a na lew. brz. Styru, w zach. stronie częśó Zastawie. Inne części leżą dalej w płd. i wsch. stronie, obszaru. Są to grupy domów Czuczmany, Dzendzeluki, Horbacze, Hryzy, Humeny, Juśkiewicze, Kowalczuki, Lasowe, Mandryki, Nad Stawem, Strykowskie i Żubry. Własn. więk. arcyks. Izabeli ma roli or. 10, łąk i ogr. 74, pastw. 521, lasu 1512 mr. ; wł. mn. roli orn. 1347, łąk i ogr. 1387, past. 732, lasu 10 mr. Grunta przeważnie piaszczyste; uprawiają na nich kartofle i chmiel. W r. 1880 było 578 dm. , 3460 mk. w gm. ; 7 dm. , 33 mk. na obsz. dwor. 1661 gr. kat. , 693 rz. kat. , 1139 izr. ; 1489 Polaków, 1940 Rusinów, 57 Niemców. Par. rz. kat. w miejscu, dek. buski. Parafią fundował w r. 1628 Jan z Tęczyna Ossoliński, woj. krakowski. Do par. należą Bajmeki, Bartniki, Bołożynów, Czanyż, Hucisko, Huta Połoniczna, Karanie, Kuliki, Nieznanów, Połoniczna, Porady, Przewłoczna, Sokołówka, Stołpin, Trójca i Turze. Pierwotny kościół p. w, św. Stanisława zgorzał w r. 1868. Wzniesiony tymczasowo kościołek spłonął w czasie pożaru, który d. 30 kwietnia 1884 r. zniszczył w T. 70 domów. Par. gr. kat. w miejscu, dek. oleski. Do parafii należy Trójca. W miasteczku jest cerkiew p. w. św. Jerzego i szkoła etat. 2klas. , z językiem wykładowym polskim. Dokum. wydanym w Stołpinie d. 1 wrześn. 1603 r. funduje Andrzej z Tenczyna miasto i nadaje mu od herbu nazwę Toporów Arch. krajowe we Lwowie, C. , t. 364, str. 983. W przywileju danym d. 24 lutego 1606 r. przez Zygmunta III czytamy Gdy nam przedłożono, iż Jędrzej Tęczyński, kaszt. wiślicki, ststa horodelski, na gruncie dziedzicznym w ziemi lwowskiej, założył miasto, z nadaniem mu nazwiska Toporów, chętnie takową potwierdzając lokacyą, obdarzamy osiadających prawem magdeburskiem, pozwalamy wystawić ratusz, karczmy, jatki, kramy i łaźnią, ustanawiamy jarmarki na św. Stanisław i św. Franciszek, targi zaś w poniedziałek i piątek Baliński, Star. Polska, t. II, str. 599. Późniejszymi dziedzicami T. byli Koniecpolscy. We Lwowie dnia 1 kwiet. 1698 r. nadał August II mieszkańcom T. przywilej na dwa jarmarki roczne i dwa targi tygodniowe Arch. kr. wa Lwowie, C. , t. 475, str. 1543. Później przeszedł cały klucz toporowski w posiadanie Potockich, następnie Kossakowskich a działem majątku po Stanisławie Kossakowskim na schedę Agaty z Komarów Jordanowej, żony Jana Jordana, zaś po jej śmierci 1840 r, na córki Albinę Krajewską, Henrykę, Kornelią i Celestynę Jordanówny. W r. 1856 odprzedały dziedziczki cały klucz toporowski ks. Eugieniuszowi de Ligne, którego spadkobiercy dobra dziś posiadają. Z dwóch stron miasteczka pozostały ślady wałów, usypanych w czasie pobytu Jana Kazimierza. Król ten ciągnąc w r. 1649 z Warszawy przeciw Chmielnickiemu, który Zbaraż oblegał, stał tu w pierwszych dniach sierpnia czas jakiś obozem i stąd podążył na Białykamień i Złoczów ku Zbarażowi. Chmielnicki dowiedziawszy się o nadciągającej odsieczy, wyruszył przeciw królowi, zabiegł mu drogę pod Zborowem a pokonany po dwu. dniowej walce, zawarł ugodę Zborowską Sokalski, Rys geogr. statyst. okr. szk. złoczowskiego, Złoczów, 1885, str. 311. 3. T. , przyl. wsi Czystynie, w pow. żółkiewskim. Mac Lu. Dz. Toporowce, wś, pow. horodeński, 13 klm. na płd. od Horodeńki sąd pow. , 15 klm. na płn. zach. od urzędu poczt. w Sniatynie. Na płn. zach. leży Targowica, na płn. wsch. i wsch. Podwysokie, na płd. Krasnostawce, na zach. Zadobrowce 3 ostatnie w pow. śniątyńskim. Wieś leży w dorzeczu Prutu za pośrednictwem Topolanki lew. dopł. Prutu. Wznies. sięga do 284 mt. na zach. Własn. więk. kniazia Romana Puzyny ma roli or. 326, łąk i ogr. 49, pastw. 3 mr. ; wł. mn. roli or. 111, łąk i ogr. 202, past. 6 mr. W r. 1880 było 289 dm. , 1496 mk. w gm, ; 1 dm. , 4 mk. na obsz. dwor. 1462 gr. kat. , 14 rz. kat. , 23 izr. ; 1457 Rusinów, 20 Polaków, 23 Niemców. Par. rz. kat. w Sniatynie, gr. kat. w miejscu, dek. horodeński. Do par. należy Podwysokie. We wsi jest cerkiew, szkoła etat. lklas. , kasa pożyczk, gmin. z kapit. 1094 złr. i młyn. Za czasów Rzpltej na leżała do dóbr dzierżawy Uścieczko, w ststwie halickiem. W lustracyi z r. 1765 Rkp. Ossol, Nr 1872, str. 33 czytamy Podług inwentarza mają wsie Toporowce i Krasnostawce osiadłości poddanych ad praesens, jako to w Toporowcach 46, w Krasnostawcach 71. Importują intraty rocznej złp. 5990 gr. 20 den. 6. Ze spustu 3 stawów podług kontraktów i indygacyi złp. 1100 na rok jeden. Arend karczemnych z tychże wsi z porękawicznem na rok jeden przypada 1963 złp. 15 gr. , która to rata do sumy 5990 złp. wchodzi. Do tej arendy 3 poddani pańszczyznę robią. Lu. Dz. Toporowce, Toporcz niem. Toporoutz, wś i dobra u źródeł rz. Rokitny lew. dopł. Prutu, pow. czerniowiecki. Gmina ma 4285 mk. , obszar dwor. 130 mk. Kwitnie tu sadownictwo. Toporowice, wś, pow. będziński, gm. Sulików, par. Targoszyce, posiada szkołę początkową, 76 dm. , 779 mk. , 1185 mr. ; os. karcz. 1 dm. , 2 mr. W 1827 r. było 51 dm. , 340 mk. Toporówka, rzeczka, ob. Topornica. Toporowce Toporowce Toporowice Toporówka