dencye. Ogłoszone w r. 1888 w wydawnictwie Przeglądu Tygodniowego dziełka Sz. austryacki a następnie Sz. pruski, są małej wartości kompilacyami. Nad historyą Sz. pracował liczny szereg uczonych niemieckich. Wydawnictwo źródeł dziejów rozpoczął Sommersberg p. t. Scriptores rerum Silesiacarum Lipsk, 1729, 3 tomy; po nim w dalszym ciągu wydał pod tymże tytułem Stenzel także 3 tomy 1835 1839 a obecnie prowadzi uczony historyk Sz. Gruenhagen wyszedł tom IX. Towarzystwo historyczne szląskie, ,Verein fuer Geschichte und Alterthum Schlesiens, istniejące od kilkunastu lat we Wrocławiu, wydaje Codex diplomaticus Silesiae XIV tom, który uzupełnia Gruenhagen swemi mozolnie zbieranemi regestami Regesten zur schlesischen Geschichte, Wrocław, 1877. Czasopismo towarzystwa Zeitschrift des Vereins f. Gesch, und Alter. Seh. zasila pracami liczny szereg uczonych, śród których spotykamy nazwiska Gruenhagena, Roepela, Grotefenda, Markgrafa, a z polskich badaczy Mosbacha, Smolki i Kętrzyńskiego. Z opracowań całkowitych dziejów Sz. najważniejsze są, po dawniejszych dziełach Menzla 3 tomy, 1807 i Morgenbessera 1833, niedokończona do połowy XIV w. doprowadzona praca Stenzla Geschichte von Schlesien, Wrocław, 1853 i najlepsze dotąd dzieło Gruenhagena Schlesische Geschichte, 2 tomy; t. 2gi w r. 1866 w Gotha, który wydał też Wegweiser durch die schles. Geschichtsquellen bis zum Jahre 1550, 2gie wyd. , Wrocław, 1889. Grotefend ogłosił Stammtafel der schles. Fuersten bis 1740 1875. Dr. Karol Weinhold prof. uniw. wrocł. wydał dzieło Die Verbreitung und die Herkunft der Deutschen in Sch. Stuttgart, 1887. W języku polskim mamy jedną tylko ważniejszą pracę Michała Bonieckiego Książęta szląscy z domu Piastów Warszawa, 1874, 3 tomy i dla luda skreśloną książeczkę Lompy p. t. Pielgrzym w Lubopolu. Wspomniany powyżej M. Boniecki zebrał pewną liczbę dokumentów do dziejów Sz. , które po jego śmierci ogłosił kosztem rodziny dr. Mikołaj Bobowski, jako tom IV Kodeksu dyplom, polskiego, rozpoczętego przez Muczkowskiego i Rzyszczewskiego. J. K. Sembrzycki wydał Krótki przegląd literatury ewang. polskiej Mazurów i Szlązaków od r. 1670 w Nawsiu, 1888. Bibliografię druków szląskich do końca XVIII w. opracował dr. Erzepki w rękopisie. Ważnem źródłem dla dziejów kultury na Sz. jest rozpoczęte przez Hansa Lutscha wydawnictwo poświęcone opisowi pomników sztuki znajdujących się w tej prowincyi. W 1888 r. wyszły we Wrocławiu Kunstdenkmaeler der Landkreise des Reg. Bez. Breslau 2 to my, poczem z kolei wychodzi opis zabytków w regencyi lignickiej a następnie opolskiej. Pism peryodycznych polskich wychodzi na Szl. pruskim dziewięć Katolik, wychodzi w Bytomiu, polityczne, istnieje lat 24 14500 prenum. ; Nowiny Raciborskie 2400 pren. ; Gazeta Opolska około 1000 pren. ; Gwia zda Górnoszląska w Bytomiu, około 1200 pren. ; wszystkie wychodzą 2 razy na ty dzień. Tygodniki są; ,, Opiekun katolicki Gliwice, 800 pren. ; Praca Bytom, 7000 pren. ; Pismo miesięczne, rolnicze Nissa, 700 pren. ; Światło, miesięcznik illustrowany, belletrystyczny Bytom, 1800 pren. ; Missyonarz Katolicki Mikołów, 3000 pr. ; Nowiny Ewangielickie Wrocław, obecnie przestały wychodzić. Na Sz. austryackim wychodzi Gwiazdka Cieszyńska i Przy jaciel Ludu w Nawsiu. Br. Ch. Szląskowo, pow. krobski, ob. Śląszków. Szlątkowice, pow. łaski, ob. Ślądkowice. SzlązackaSłoboda, kol. , pow. słucki, w pobliżu Radziwilimont, założona około 1862 r. przez administracyę ordynacyi kleckiej dla sprowadzonych ze Szląska kolonistów, ma 12 osad. A. Jel. Szlązak, wś, pow. suwalski, gm. Zaboryszki, par. Puńsk, odl. od Suwałk 19 w. , ma 8 dm. , 58 mk. W 1827 r. 6 dm. , 41 m. Wchodziła w skład majoratu rząd. Kadaryszki. Szlązaki 1. część wsi Kamesznicy, w powiecie żywieckim. 2. Sz. , przyl. Grabowy, pow. Kamionka Strumiłowa. Szlązaki, wólka do Dąbrowicy, pow. tarno brzeski, liczy 29 dm. i 147 mk. rz. kat. , leży na płd. zachód od Dąbrowicy, wzn. 168 mt. npm. , w podmokłej równinie. Przepływa ją potok Uście i Łuczek, z których powstaje Trześń dopływ Wisły. Trześń ujęta jest w pobliżu ujścia do Wisły w kanał zwany kanałem Waleryi. Mac. Szlązany, urzęd. Schlosane, dawniej Szlozany, Szlosane w r. 1821, Sloszane r. 1834, niekiedy Schlosune i ztąd Słodzona, folw. , pow. międzychodzki, o 10 klm. na zach. płn. od Międzychodu, par. i okr. dworski Goraj, poczta w Przytoczni Prittisch, st. dr. żel. w Międzyrzeczu Meseritz o 21 klm. ; 6 dm. , 36 mk. Szlechcie, wś, pow. rossieński, par. Rossienie. Szlejderyszki, dobra, pow. poniewieski, w 4 okr. pol. , o 84 w. od Poniewieża. Szlejmiszki, zaśc. , pow. wiłkomierski, gm. Subocz, o 66 w. od Wiłkomierza. Szlejryszki, dwór, pow, szawelski, gm. Kruki, o 49 w. od Szawel. Szlejwiszki, ob. Szlewiszki. Szlekście, dwór, pow. kowieński, w 1 okr. pol. , o 36 w. od Kowna. Szląskowo Szląskowo Szlątkowice Szlązacka Szlązak Szlązaki Szlązany Szlechcie Szlejderyszki Szlejmiszki Szlejryszki Szlejwiszki Szlekście