rz. Teligułem, dziś jeszcze dochowały się śla dy dawnych fotyfikacyi; rowy na sążni kil kanaście szerokie i głębokie i to liczne i w różnych miejscach. Przed niedawnemi laty przyjeżdżali do właścicieli Berezówki jacyś ludzie z Odessy, szukając pieniędzy; znaleźli fundamenta kamienne, strzemię srebrne, ostrze od włóczni srebrne i kubek srebrny. Mnó stwo mogił nad T. ; wszystkie w jednym kie runku; najwyższa na gruntach wsi Zbrużawki. Na wierzchu mogił kamienie. W Berezówce mogiła długa, t. j. wał, na który koniem zaledwie wjechać można, tak stromy. Na T. od niepamiętnych czasów była grobla turecka, dotąd jej ślady. Kamienie kładzione bez wapna; między niemi przeciek wody W hai kach mnóstwo studni tatarskich kamieńmi ob murowanych; także pozarzucanych do wierz chu kamieniami. Jest tu bałka nazw. Kotłubija, nad którą przeszło czterysta śladów aułów, t j. kwadratów bardzo regularnych; rów zewnątrz, rów wewnątrz. Czasami kwa drat wchodzi w kwadrat, i jeden od drugiego w równej odległości, co po skoszeniu trawy najlepiej widzieć się daje. Ed. Rul. , Teliłowce, wś, niegdyś w wwdztwie bracławskiem. Podług rewizyi zamku bracławskiego w 1545 r. wraz ze wsią Orynicze nad Dniestrem należy do Kudrenków Jabłonowski, Rewizye, 126. Telino, dobra, pow. horodkowski, w 1 okr. pok. do spraw włośc, gm. Miszniewicze. W 1863 r. okr. wiejski T. Borsuczyno miał 190 dusz rewiz, Telis, Jezioro w okolicy Święcian, ob. Ledis. Telki, wś, pow. szawelski, gm. Skiemie, o 62 W. od Szawel Telkowe Kominy al. Tylkowe Kominy, ob. Kominy Telkowe. Telkowszczyzna, wś i dobra, pow. oszmiański, w 3 okr. pol. , gra. Lipniszki o 5 w. , okr. wiejski Roubowicze, 24 dusz rewiz. ; w 1865 r. własność. Umiastowskich. Telkwice al, Telkowice, niem. Telkwitz, dok, 1303 r. Azmiten, 1437 Tulkoytedorf, dobra rycerskie w Pomezanii, pow. sztumski, st. p, Pozylia o 6 kim, , stacya kol Mlecewo 10 Mm. ,, par. kat. Kalwa; 233 ha 211 roli or. , 11 łąk; 1885 r. 5 dm, , 16 dym. , 90 mk. 83 kai. , 6 ew. , 1 dys. . T. posiadali dawniej Grąbczewscy, od r. 1804 Donimirscy, r. 1885 Jan Donimirski na Buchwałdzie. R. 1303 dostali Prusacy Bute i Tulikoyte, potomkowie Prusaka Kropolto, dobra, które dziś zowią się Buchwałd. Od Tulikoytego otrzymała wś swoją nazwę, z czego widać, że tu osadził Polaków ob. Kętrz. ,, , O ludn. pols. , str. 92. W T. znaleziono popielnicę bronzową, która się znajduje w gabinecie uniwersytetu Jagiellońskiego w Krakowie ob. Sadowski Drogi handlowe, str. 67. Por. Ruditen. Tellaczki, wzgórze 346 mt. , na obszarze wsi Ilińce, w pow. dolińskim, nad doliną pot. Dubowiec dopł. Prutu. Tellitzkehmen 1. Gross i Klein, wś i dobra nad rzką Romintą, pow. gumbiński, st. p. Walterkehmen. 2. T. al. Bodopoehnen, wś, pow. piłkałowski, st. p. Lasdehnen. Tellmitz, strumień, lewy dopływ Nissy, bierze początek w pow. grotkowskim, płynie przez Mogwitz, Hennersdorf, Geltendorf, Brzeźno Wielkie Gross Briesen i uchodzi do Nissy na obszarze gm. Winzenberg. Biegnie w ciągłych załamaniach śród rozległych łąk około 2000 mr. , które często zatapia wylewami. Długość biegu 3 mile. Tellsruhe, kol, w pow. olesińskim, ob, Łomnicka Kolonia, Telmy l. , wś, pow. brzeski gub. grodzieńskiej, w 3 okr. pol. , gm. Kosicze, o 7 w. od Brześcia. 2. T. , wś, tamże, o 14 w. od Brześcia. Telonka, , wś, pow. miński, należy do dóbr Dubrowy. Telsen, mylnie Talzen, jezioro, w okr. hazenpockim, par. grobińskiej Kurlandya. Za pośrednictwem odpływu Aland łączy się z jez. Libawskiem. Telsko w dokum, z r. 1444, jezioro pod wsią Budow, w Pomeranii, pow, słupski; dziś Wałczków zwane. Kś. Fr. Telssen, łotew. Tahsche, dobra prywatne, w okr. hazenpockim, pow. i par. grobińska Kurlandya. Do dóbr należą folw. Klein Telssen, Roloff i Reegen. Telszany, wś, pow. poniewieski, w 2 okr. pol. , o 53 w. od Poniewieża. Telsze, żmujdzkie Telszej, w kronikach krzyżackich Talsen, mto powiat, gub. kowieńskiej, pod 55 59 płn. szer. a 39 55 wschod. dług. od F. , zbudowana na 5 wzgórzach, nad jez. Mastis, przy wypływie z niego strumienia Durbinas, odl. o 186 w. na płn. zach. od Kowna a 63 w. na zach. od st. dr. żel. lipawo romeńskiej Kurszany. W 1890 r. było 11185 mk 5618 męż. i 5572 kat. , w tej liczbie 8 stanu duchownego, 238 szlachty, 118 kupców i obywateli, 10183 mieszczan, 619 stanu wojskowego i 19 cudzoziemców; podług wyznań zaś 521 prawosł. , 2152 katol, 37 starowier. , 97 ewang. , 8378 żydów. W t. roku zawarto 46 małżeństw, zmarło 187 osób 1, 66, przyrost ludności wynosił 20 dusz. W 1857 r. było 315 dm. 6 murow. , 5294 mk. 317 prawosŁ, 1629 katol. , 79 ew. , 3209 żydów; w 1870 r. zaś 376 dm. 11 murow. , 6481 mk. 1666 katol, 4399 żydów, 68 sklepów. Mto posiada cerkiew praw. murowaną parafia 680 wiernych, kościół katol Teliłowce Telino Telki Telkowe Telkwice Tellaczki Tellitzkehmen Tellmitz Tellsruhe Telmy Telonka Telsen Telsko Telssen Telszany Telsze