centówka o 5 w. , o 73 w. od Wasylkowa, na płnwschód od Rokitnej, ma 2089 mk. . W 1740 r. było 60 chat i do 560 mk. ; w 1790 r. 90 chat i 744 mk. ; w 1863 r. 1696 mk i 4281 dzies. ziemi, z czego na mocy umowy wykupnej odeszło do włościan 1651 dzies. Posiada cerkiew p. w. Przemienienia, wzniesioną w 1758 r. w miejsce dawniejszej z 1724 r. i uposażoną 41 dzies. ziemi. W zeszłym wieku wś należała, do klucza rokitniańskiego Karwickich, obecnie własność GudimLewko wiczów. Teleszyna al. Tereszyna al. Pisa, rzka, lewy dopł. Warty, wypływa pod wsią Głuchów, w pow. tureckim, płynie przez obszary wsi Bobra, Żeronice, Przykona, Psary, wpada do Starej Warty z lew. brzegu pod Słomowem, ubiegłszy 3 1 2 mil. Teleżyńce 1. wś nad ogromnym stawem, przez który płynie rz. Ikwa Ikawa, dopł, Bohu, pow. lityński, okr. pol, gm. , par. kat. i poczta St. Sieniawa, sąd w Chmielniku, o 50 w. od Lityna, ma 45 osad, 312 mk. , 319 dz. ziemi włośc, 407 dwors. , 36 cerkiewnej. Cerkiew p. w. św. Jana, wzniesiona w 1766 r. , z 727 parafianami. Młyny wodne; hodowla bydła rasy szwajcarskiej. Wś bezleśna, grunta dobre. Do majątku należą wsi Rusanówka i Ułasówka. Własność Dorożyńskich. Obok pamiętne pola Pilawskie. 2. T. , wś skarb. nad Rośką, pow. taraszczański, pomiędzy Żywotowem a Tetyjowem, o 8 w. od każdego z nich, otoczona od zach. lasem, miała w 1863 r. 1570 mk. 5 kat. , 7 żyd. . Posiada cerkiew p. w. Pokrowy, drewnianą, wzniesioną w r. 1789, w miejsce dawniejszej z 1725 r. , odnowioną w 1857 r. i uposażoną 62 dz. ziemi. Podług wizyt, dziekana tetyjowskiego z 1741 r. do par. należało 60 sadyb w T. , 15 w Buhajówce i 40 w Hołodkach. Podług miejscowego podania wś wznosi się na miejscu starego grodu greckiego, zburzonego przez Tatarów, śladem którego mają byó pozostałości dawnego obwarowania, znajdujące się na praw. brzegu Rośki, o 1 w. od T. W 1844 r. znaleziono w wsi naczynie gliniane, kształtu starogreckiego, mieszczące w sobie spalono kości ludzkie. W 1726 r. T. wraz z Czełnowicą należały do Wyżyckiego, kasztelanica wołyńskiego i stolnika pińskiego, a w 1788 r. do wdowy po nim. Przed 1832 r. własność Piotra Kopczyńskiego. 3. T. , wś i folw. , pow. zasławski. Folw. należy do białogródeckiego klucza dóbr sławuckich. Dr. M. J. Krz. Telążna al. Telążna, wś i folw. , i T. Leśna, pow. włocławski, gm. Dobiegniewo, par. Kowal. Leży śród lasów błotnistych, ciągnących się niziną nadwiślańską, na płn. wsch. od Kowala. T. ma 117 mk. , 830 mr. folw. i 89 włościan. T. Leśna ma 63 mk, 390 mr. włośc Wś ta wchodziła w skład dóbr Duninów da wniej starostwo; ob Kowal W 1827 r. 12 dm. , 07 mk. Br. Ch. Talgart, niem, Thiergarten, wś, w hr. goemoerskiem Węg, , u podnóża góry Kralowa Hola; posiada kościół paraf. gr, kat, , chów owiec, wyrób gontów, zdrój szczawiowy; w górach, znajdują się piękne topazy; 1493 mk. Za króla Beli IV był tu założony zwierzyniec zkąd nazwa niemiecka Thiergarten, przekręcona na słowackie Telgart, a król Maciej Korwin często tu swe łowy odprawiał. Teliguł, Teligoł al. Tyliguł, tatars. Deligol szalona woda, rzeka i jezioro liman, w gub, chersońskiej Rz. T. bierze początek w pow. bałckim z płd. wschod. stoku wyżyny podolskiej, po upływie 3 w. wkracza do pow. ananiewskiego gub. chersońskiej, płynie w licznych zakrętach w kierunku płd. wsch. , pod mkiem Berezówki zatacza wielki łuk, poczem przybiera kierunek więcej połudn. i ubiegłszy 141 w. uchodzi od płn. do limanu Teligulskiego. Z powodu znacznego spadku źródła 695 st. npm, podczas przyboru wiosennego płynie nadzwyczaj bystro szeroką doliną, lecz po upływie kilku dni wody spływają i rzeka prawie zupełnie wysycha. Wybrzeża urodzajne. Liman a właściwi jezioro T. ciągnie się z płn. zach. na płd. wchód i stanowi właściwe przedłużeni rz. T. , która uchodzi do niego od płn. Długie 54 w. , średnio szerokie 2 1 2 w. , podług wymiarów Schweizera zajmuje 87, 4 w, al 1, 81 mil kw. Do początku b. wieku liman T. łączył się bezpośrednio z morzem, dziś odgradza go naniesiony przez rzekę pas ziemi, szeroki do 3 1 2 w. W starożytności, w pobliżu rzeki, miała się znajdować dawna kolonia grecka Ordissos al Odissos. Leżała ona w węgle, między Teligulskim limanem a Czarnem morzem. T. w dawnych wiekach zaledwie żeglownym był na 9 dni żeglugi. Brun powiada, że jeździł umyślnie na T. i nic udało mu się znaleźć żadnego zabytku ani pamiątki. Na kartach włoskich XIV i XV w. Teligulski liman nazwany flor de lis; Beauplan mówi, , Jezioro T, ma 8 mil długości, 1 7 szerokości, naturalna grobla nic dopuszcza wodzie morskiej mieszać sie z wodą jeziora; takie mnóstwo ryb znajduje się w niem ściśnięte, iż aż wodę zaśmierdza. W pobliżu jest drugie jezioro, z którego, za ustaniem wody, sól biorą. Kozacy nad tą rzeką mieli naturalną fortecę, nie dostępną i nie zdobytą, jeziorami i trzcinami dokoła opasaną. Ale potem Tatarzy i Turcy pod nią się usadowili. W1614 r. Bosego, osadzcę Berszady, na T. Tatarzy pogromili ob. Pisma Żółkiewskiego, str. 223. W 1679 r. Turcy zaczęli budować zamki na T. z listu Jana Sobieskiego Niedaleko wsi Borezówki, tuż nad

Teleszyna

Teleszyna

Teleżyńce

Telążna

Teliguł