ku wsi Grażyszki, łączy się tam z strumieniami od płd. i zach. Sz. przyjmuje Łaukunę z lewej strony z pod Szyłosad i Detomiszkę z prawej z pod wsi Detomiszki, koło Sausienik dotyka obszernych błot, przyjmuje wody małego jeziorka i paru strumieni i dalej znowu wije się śród wyniosłych brzegów przez Kunigiszki, Łankieliszki, Kumiecie. Od Więcławki zwraca się ku zach. przez Czyczki tu przyjmuje Bredejkę, Kiersze, zabiera kilka strumieni z pod Wierzbołowa i zwraca się w kierunku płn. zach. na Bojary, poza któremi od wsi Stanejcie płynie granicą królestwa od Prus aż do Władysławowa, gdzie wpada do Szeszupy z lew, brzegu. Długa około 44 w. Przy ujściu, dla połączenia miast Szyrwinty i Władysławowa, wystawiony miał być most żelazny w r. 1881. Z prawego brzegu przyjmuje Detomiszkę, Eistę pod Pogiernówkami, Bredejkę, Szejmenę; z lewego brzegu Zaniłę, Parpis i Leponę. Szyrwinta, os. leś. , pow. sejneński, gm. Metele, odl. od Sejn 38 w. Szyrwinta 1. rzeczka w pow. wileńskim i wiłkomierskim, lewy dopł. Świętej praw. dopł. Wilii. Płynie w kierunku zachod, na przestrzeni około 50 w. Przepływa pod mkiem Szyrwinty, za fol. Poszyrwincie wchodzi do pow. wiłkomierskiego i pomiędzy Upnikami i Weprami ma ujście. Od fol. Łukajnie spławna. Na brzegach jej, w okolicach mka Szyrwinty, znajduje się bursztyn, w kawałkach dochodzących niekiedy znacznej wielkości. I 2. Sz. , rzka, w gub. kowieńskiej, dopływ Szwityni z prawej strony. Szyrwinta, niem. Schwirwindt, miasto najdalej na wschód posunięte w państwie pruskiem, w pow. piłkałowskim, pod 54 46 płn. szer. i 40 30 wsch. dług. geogr. , przy ujściu rz. Szyrwinty do Szeszupy, naprzeciwko Władysławowa gub. suwalska. Ma 1376 mk. ewang. ; handel, dawniej bardzo ożywiony, od czasu utworzenia kolei wschodniej upadł. Sz. zyskał 1725 r. prawo miejskie od Fryderyka Wilhelma I; Fryderyk Wilhelm IV w 1856 r. wystawił tu swoim kosztem kościół z cegły, w stylu gotyckim, z dwoma wieżami, wśród cienistych drzew. Jest tu poboczny urząd celny, filia banku państwowego i st. poczt. tel, z pocztą osobową do Stołupian, 4 jarmarki rocznie, targi w czwartek. J. B. Szyrwinty, mko i fol nad rzką Szyrwinta, pow. wileński, w 2 okr. pol, gm. i okr. wiejski Szyrwinty, o 49 w. na płn. zach. od Wilna, przy trakcie poczt. wiłkomierskim. Folw. ma 1 dm. , 24 mk. katol, browar i gorzelnię, mko zaś 89 dm. , 778 mk. w połowie żydów; podług danych z 1881 r. 1160 mk. Posiada kościół katol paraf, dom modlitwy żydowski, zarząd okręgu policyjnego stann i gminny, szkółkę wiejską w 1885 r. 39 chłopców, dom przytułku, 6 targów do roku, st. poczt, od 1879 r. . Kościół katol. paraf. , p. wez. św. Michała Archanioła, z muru wzniesiony w 1475 r. przez Katarzynę, Agnieszkę i Bohdankę Ościkówny podług rubrycełi przez Katarzynę Jurewieżową. Parafia katol, dekanatu giedrojckiego, 5579 wiernych. Kaplice na cmentarzu grzebalnym, w danach i Staszkuniszkach. Okr. wiejski obejmuje mko Sz. , wsi Bardze, Daciuny, Druże, Dziegucie Degucie, Rymucie, Surgiały i Sznipańce oraz zaśc Berża, Kiwańce, Kwiadzie, Luny, Łapsze, Młynek i Trojaki, w ogóle w 1865 r. 247 dusz rewiz. włośc. uwłaszcz. i 127 b. włośc. skarbowych. Gmina należy do 1 okr. pok. do spraw. włośc, 6 rewiru sądu pokoju okr. wileńskiego i 4 rewiru konskrypcyjnego, składa się z 11 okręgów starostw wiejskich Szyrwinty, Poszyrwińcie 1, Olany, Szeszolki, Leoniszki, Spodwiliszki, Wazguny, Bejwidzie, Szeszole, Rubikańce, Poszyrwincie 2, ma 160 miejsc zamieszkałych, 705 dm. , 9340 mk. włośc. W 1865 r. było w gminie 1923 dusz rewiz. włośc, uwłaszczonych i 1695 b. włośc. skarbowych. Sz. stanowiły dzierżawę królewską. W 1766 r. sstwo niegrodowe szyrwinckie obejmowało mko Sz. z folwarkiem i było w posiadaniu Eperyaszy ego, ssty wiłkomierskiego, który opłacał kwarty 733 złp. 20 gr. a hyberny 400 złp. Na sejmie z 1773 5 r. Stany Rzpltej uczyniły przez oddzielne prawo zamianę z kś. Ignacym Massalskim, biskupem wileńskim, na dobra jego dziedziczne mko Lachowicze, jako potrzebne na fortecę, za które dano mu cztery sstwa; połongowskie, płungiańskie, mejszagolskie i szyrwinckie. Wskutek tej zamiany Sz. przestały być odtąd dobrami narodowemi. W 1882 r. posiadał je Kazimierz Piasecki. J. Krz. Szyrwiszki, zaśc. , pow. nowoaleksandrowski, par. Abele, uwłaszczony od mka Dydeliszki. Szyrwuki, fol, pow. władysławowski, gm. Zyple, par. Szaki, odl. od Władysławowa 28 w. , 1 dm. , 71 mk. W 1827 r. było 2 dm. , 40 mk. Szyrwy, wś, pow. rossieński, paraf. Betygoła. Szyryle Szyryły, wś, pow. wiłkomierski, gm. Towiany, o 11 w. od Wiłkomierza. Szysice al. Szyszyce, w spisie z r. 1827 Sisice, wś włośc, pow. pułtuski, gm. Winnica, par. Przewodowo. W r. 1827 wś rząd. , 6 dm. , 48 mk. Sz. , jako wś zarobna, wchodziły w skład dóbr Golądkowo, będących własnością bisk. płockich, a następnie stanowiących ekonomią dóbr rząd. Od 1835 r. wchodziła w Szyrwinta Szyrwinta Szyrwinty Szyrwiszki Szyrwuki Szyrwy Szyryle Szysice