Seretu, nie ma dla nich naturalnej granicy i zamyka je tutaj sztuczna grobla kolejowa z dwoma mostami, ciągnąca się z płn. zach. na płd. wsch. Na płd. od grobli kolejowej rośnie na tych moczarach wysokopienna ol szyna, która, aczkolwiek miejsce to bywa za lewane co rok, zarasta tu dosyć znaczną przestrzeń. Wzdłuż brzegów ciągną się na znacznej przestrzeni w wodzie stojące zarośla, złożone przeważnie z Typha, które tworzą większe kompleksy w płn. części stawu, a da lej w kącie koło młyna amerykańskiego i na płd. od browaru. Staw w ogóle jest płytki i tylko w korycie Seretu, który przewija się wzdłuż stawu ku jego płd. zach. końcowi, dosięga głębokości paru metrów. Dno jego namuliste, mimo to woda bardzo czysta. Z kilku drobnych dopływów zasługuje na uwagę największy z nich, płynący od Złotej Góry 359 mt. , znajdującej się na płd. zach. od Proniatyna, prócz którego zasilają staw swojemi wodami dwa silne źródła, bijące tuż na jego brzegach, jeden pod mia stem niedaleko browaru, drugi na brz. lasu kutkowieckiego. Staw ten bywa spuszczanym co kilka lat, fauna jego dosyć urozmaicona i bogata. Na skorupach małż na dnie stawu nie rzadko spotyka się bardzo piękne okazy gąbki Euspongilla lacustris Vejd, na śluzach żyje obficie inna gąbka Spongilla fragilis Leidy, prócz tego znane są ze stawu gatunki gąbek Ephydatia fluviatilis Vejd, Meyenia Muelleri Wierz. i Trochospongila erinaceus Vejd. Prócz bardzo znacznej ilości drobnych skorupiaków żyje w stawie w wielkiej ilo ści zwykły rak rzeczny, dochodząc często bardzo wielkich rozmiarów; fauna wodnych chrząszczy bardzo urozmaicona. Szczeżuja ży je w tak wielkiej ilości, że karmią nią kaczki, prócz niej liczna skójka malarska i Unio bata vis. Co się tyczy ryb należy staw tarnopol ski do krainy leszcza. Przeważa w nim szczu pak z żółtemi centkami i z białemi centkami a dalej lin mały, czarny al. oczeretnik, okoń, karaś duży, karp szaran duży, leszcz duży, podleszcz, płoć duża, zwana czerwonką, płoć biała mała, krępa, oklija, miętus, kobei i pi skorz. Gospodarstwo rybne w stawie znajdu je się w bardzo korzystnych warunkach, po nieważ pożywność wód stawu jest bardzo znaczna. Przyczyną tego jest wielka obfitość drobnych skorupiaków z powodu znacznej ilo ści gnijących we wodzie nad brzegami re sztek roślinnych. Nie można pominąć milcze niem szerzącej się już i tu Elodea canadensis. Tad. Wiśn. Tarnoruda, mko przy ujściu rzki Tarnorudki do Zbrucza, pow. proskurowski, na pograniczu od Galicyi druga jego połowa leży w pow. skałackim, za linią graniczną, okr. pol. i sąd Satanów, gm. Sarnów, o 15 w. od st. dr. żel. Wołoczyska a 58 w. od Proskurowa. W pięknem położeniu, w dole nad Zbruczem rozłożone, ma 125 dm. , 1988 mk. , przeważnie żydów, 1171 dzies. , ziemi włośc, 886 dwors. , 44 cerkiewnej. Posiada cerkiew p. w. Wniebowzięcia N. M. P. , wzniesioną w 1784 r. , z 962 parafianami, kościół kat. par. , dom modlitwy żydow. , szkołę ludową od 1876 r. z 50 uczniami, młyn, 10 sklepów, 15 rzemieślników, 4 targi, posterunek straży pogranicznej. Słynie z pięknego kościoła kat. , z cudownym obrazem Pana Jezusa Nazareńskiego, do którego w czasie odpustów, głównie 15 lipca, zbiera się wielu pobożnych. Kościół p. w. Matki Boskiej Szkaplerznej, zbudowany został w 1643 r. przez Sieniawskich a następnie w 1754 r. z gruntu wy restaurowany przez ks. Czartoryskich. Parafia kat. , dekan. proskurowskiego, 2775 wiernych w 1888 r. , poprzednio 3101 dusz. Do par. , oprócz T. , należą wsi Hreczana, Jurydyka, Kaniówka, Lipówka, Postołówka, Rypna, Serbinów, Sołomna. Wygnanka i Zajączki. Jestto dawna osada w reg. pobor. ststwa kamienieckiego z 1583 r. nazwana już miastem. Wnosi szoszu contrib. civilem accissam 4 marki, od 6 pługów, 1 popa, 1 koła rocznego i 1 kotła gorzałczanego. W 1578 r. należy do Satanowa Jabłonowski, Wołyń i Podole, 243, 298. Przywilej miejski otrzymała Tarnoruda dopiero w XVIII w. Należała do Odrowążów i ich sukcesorów Kostków, dalej Sieniawskich, Czartoryskich, Lubomirskich, w nowszych czasach do Fr. Ks. Malczewskiego, marszałka pow. starokonstantynowskiego. W skład dóbr tarnorudzkich wchodziło mko T. , oraz wsi Kaniówka, Postołówka, Zajączki i Bębnówka, liczące razem 1529 dusz męskich pańszczyźnianych. Obecnie T. nabył urzędnik Lucenko. Opis podał Tygodnik Illustr. z 1862 r. , t. V, str. 187 i z 1890 r. , Nr. 7. Tarnoruda, mko, w pow. skałackim, 21 klm. od Skałatu sąd pow. , 15 klm. na płd. wschód od st. dr. żel. w Podwołoczyskach, urz. poczt. w miejscu. Leży pod 49 24 płn. szer. a 43 54 wsch. dłg. od F. Na płn. leżą Rożyska, na zach. i płd. Faszczówka, na wschód linia graniczna przedziela je od drugiej połowy, leżącej w pow. proskurowskim gub. podolskiej. Wzdłuż granicy wsch. płynie Zbrucz od płn. na płd. Zabudowania leżą na płn. wschód. Własn. więk. ma roli or. 26, łąk i ogr. 2, past. 34 mr. ; wł. mn. roli or. 173, łąk i ogr. 10, past. 5 mr. W r. 1880 było 118 dm. , 744 mk. w gm. , 4 dm. , 14 mk. na obsz. dwor. 278 rz. kat. , 146 gr. kat. , 334 izr. ; 642 Polaków, 105 Rusinów. Par. a raczej kapelania rz. kat. w miejscu dek. tarnopolski, założona pierwotnie w r. 1643 przez Tarnoruda Tarnoruda