Szymbark 1. 1686 Szembark, 1710 Szynbark, z niem. . Schoenberg, wś włośc, u stóp gór szymbarskich, w malowniczej okolicy, wzn. 770 st. npm. , między Kartuzami a Kościerzyną, pow. kartuski, par. kat. Kościerzyna; 946 ha 371 ha roli or. , 32 łąk, 62 lasu; 1885 r. 51 dm. , 73 dym. , 391 mk, 29 kat. , 352 ew. , 10 żyd. 1869 r. 343 mk. . Szkoła 2klas. ew. 1887 r. 182 dz. , 2 naucz. , agent. poczt. , wiatrak holenderski i kościół ewang. Na początku XVII w. sprowadził jakiś Knibowski 22 familii luterańskich z Pomeranii, celem osadzenia ich w Kłobucinie. Zabrali oni ze sobą predykanta i wystawili r. 1605 drewniany kościołek W r. 1610 założył Demetryusz Weiher, ststa kościerski, wsie Szymbark i Bukowo i osadził w nich także niemieckich kolonistów, którzy tu pobudowali kościół. Kłobuciński kościołek został zniesiony. Mesznego miał proboszcz kat. pobierać ztąd 5 1 2 korcy żyta i tyleż owsa ob. Wizytę Szaniawskiego z r. 1710, str. 4 i Szkice z ziemi i hist. Prus Królewskich przez Lubińskiego, str. 66. 2. Sz. , niem. Schoenberg, dobra ryc. w Pomezanii, pow. suski, st. p. , tel. i kol. Ząbrowo o 2. 5 klm. , par. kat. Iława; 6664 ha 1824 roli or. , 484 łąk, 2601 lasu; 1885 r. 71 dm. , 196 dym. , 1019 mk, 85 kat. , 928 ew. , 6 dyssyd. ; szkoła ew. , cegielnia i piękny zamek krzyżacki, dawniej własność kapituły pomezańskiej i rezydencya proboszcza przy katedrze kwidzyńskiej. Pochodzi pewnie z XIV w. ; nad bramą na cegłach napis Hec porta construota est anno domini MOCCLXXXVI 1386 tempore fratris Henrici de Scirlin; proboszczowie tumscy byli zarazem braciszkami zakonu rycerskiego. W czasie wojny 13letniej 1454 66 zajęli ten zamek Krzyżacy. R. 1520 wydał go Polakom Mikołaj Schonborn, rodem z Torunia ob. Ser. rer. prus. , V, 436. Około r. 1527 nadał ks. pruski Albrecht wójtowstwo szymbarkie luterańskiemu bisk. pomezańskiemu Erhardowi von Queis, a po jego śmierci luterań. biskupowi sambijskiemu Jerzemu Polentz i jego potomkom po mieczu jako lenno. Za to byli jego spadkobiercy zobowiązani do 4 służb zbrojnych na koniach na każde zawołanie. Przywilej ten, dnia 13 listopada 1532 w Królewcu wystawiony, nadaje książę za odstąpienie biskupstwa sambijskiego i pożyczenie znacznej sumy, małżonce Queissa Annie t. Heydeck, zapisuje książę rentę dożywotnią z wójtowstwa szymbarskiego i wyznacza jej Susz jako miejsce pobytu. Do wójtowstwa należało miasto Susz i 34 wsi i dóbr, mianowicie Olbrachtowo, Babięty, Baloszyce, Brausen, Bronowo, Ulnowo, Kamieniec, Falknowo, Friedrichswald, Gardzień, Graebersberg, Gałdowo, Jędrychowo, Hermenau, Hein richswald, Jakubowo, Januszewo, Jawty, Łęgnowo, Lignowo, Ludwigswald, Nejdak, Neuwald, Nipkowie, Dolne i Górne Trupel, Piotrkowo, Rosenau, Rosenberger Hof, Sassen wald, Szymbark, Schroetterswalde, Stengwitz i Ząbrowo ob. Cramer Gesch. des Bist. Pomesanien, str. 230. R. 1556 odnawia ks. Albrecht przywilej ten dla syna Polenza. R. 1653 sprzedał Krzysztof Polenz zamek z przyległościami Janowi Kazimierzowi Eu lenburg a r. 1670 wdowa po nim Helena Do rota zięciowi Janowi v. Schlieben, zaś 1699 Zygmunt v. Schlieben Ernestowi Fink v. Fin kenstein, staroście dziedzicznemu na Działdo wie i Iławie. Familia ta dzierży dotąd te dobra. Ernst Fink odnowił zamek; przed 35 laty zostało zachodnie skrzydło odrestauro wane i o piętro podwyższone. Z czasów krzy żackich pochodzą fundamenta i mury obwo dowe, także 4 wieże na rogach i grobla do bramy wiodąca. Rozmiary zamku są znacz ne, długość 242 stóp, szerokość 190 stóp, przenosi zatem obszarem zamek w Malborku. Z zamku, dokoła parkiem i lasem otoczonego, malowniczy widok na jezioro Haussee i okolicę. Pian i opis zamku podał Toeppen Zeitsch. d. Westpr. Gesch. Ver. , VII, str. 56 64; widoki zawiera berliński kalendarz z r. 1834. Kś. Fr. Szymbarskie góry, ob. Szwajcarya Kaszubska. Szynibory 1. os. , pow. nowomiński, gm. Chróścice, par. Kałuszyn, ma 30 mk. , 47 mr. 2. Sz. , okolica szlach. , pow. mazowiecki, gm. Szepietowo, par. Jabłoń Kościelna. Na obszarze tym znajdują się wsi a Sz. Andrzejowięta; 1827 r. 13 dm. , 89 mk. ; b Sz. Jakubowięta; 1827 r. 14 dm. , 73 mk. i c Sz. Włodki; 17 dm. , 86 mk. Wymienione już w aktach sąd. z r. 1527 Gloger, Ziemia bielska. Szyniborno, niem. Schoenborn, dobra ryc, pow. chełmiński, st. p. Unisław o 5. 3 klm. , par. kat. Kijewo; 546 ha 383 roli or. , 50 łąk; 1885 r. 10 dm. , 33 dym. , 183 mk. , 146 kat. , 37 ew. ; hodowla bydła rasy holenderskiej. Wizyt. Strzesza z r. 1667 72 pisze Villa Szymborno haereditaria; ex sortibus Nobilium 4 coretos siliginis et totidem avenae str. 90. Kś. Fr. Szymborze, niekiedy Szemborze, Samborze 1505 r. , wś, pow, inowrocławski, o 4 klm. na płd. od Inowrocławia par. , poczta i st. dr. żel. , ma szkołę w miejscu, a razem z Cukrownią 12 dm. , 443 mk. i folw. Koenigsgraetz 2 dm. , 62 mk. tworzy okr. wiejski, mający 155 dym. , 1810 mk 1391 kat. , 419 prot. i 902 ha 792 roli, 6 łąk. Sz. wchodziło w skład ststwa inowrocławskiego już w r. 1505 Kod. Dypl. Pol. , II, str. 977; w nowszych czasach przeszło na własność miasta Szymbark Szymbark Szymbarskie góry Szynibory Szyniborno Szymborze