud. mur. 5, drewn. 2; las nieurządzony. Wś T. 08. 47, mr. 85. Według reg. pob. pow, brzeskiego z r. 1557 było tu 8 łan. , 9 czynszown. , 3 zagr. Pawiń. , Wielkp. , II, 7. Topprienen, wś, os. fabr. huta szklana, pow. iławkowski, st. p. Pr. Eylau. Topschau niem, , ob. Dobszyna. Topskie, przys. Mołodyczy, pow. jarosławski. Topyle, w dok, Topole, wś nad Styrem, pow. dubieński, na pograniczu pow. łuckiego, na płd. zach. od mka Ostrożca. Podług rewizyi zamku łuckiego z 1545 r. wieś należała do Wasila Siemaszka, który z T. , Rykan i z Młyniszcza zobowiązany był do utrzymywania horodni zamkowej Jabłonowski, Rewizye, 35. W 1579 n Iwan Borssobohathi Krasinsky z imion swych Rykan, Topolia i Chrussowna płaci pobór z 15 dym. , 9 ogr. po 4 gr. , 11 ogr. po 2 gr. a w 1583 r. tenże z Halicza, Boroszowa, Kryholowa, Zaborola, Rykan, Topolia i Hruszowna płaci w ogóle 76 fl. 10 gr. Jabłonowski, Wołyń, 33, 102. Topylsk, uroczysko, pow, ihumeński, w obrębie gro. Pohorele. A. Jel. Toporyska Rudnia Toporyszcze Toporzysko Toporzyskowa Topprienen Topskie Topyle Topylsk