także częściowi właściciele. Mają tu cztery gorzelnie i sześć karczem. Kościół, p. wez. Wniebowzięcia P. Maryi, niewiadomej ere kcyi. Parafia istniała już w r. 1564. W r, 1637 stanął nawy kościół z drzewa. Odbudo wany na nowo w r. 1826, spłonął w 1881 r. Zapewne już został wzniesiony na nowo. Fol. T. Poświętne stanowił własność dziekana do brzyńskiego. Jeden z nich ks. Rościszewski wzniósł tu w r. 1823 kaplicę drewnianą. Od pusty w T. ściągały pobożnych z dalszych okolic. T. par. , dek. lipno wski, 3704 dusz. T. gmina należy do sądu gm. V okr. , ma 8785 mr. , 756 dm. , 2983 mk. 770 prot. , 81 żyd. . Z zapisanych do ksiąg stałej ludności jest 267 nieobecnych. W skład gm. wchodzą Jasień, wś i rum. , Julkowo, Kłobukowo, wś i rum. , KamieńKotowy, KamicńKmiooi, Liszcze, Maryanki, Michałkowo, ObrębDuży, O. Mały, Sulkowo, Tłuchowo, wś i rum. , T. Poświętne, T. Jeźowo, Tłuchówko, TurzaWilcza, wś i rum. . Br. Ch. Tłuczań Górny i Dolny dwie wsi w pow. wadowickim, odl. 10 kim. na płn. wsch. od Wadowic. T. Górny, wzn. 250 mt. kościół, liczył 1880 r. 103 dm. , 536 mk. Polaków obszar dworski 2 dm. , 17 mk. . Pod względem wyznania było 501 rz. kat. i 18 izr. T. Dolny, na zaoh. od Górnego, liczył 88 dm. i 497 mk. obsz. dwór. 1 dm. i 6 mk. . W r. 1872 obszar wsi wynosił 1746 mr. dolnoaustr. , w tem 806 mr. większej własn. 295 mr. roli, 42 łąk i ogr. , 15 past. i 454 lasów i 942 mr. mniejszej własności 773 mr. roli, 60 łąk i ogr. , 102 past. i 7 mr. lasu. Kościół par. istnieje w T. Górnym. Podług prof. J. Łepkowskiego Rocznik Towarz. krak. , t. XXVIII, r. 1861 budowla ta ma wszystkie motywy budownictwa drewnianych świątyń XVI w. Z epigrafów dochowanych dowiadujemy się, że w r. 1618 Wacław Mażdłowski, proboszcz, odnawiał kościół a malowania wykonywał Jan Charmelski. W kościele przechowały się nagrobki Krzysztofa z Żydowa Żydowskiego i Zygmunta z Żegociny i Poremby Porembskiego, obu Zatorskich i oświęcimskich chorążych r. 1660. W zakrystyi znajduje się epitaf Aleksandra Porembskiego 1618 i portret Szymona Staro wiejskiego 1771 r. . W tej wsi jest jeszcze drugi kościółek drewniany, który wystawił w r. 1663 Jan Zdziewojski, proboszcz tłuczański, i Franciszek Biberstein Starowiejski, Przy ołtarzu jest tu portret Jana Zdziewojskiego, fundatora, a na środku kościółka grób, w którym spoczywa Józef Paprocki, chorąży podlaski, dziedzic pobliskiej Kosowej 1759. Do parafii dek. wadowicki należą T. Dolny i Górny, Kosowa i Chrząstowice. Szkoła ludowa znajduje się w T. Dolnym. Za Długosza L. B. , II, 233 był T. własnością Jana Strzeszkowskiego a kmiecie płacili dziesięciny schola stykowi krakow. ; prócz tego należały do ple banii grunta i pięć stawów a każdy kmieć dawał miarę pszenicy i owsa. W r. 1581 Pawiński, Małop. , 98 pani Porembska pła ciła od 5 3 4 łan. km. , 4 zagr. z rolą, 4 komor. z bydłem i 1 rzemieślnika. Wś T. pojawia się w dokum, z 13 maja 1400 r. , w którym król czeski Wacław potwierdza zapis 5000 grzy wien groszy praskich uczyniony przez Jana II, księcia oświęcimskiego, żonie Jadwidze a zabezpieczony na T. i innych miejscowo ściach, jak zamek Wołek dziś nieistniejący i miastach Zator Newenstat, Wadowice Frawenstat, mkiem Trzyewogicz i wsia mi Spytkowice Spikowicz, Brattmannsdorf, Kcymanndorf, Gierałtowice Geraltsdorf, Peterswalt. Przewóz Flosswicz, Hecznarowice Hartmannsdorf, Podolsze Podolcze, Wiglowice Beigelsdorf, Bachowice Bachwicz, Jaroszowioze Jaressewicz, Zakrzów i Zorzów ob. Gruenhagen u. Markgraf, Lehns u. Besitzurkunden Schlesiens, II Th. , str. 579. Utworzenie parafii w T. Dolnym przy pada na r. 1353; erekcyi dokonał bisk. krak. Bodzanta, na prośbę Dersława, miecznika krak. , przyłączając do parafii kmieci z Tłuczania, Kosowej, Chrząstowic. Przytem da rowuje Dersław kościołowi jeden łan wolny, sadzawkę, karczmę, grunta orne w Chrząsto wicach, łąki i pastwiska, ogród koło plebanii, dziesięcinę od siebie i kmieci swoich a to z T. , Kosowy, Chrząstowic, Brodły, Stogniowio i Łętkowic Piekosiński Kod. Małop. , 11, 278. W. H. Tłuczewo niem. Klutschau, wś z woln. sołectwem, wyb. , młynem i tartakiem, na Kaszubach, nad rz, Łebą, pow. wejherowski, st. p. i paraf. kat. Strzepcz, o 4 mile od Wejherowa, 771 ha 362 roli orn. , 40 łąk, 110 lasu, 23 dm. , 31 dym. , 177 mk, 115 kat. , 62 ew. T. leży w płd. zach. części powiatu, pierwotnie należało do kaszt, chmielnieńskiej, za czasów krzyżackich zaś do wójtowstwa mirachowskiego. Wizyta Szsaniawsklego z 1710 r. pisze T. praedium siliginis modios 8 et avenae 3 str. 27. Wizyta Rybińskiego z r. 1780 donosi, że T. cum Kobelasz Zarzeczny liczyło 51 mk. kat. i 6 ew. ob. str. 170. Kś. Fr. Tłuczka, młyn w Rudzie Rożanieckiej, pow. cieszanowski. Tłucznice Karniewo, wś i fol. , pow. makowski, gra. i par. Karniewo. Fol. ma 500 mr. , wś 29 os. , 87 mr. Wchodziły w skład dóbr Karniewo. Mieszka tu drobna szlachta. W 1827 r. było 11 dm. , 100 mk. Tłukawy, Tłukawi, wr. 1372 i Thlukavi, wś i leśniczowkii pow. obornicki, o 2 1 2 klm.

Tłuczań

Tłuczań

Tłuczewo

Tłuczka

Tłucznice Karniewo

Tłukawy