zamku, małe jezioro we wsi posiadał sołtys, drugie prob. ; w trzeciem łowiła ryby cała wieś. Na Jardędze stał młyn prywatny; młynarz obowiązany był na każde zawołanie pracować toporem na zamku. W stawie przy młynie miał młynarz i poddani wolną rybitwę. Nadto był tartak starościński. Także łąki pod wsią należały od dawna do zamku, wieś zaś była zobowiązana do kośby, do zgrabienia i do zwiezienia dwóch stogów siana do Rogoźna. Oprócz tego mieli gburzy tutejsi obowiązek tłoki na pańskim folw. w Gubinie. Proboszczowi dawali gburzy po 1 wiertłu żyta i tyleż owsa. Suma, prowentó w z W. i M. Szembruku wynosiła 198 złr. 4 gr. , płużne zaś 37 wiertle pszenicy tyleż żyta. R. 1618 nadaje król Żygtmunt Sebastyatiowi Wróblewskiemu, podstaroście rogozińskiemu, 6 oddawna pustych włók na lat 80. Jeszcze dziś posiadło to zowie się Wróblewem. W pierwszej wojnie szwedzkiej została wś r. 1628 całkiem zburzona, co potwierdza wizyta Strzesza z r. 1667 72, opiewająca, że jeszcze wówczas prawie cała była spustoszona i zamieszkała tylko przez 2 sołtysów i młynarza. Kościół par. , p. w. św. Bartłomieja, w pruski mur zbudowany, został przez Szwedów wraz z plebanią spalony, dla tego parafia została przyłączona do łasińskiej. Do probostwa należały 4 wolne włóki ob. str. 486. R. 1666 wystawia Jan Kazimierz Wawrzyńcowi Mortęskiemu nowy przywilej na młyn prawem chełm. Czynszu miał na św. Marcin dawać 2 łaszty żyta, czyli 120 kor. chełm. Dan w Warszawie. Wróblewo także było bez pana, dlatego nadaje r. 1668 tenże król 7 wolnych włók, zwykle Wróblewszczyzną zwanych, swemu odźwiernemu Albertowi Chylińskiemu wraz z wolnem drzewem budulcowem i opałowem. A ponieważ posiadłość ta całkiem była zniszczona, dla tego mieli ją Chylińscy tak długo dzierżyć, ażby koszta na wzniesienie budynków łożone im zwrócone zostały. Odbudowanie wsi szło jednak oporem, gdyż r. 1673 król Michał nadaje znów puste Wróblewo Albertowi Mortęskiemu; r. 1712 odnawia król August II wdowie po Mortęskim prawo emfiteutyczne na to posiadło. Nie długo potem wystawił tu dziekan Jasiński Szmelter, przy pomocy młynarza Mortęskiego, drewniany kościółek, oddany r. 1716 do użytku. Przez 100 lat nieomal nie było tu żadnej świątyni. R. 1718 rezygnował kś. Szmelter na Sz. dla wielkiego napływu ludu z Prus Książęcych. Po nim objął tę parafię wraz z filią w Gubinie Albert Szymkowski. R. 1721 została rola proboszczowska na nowo wymierzona i uzupełniona do 6 włók. Mesznego dawało wolne sołectwo 3 korce żyta i tyleż owsa; drugie sołectwo 1 1 2 kor. żyta i tyleż owsa; młyn 2, kor. ; dwaj gburzy 7 3 4 kor. żyta i tyleż owsa; folw. M. Szembruk 2 kor. ; dwaj gburzy tamże 2 1 2 kor. żyta i tyleż owsa; folw. Gubin 2 kor. żyta. i 2 owsa; osady Nogacik, Piątek, Sobota i Białek, powstałe dopiero po r. 1740, 1 kor. żyta i tyleż owsa; Budy 2 kor. żyta i tyleż owsa. Wolne sołectwo w W. Szembruku zostało na mocy przywileju z r. 1649, przez króla Ja na Kazimierza w Warszawie wystawionego, o 4 wł. lemańskie powiększone i obejmowało 11 wł. R. 1649 dzierżył je podstarosta Jan Sumowski, r. 1720 pisarz Fryderyk Broker t Rogoźna. Drugie wolne sołectwo o 6 wł. posiadał Jan Henryk Miller, który je około r. 1722 sprzedał Kasprowi Haydmann. Młyn posiadali r. 1710 Mortęscy. W Szembruczku założono folw. , oprócz tego mieszkało tam 4 półgburków, każdy na 1 włóce, którzy płacili po 20 fl. , czyniąc nadto tłokę. W W. Szem bruku osiedliło się tylko 6 półgburków, ka żdy na 1 włóce, płacąc także po 20 fl. Rybak we wsi płacił 30 fl. rocznie. Po okupacyi prusskiej należały do W. Szembruka 2 wolne so łectwa, 2 lemaństwa, 1 młynarz, karczmarz i 17 czynszowników, którym r. 1831 ich włóki, razem 23, na własność przekazane zostały. Folw. M. Szembruk został nadany na lat 40 wraz z pustkowiem Piątkiem r. 1713 przez Augusta II łanowi Bliwernitz. R. zaś 1750 nadał August III M. Szembruk i pustkowia Piątek, Sobotę i Białek Janowi Beniaminowi Steinhausen, na lat 50, z prawem sprzedaży. Pod koniec tej dzierżawy posiadał M. Szem bruk Wilhelm de Bequignolle ze Zebrdowa, któremu król Fryderyk Wilhelm III r. 1798 wystawił nowy przywilej. Według topografii Goldbecka z r. 1789 liczył W. Sz. 59 dym. , M. Sz. 19 dym. 2. Sz. Mały Królewski, niem. Koenigl. Kl. Sch. , wś, tamże, 283 ha 239 roli or. , 14 łąk; 1885 r. 328 mk, 210 kat. , 114 ew. , 4 żyd. , 48 dm. , 71 dym. 3. Sz. Mały Szlachecki, niem. Adl. Kl. Sch. , dobra rycer. , tamże, st. p. Rogoźno 6, 5 klm. odl. , 481 ha 442 roli or. , 26 łąk, 1 lasu; cegielnia, hodo wla owiec rasy fryzyjskiej, mleczarnia; 1855 r. 8 dm. , 23 dym. , 81 kat. , 53 ew. , razem. 143 mk 4 Sz. , leśn. w nadleśnictwie Jamach, tamże, 1 dm. , 4 mk Kr. Fr. Szemejniszki, zaśc. szlach. nad rzką Piermaksznią, pow. wileński, w 3 okr. pok. , o 73 w. od Wilna, 1 dm. , 12 mk. kat. Szemetajcie, wś, pow. szawelski, gm. Popielany, o 39 w. od Szawel. Szemetowszczysna, mylnie Szemietowszczyzna, Szemiotowszczyzna, urzęd. niekiedy Szemietowo, mko, folw. i dobra nad rzką Szemetówką, pow. święciański, w 4 okr. pol. , gm. i okr. wiejski Szemetowszczyzna, par. kat. świr, o 52 i 53 w. od Święcian. Mko ma Szemejniszki Szemejniszki Szemetajcie Szemetowszczysna