strużka, w pow. starogardzkim, wypływa z płn. końca jez. Zduny i uchodzi po części do jez. Turze, po części do jez. Lubiszewskiego. Por. Goszyn 2. i Lubiszewo. Kś. Fr. Szpęgawa z 1780 r. al. Szpęgawy, niem. Spangau dok. 1258 Spangowe, Spangovia, Spancowa, dobra nad Szpęgawą dopł. Motławy, pow. tczewski, st. p. i kol. Tczew, o 4 klm. odl, par. kat. Miłobądz; 270 ha 173 roli or. , 46 łąk, 13 lasu; 1885 r. 10 dm. , 22 dym. , 109 mk. , 89 kat. , 20 ew. Sz, obejmuje dziś obszar zaginionego Dobkowa ob. ; obie były dawniej własnością cystersów w Peplinie ob. Opactwo pelplińskie p. kś. Kujota, str. 358 62. E. 1780 liczyła Sz. 34 kat. i 15 akat. ob. Wizyt. Rybińskiego, str. 54. Ki. Fr. Szpęgawsk, niem. Speugawken, dobra ryc, pow. starogardzki, st. p. i kol. Swarożyn odl. 5. 5 klm. , od Starogardu odl. 6 klm. , par. kat. Kokoszki; 1229 ha 447 roli or, , 59 łąk, 564 lasu; 1885 r. 31 dm. , 61 dym. , 324 mk, 174 kat. , 150 ew. ; gorzelnia parowa, cegielnia, zakład sztucznego wylęgania ryb, szkoła ew. 1887 r. 74 dzieci, 1 naucz. . Dla dzieci katol. szkoła w Ciecholewach. Z tą wsią i Zdunami tworzy Sz. majorat. Sz. rozłożył się malowniczo między dwoma długiemi jeziorami, które przerzyna kolej wschodnia i szosa starogardzka; w pobliżu ciągną się piękne łasy. Na płn. brzegu trzeciego jeziora pod Zdunami leży urocza dolina Theresenhain, ulubiony punkt wycieczek mieszkańców Tczewa, Starogardu a nawet Gdańska. Według taryfy z r. 1748, gdzie uchwalono pobór podwójny a akcyzę potrójną, płacili tu Borowski summatim 7 fl. 24 gr. , Koenig także summatim 9 fi. 18 gr. ob. Roczn. Tow. Prz. Nauk w Poznaniu, 1871, str. 174. Sympla zaś wynosiła 1717 r. 90 gr. ob. Cod. Belnensis w Peplinie, str. 83. R. 1686 posiadali Czarlińscy ob. Wizyt. Madalińskiego, str. 3. R. 1710 pobierał prob. w Kokoszkach ztąd mesznego 6 kor. żyta i tyleż owsa; dawniej 10 kor. żyta i tyleż owsa ob. Wizyt. Szaniawskiego, str. 127. R. 1780 posiadała Sz. Walentyna Konarska; mieszkańców było 114 kat. , 7 akat. ob. Wizyt. Rybińskiego, str. 282. Dawniej istniał w Sz. kościół kat. p. w. Narodz. P. M. Stał przy końcu wioski, na miejscu nieco wywyższonem, które otaczają trzy schodzące się drogi. W r. 1424 bisk. kujawski Jan nadaje mu pewne odpusty. Damalewicz kładzie go pomiędzy parafialne; proboszcz posiadał 3 wł. roli. Do par. należały Zduny. R. 1583 opisuje go wizytator jako w pruski mur budowany i konsekrowany. Nabożeństwo odprawiał podówczas prob, z Kokoszek co trzecią niedzielę. Na cmentarzu, starannie ogrodzonym, grzebano umarłych. Rolę plebańską pan Pierzcha, jeden z pięciu ówczesnych kolatorów, zwolennik nowej wiary, przyłączył do swojego folw. , proboszczowi zaś dawał co łaska. Niedługo potem runął i kościół. W r. 1631 żali się proboszcz kokoszkowski przed gdańskim konsystorzem, że włóki mu pozabierano, budynki gospodarskie obalono, kościół leżał w gruzach. Ówczesny oficyał pomorski Gołyński usiłował wskrzesić kościół szpęgawski, wytoczył nawet proces, ale bez skutku. W r. 1711 nie było już i szczątków po kościele, tylko murowana Boża męka wskazywała jego miejsce. Później i tę znieśli i pobudowali dom dla robotników, którzy na cmentarzu mają swój ogród. Przy końcu XVIII w. dziedzicami wsi byli Piwniccy, katolicy, którzy zamierzali odbudować kościół ob. Utr. kośc. p. kś. Fankidejskiego, str. 247. Kś. Fr. Szpica, w r. 1543 Stpicza, pow. chełmski, gm. Brzeziny, par. Puchaczów. W 1827 r. 5 dm. , 130 mk. W połowie XV w. wieś ta w par. Łęczna, własność klasztoru sieciechowskiego, miała 9 łan. km. , których płacono czynszu klasztorowi 8 skotów, 30 jaj, 2 koguty, 2 sery, 2 korce owsa; odrabiano własnym pługiem jeden dzień w tygodniu; 3 karczmy z rolą płaciły 2 i pół grz. Wszystkie role dawały dziesięcinę snopową wartości 9 grz. a konopną po jednym pęku. Z dwóch łanów sołtysich płacono dziesięcinę do Sieciechowa Długosz, L. B. , III, 267, 273. W r. 1531 wś Szpica, Łęczna i Wola, w par. Łęczna, miały 7 1 2 łan. , 1 młyn; w Sz. były 2 łany wójtowskie Pawiński, Małop. , 352, 363. Br. Ch. Szpica, Szpyci, szczyt górski w dziale Czarnohory, nad pot. Czarnym, w gm. Żabio, pow. kossowskim. Wzn. 1866 mi Szpiczyn futor, uroczysko na gruntach mka Obuchowa, w pow. kijowskim. Szpiczyńce, dawniejsza nazwa wsi Spiczyńce ob. , w pow. skwirskim. W 1683 r. należała do dóbr Jana Aleks. Koniecpolskiego ob. Pawołocz, i. VII, 923. Szpiegowo, wś i fol, pow. lipnowski, gm. Oleszno, par. Zaduszniki, odl 19 w. od Lipna, ma 11 dm. , 269 mk W 1827 r. 9 dm. , 78 mk. W 1880 r. fol. Sz. z attyn. Kisielewo i Małomin rozl. mr. 533 gr. or. i ogr. mr. 333, łąk mr. 13, lasu mr. 167, nieuż. mr. 20; bud. mur. 2, drewn. 5; płodozm. 9pol, las nieurządzony. Wś Sz. os. 20, mr. 60. Według reg. pob. ziemi dobrzyńskiej z r. 1564 wś Spiegowo, w par. Zaduszniki, miała 4 kmieci, poddanych Mateusza i Jakuba Spiegowskich, 1 łan, 2 zagr. i karczmę; płacono poboru 2 fl 22 gr. Pawiński, Wielkp. , I, 284. W 1789 r. wła ścicielem Ben. Trzciński. Br. CL Szpiejli, ob. Szpiele. Szpicle, łotew. Szpiejli, wś i dobra, pow. rzeżycki, w 3 okr. pok. do spraw włośc. , gm. i par. Rozentowo, w 1863 r. 131 dusz rewiz. ; Szpęgawa Szpęgawa Szpęgawsk Szpica Szpiczyn Szpiczyńce Szpiegowo Szpiejli Szpicle