na Szpaka, który krył się w nadbohskiej puszczy. Zwykle zasiadał nocą na gościńcu, zarzucał drogę gałęźmi, które rozpalał, a sam czatował z samopałem na przejeżdżających. Czumaków jednak, jadących po sól do jezior krymskich, przepuszczał i bronił od Kamyszników, innego rodzaju zbójców. Schwyta ny w 1730 r. , przez sąd magdeburski Winnic ki został skazany na śmierć. J. I. Kraszewski powiada, że grób jego ma się znajdować w Żabokrzyczu, a na mogile stoi krzyż kamien ny z napisem ob. Wsp. z podr. do Odessy, Wilno, 1846, t. III, str. 248. Szlak Szpakowy zaczynał się w okolicy Lipowca, ciągnął się na Bracław, Krasne, Berszadę, Krute, Miastkowkę Arch. J, Z. R. , cz. III, t. 3, str. 39 do Bałty, ztąd zaś do Olwiopola i naresz cie u przeprawy Nikityna ginął zupełnie. Myli się więc Skalkowski utożsamiając tenże szlak z Czarnym, który zupełnie inny zacho wywał kierunek. Dr. Antoni J. utrzymuje, iż szlak ten otrzymał nazwę nie od imienia Iwana Szpaka, ale raczej ojca jego Fedora Szpaka Biłockiego, który znany jest z czasów buntu Paleja, Iskry i Samusia 17045. Ten Fedor Szpak Biłocki miał mieć dwóch synów Iwana, o którym wyżej mowa, i Zachara, który należał do szajki hajdamackiej Warłaama z Szarogrodu ob. Opowiadanie hist. , Ser. IV, str. 101 i dalsze. W 1649 r. setnikiem w Brahiłowie, potem w Morachwie był też Szpak, jak się o tem z Dyaryusza Oświecima dowiadujemy ob. Kiewskaja Staryna, 1882, str. 371. Porów. też Czarny Szlak. Edw, Rulikowski. Szpanów, wś nad rzką Uścia, pow. rówieński, na płn. od Równa, posiada kościół katol. paraf. , p. wez. św. Piotra i Pawła, wzniesiony w 1727 r. przez podczaszego kijowskiego Piotra Popłowskiego. Par. katol. , dekanatu rówieńskiego, 299 wiernych. Podług reg. pobor. pow. łuckiego z 1570 r. p. Fedor Kadianowicz Czaplicz Szpanowski płaci z imion swoich Sz. , Oleksina, Dworczika, Mykowa, Łuponina i Ponebilya z 44 dym. , 8 bojar putn. , 35 ogrodu. po 4 gr. , 8 ogr. po 2 gr. , 2 kół młyń. ; Iwan Czaplicz, wojski łucki, z imienia swego Sz. i wiosek k niemu z 175 dym. , 51 ogr. po 4 gr. , 76 ogr. po 2 gr. , 15 bojar putn. , 3 kół młyń. , 1 koła. W 1577 r. Hryhory Czaplicz płaci z 31 dym. po 10 gr. , od popa 2 fl, od 7 bojar po 10 gr. , 3 ogr. po 4 gr. , 7 ogr. po 2 gr. , zaś Iwan Czaplicz z 10 dym. po 10 gr. , 2 ogr. po 4 gr. , 1 ogr. 2 gr. W 1583 r. Iwan Czaplicz Szpanowski, wojski łucki, płaci z Sz. , imienia brata swego Hrehora Czaplicza, z 15 dym. , 11 ogr. , 1 koła folusz. , 3 waln. , 1 popa Jabłonowski, Wołyń, 5, 18, 53, 54, 93. Następnie dziedzictwo Steckich. Drogą wiana za Aleksandrą Stecką, słynną z urody, dowcipu i wykształcenia, przeszło na generała Michała ks. Radziwiłła, który urządził tu wspaniałą rezydencyą ob. Przeździeckiego Podole, Wołyń, Ukraina. Szpanowicze, wś nad Muchawcem, pow. brzeski gub. grodzieńskiej, w 3 okr. pol, , gm. Kosicze, o 1 2 w. na płd. wsch. od Brześcia. Szpądowo, ob. Szpondowo. Szpengleniki wś włośc. nad rzką Spojszną, pow. trocki, w 1 okr. pol. , gm. Olkieniki, okr. wiejski Czarne Kowale, o 26 w. od Trok, ma 9 dm. , 111 mk. katol w 1865 r. 53 dusz rewiz. . Szperek 1. Sperek, Spirek, jezioro, pow. odolanowski, dawniej kaliski, o 8 klm. na zach. płd. od Miksztata, pod Antoninem, około 100 ha obszaru. Przyjmuje Piekielnicę z Gnojnikiem; odpływa z innemi jeziorami do Baryczy dopł. Odry. 2. Sz. , pustkowie do Przygodzic, nad jez. i n. , w pow. odolanowskim, par. Kotłów; miało w 1843 r. 3 dym. , 31 mk. 26 kat. , 5 prot. , a w 1871 r. 1 dym. , 7 mk. ; w późniejszych Spisach pominięte. Szperówka, fol. na przedmieściu Szczebrzeszyna. Szpetal, ob. Szpital Szpetki i Stebne al. Stebny wś paraf. , pow. wyżnicki, na pograniczu Bukowiny z Galicyą, na praw. brzegu Czeremoszu Białego. Grani czy od zach. ze Stebnem, od płn, z Uścierykami i Berwinkową te trzy osady w Galicyi, od wsch. z Ujściem Putyłowskiem, od płd. z Dołhopolem. Wzdłuż zach. granicy pły nie z płd. na płn. Czeremosz Biały, wzdłuż płn. zaś granicy połączony Czeremosz, gdyż na granicy Stebnego z Uscierykami łączą się oba Czeremosze Biały i Czarny. Obszar prze ważnie lesisty i górzysty. Na płd. granicy szczyt Henzary 934 mt. , tuż nad wsch. gra nicą szczyt Kamieniec 964 mt. , a w płn. zach. kącie obszaru, naprzeciwko połączenia się obu Czeremoszów, góra Kiczera 952 mt. . Os. Sz. al. Spetki, Spytki legła w płn. stro nie obszaru, nad Czeremoszem. Wznies, wsi cerkwi 502 mt. npm. W r. 1869 obszar gmi ny liczył 1221 ha 42 ar. ; było dm. 142, mk. 587; gr. nieun. 578, żyd. 9; Rusinów 578, Niemców 9 W miejscu cerkiew gr. nieun. drewniana, p. w. Uśpienia Maryi, zbudowana w latach 18601861 przez parafian. Według szem. dyec. archiep. gr. nieun. z r. 1885 było rodzin 130, a głów 650. Sąd pow. i urząd po datkowy Gurahumora, st. p. Dołhopole. Wła ściciel Karol Goetz i spółka. Br. G. Szpęgawa i. al. Spęgawa, rzka, lewy dopł. Motławy, płynie w pow. tczewskim. Wś Szpęgawa, nad tą rzką leżąca, nadała jej nazwę. Zachodzi nieraz w dokumentach. Niekiedy Motława w swym górnym biegu nosi nazwę Szpęgawy. Ob. Motława Dobkowo. 2. Sz. , Szpanów Szpanów Szpanowicze Szpądowo Szpengleniki Szperek Szperówka Szpetal Szpetki Szpęgawa