w żniwa tłoki. Leman płacił 20 fl. Karczma spaliła się. Z czasem uzyskali niektórzy wybrańcy włóki na własność. Wolne sołectwo posiadał r. 1720 Wład. Żywicki, r. 1755 Szymon Wildgans. Od r. 17291762 dzierżył dobra tenutaryusz szembrucki Kczewski; r. 1762 sprzedał Franciszek Kczewski dzierżażawę szonowską bar. v. Stain. Za okupacyi pruskiej nabył Franciszek Gruszczyński wolne sołectwo i połączył je z Szynwałdem, dokąd należały emfiteutyczne działy Sz. Więc gdy r. 1774 dobra szynwałdzkie nadane mu zostały z prawem szlacheckiem na własność, zostało i jego posiadło w Szonowie szlacheckiem. Folwark ten obejmował 1777 r. 27 włók, z których 18 były za czynszem, w kwocie 10 talarów, gburom wydzierżawione. Niektóre gburstwa zostały z czasem zwinięte. R. 1827 nastąpiła regulacya pozostałych 8 posiadeł, w skutek czego połowa ich roli do folwarku została przyłączona. Włościanie zatrzymali tylko 161 mr. Także 6 na folwarkach osiadłych danników uzyskało drogą sądową posiadła swoje na własność i otrzymało przy ugodzie 100 morgów roli. Folwark pański obejmował 1257 mr. , czyli 41 włók i 27 mr. miary chełm. , za które kanon wynosił 129 tal. 26 sbr. Według recesu z r. 1827 płaciło 8 włościan z Sz. rocznie po 1 talarze kanonu i czyniło tłokę każdy przez 5 dni. Tłoka została r. 1830 zamieniona na rentę; 6 danników zaś płaciło rocznie 54 tal. renty, ale 4 miejsca dominium z czasem dla siebie zakupiło. Dobra szlacheckie należały od r. 1819 do dóbr szynwałdzkich; r. 1835 sprzedsł August Rosenberg v. Gruszczyński dobra te 30100 tal. Janowi Samuelowi Dauter. Wś Sz. Szlach. składa się z 8 gburskich posiadeł i kilku zagród. Sz. Królewskie obejmuje ten obszar pierwotnej wsi, który posiadali lemani; wynosi on 313 mr. ob. Froehlich Gesch. d. Graudenzer Kr, I, 392. Kościół katol. murowany został pewnie w wojnie 13letniej 145466 zburzony. R. 1570 istniały tylko fundamenta i cmentarz. Szonowianie chodzili teraz do kościoła w Łasinie. Włóki plebańskie posiadali przez dłuższy czas starostowie rogozińscy. Dopiero r. 1618 odzyskał je na mocy dekretu król. proboszcz łasiński kś. Rutkowski. Bisk. Kuczborski niedługo potem przyłączył je do probostwa łasińskiego z tym warunkiem, ażeby pleban utrzymywał duchownego, któryby z wikarym, organistą i dziećmi ze szkoły odśpiewywał co dzień godzinki do N. M. P. ob. Utrac. kościoly kś. Fankidejskiego, str. 105. 4. Sz. , niem. Schoenau, dok. 1310 Sonowo, 1308 Sunowo, wś włośc. w gdańskich nizinach, między Motławą a Wisłą, pow. gdański nizinny, st. p. W. Cedry, par. kat, Giemlice. Zawiera 13 gbustw i 3 zagrody; 512 ha 489 roli orn. , 2 łąk; 1885 r. 26 dm. , 61 dym. , 281 mk. , 269 ew. , 12 katol. Szkoła ewang. R. 1308 nadaje Władysław dux Cracoviae et Pomeraniae synom Unisława, Jakubowi, kasztelanowi, i Janowi, podkomorzemu tczew skiemu, 9 wsi w nizinach wiślanych, między niemi i Sunowo. Ban w Krakowie ob. Perlbach P. U. B. , str. 582. Lecz już r. 1310 sprzedają obaj posiadłości swoje Krzyżakom tamże, str. 599. 5. Sz. , niem. Schoenau wś na wielkich żuławach malborskich, nad lew. brz. Nogatu, pow. malborski, st. p. Malbork, par. kat. Pogorzała Wieś. Zawiera 11 posia deł chełm. i U zagród, razem 877 ha 516 roli orn. , 134 łąk, 5 lasu; 1885 r. 33 dm. , 74 dym. , 348 mk. , 206 kat. , 140 ew. , 2 dyssyd. ; ma szk. ew. 1887 r. 67 dz. i kość. ew. R. 1321 w dzień św. Maryi Magdaleny nadaje w. m. Werner v. Orselen mieszkańcom wsi Sz. 41 włók w oznaczonych granicach. Soł tys dostaje 4 włóki i sołectwo, wielkie i małe sądownictwo i trzeci fenik z kar, podczas kie dy 2 fen. pobierać ma zakon; od reszty włók mają płacić po 1 grz. 5 tal. i 2 kury od włóki po upływie lat 5. Nadto udziela im wolną rybitwę w Nogacie na swoim brzegu. Dan w Malborku. Przywilej ten potwierdza r. 1405 w dzień św. Bartł. w. m. Conrad v. Jungingen, Przywilej na 3 kępy w Nogacie wystawił August III r. 1752 a na kępę Ma rynowską r. 1761 ob. Gesch. d. Kr. Marien burg v. Bormann, str. 10. Jeszcze na po czątku XVIII w. stał tu kościół katol. p. w. św. Maryi Magdaleny, afiliowany do Pogorzałej Wsi. Miał 2 ołtarze. Posiadał pół włóki roli, która jednak wraz z włókami pro boszczowskimi przepadła. Dzierżawa za ple banią i 4 chaty wynosiła po 7 flor. Oprócz tego czynszu pobierał prob. 41 korcy jęcz mienia i 16 fl. za rolę proboszczowską, które włościanie płacili nie jako czynsz lub dzier żawę, lecz dla uznania prawa parafialnego. Dawniej była tu szkoła obok kościoła. Nau czyciel, sprawujący urząd organisty, przy bywa z Pogorzałej Wsi ile razy tego potrze ba ob. str. 857889. Kś. Fr. Szontówka, rzka, w pow. wołkowyskim, w par. Mscibów. Szonwart 1648, Szonward 1717. z niem. Schoenwerder, dobra ryc, pow. człuchowski. R. 1356 nadaje w, m. Winrich v. Kniprode Mikołajowi Soldans na prawie chełm. 34 wł. w Sz. ; za to ma czynić jednę zbrojną służbę i dawać rocznie 20 kor. owsa. R. 1357 podaje komtur człuchowski Henryk v. Thaba do wiadomości, że rycerz Paweł Stange w Strzeczonie sprzedał jezioro Cierbięcin Mikołajowi Soldau ob. Odpisy Dregera. w Peplinie, str. 356. Według taryfy pobor, z r. 1648 płacił

Szontówka

Szontówka

Szonwart