ry; dawniej było 14 gburów Zawada dawała 6 kor. żyta i tyleż owsa, dawniej 9; Pakotolsk, gdzie jest 4 gburów, daje 4 kor. żyta i tyleż owsa; Pawłówko daje 6 kor. żyta i ty leż owsa, chałupnicy inquilini dają zamiast kolendy 4 kor. owsa; Pokrzywnica nie dawała mesznego ob. str. 36. R. 1760 czynił Łukasz Gdański, dziedzic Sz. , zabiegi, ażeby sobie po zyskać prawo patronatu nad kościołem. Kościół jeszcze w XVIII w. znajdował się w dosyć dobrym stanie; kiedy zaginął, nie wiadomo ob. Fankidejski, 1. c, str. 343. Według ta ryfy pobór, z r. 1648, gdzie uchwalono pobór podwójny a akcyzę potrójną, płacił p. Borna z Sz. , Lisowa i Płaszczyć 21 fl. , 24 gr. ; pStoliński ze Sz. 21 fl 24 gr. ob. Rocz. Tow. P. Nauk w Pozn. , 1871, str. 190. Kaszte lania. Sz. było za książąt pomorskich stolicą kasztelanii. Na zamku warownym, którego dziś nie ma śladu, zasiadali, oprócz kasztela nów, podkomorzowie, podstolowie, wojscy i inni urzędnicy grodzcy. Starożytne grodzi sko przy Sz. wspomina Benwitz Preuss. Prov. Bl. , 1830, I, str. 22 i 24. R. 1299 nadaje Łokietek kasztelanię comesowi Miko łajowi Jankowieżowi ob. P. U. B. v. Perlbach i Kod. Wielkp. , II, 174. Granicę między zie mią słupską a kasztelanią podaje dok. mar grabiego brandenburskiego Waldemara z r. 1313 ob. P. U. B. V. Perlbach, str. 616. Z kasztelaaów są znani Razlaus 1275, Miko łaj 1284, Misscina 1287 al. Missina, Misliborius 1291; jako podstoli występuje 1291 r. Arnold ob. tamże, str. 693. Kś. Fr. Szczytno, niem. Ortesburg, miasto powiatowe na Mazurach, w obw. królewieckim, pod 53 34 płn. szer. i 38 37 wsch. dłg. , wzn. 147 mi npm. , 23 klm. na płn. od granicy królestwa polskiego, w pagórkowatej, lesistej okolicy, z glebą w części piaszczystą, w części gliniastą, obfitującą w głazy narzutowe i bryły wapienia, z Wielkiemi pokładami torfu. Samo miasto ma tylko 1979 mk. , lecz z przyległemi wsiami Bartna Strona, Figaty i tak zw. Amtsfreiheit Ortelsburg, które urzędownie do miasta liczone nie są, lecz właściwie jedną całość z niem tworzą, cała osada ma 4362 mk. , przeważnie ewangielików, po polsku mówiących. W mieście jest bank kredytowy stowarzyszenie z obrotem 1, 000, 000 mrk rocznie; w pobliżu kilka gorzelni, browarów i 9 cegielni. Zamek zbudowany 1266 r. , zrujnowany po bitwie pod Grunwaldem 1410 r. ; wyrestaurowane resztki służą obecnie za spichrz. Sz. dopiero 1616 r. uzyskało prawo miejskie od elektora Jana Zygmunta. W październiku i listopadzie 1806 r. chroniła się tu pruska rodzina królewska w ucieczce przed Francuzami do Kłajpedy, Miasto jest siedzibą landratury, geometry powiat. , sądu okręg. , sądu przysięgłych i prokuratoryi; na miejscu st. poczt. i tel. , poczty osobowe do Rothfliess. Wielborka i Rozog. Jarmarków na rok cztery, zawsze na dwa dni przed kramnym na bydło i konie, raz do roku, zwykle w czerwcu, jar mark na płótno, 6 dni trwający. Targi co środa, mniejsze co sobota. W pobliżu miasta dwa nadleśnictwa. Łukaszewicz i Estreicher II. 528 piszą, iż 1850 r. Gąsiorowski wyda wał tu pismo Kurek Mazurski. Jestto błąd, i Estreicher na innem miejscu II, 13 słu sznie powiada, że pismo to wychodziło w Jańsborku. Sz. i Dźwierzuty, par. kat. , należy do dekan. wartemborskiego, dyec. warmińskiej. Powiat szczycieński ma 31, 04 mil. kw. , w tem 23, 887 mr. wody jezior. Obszar powiatu bowiem obejmuje wyżynę pojezierza bałtyckiego. Ma 65000 mk. , w tem 2 4 Mazurów, mó wiących po polsku. Ważniejsze miejscowości Willenberg, Passenheim, Friedrichshof, Mensguth. J. B, Szczytomierzyce ai. Szczytomieży, wieś i folw. , pow. miński, w 1 okr. pol. mińskim, gm. Siennica, par. kat. Kalwarya, o 9 w. od Mińska, należały do 1863 r. do domin. Siennica Torczyńskich. Folw. ma 12 włók, nadany został w 1868 r. urzędnikowi I. Bungemu; wś ma 17 osad. Cerkiewka cmentarna p. w. św. Antoniego. Grunta szczerkowogliniaste, urodzajne, miejscowość falista, małoleśna. A. Jel. Szczytów, folw. , pow. kutnowski, gm. Żychlin, par. Śleszyn, 1 dm. , 11 mk. ; ziemi ornej 200 mr. , łąk 19 mr. W. W. Szczytowce, wś, pow. zaleszczycki, 12 klm. na płn. wsch. od Zaleszczyk sąd pow. , tuż na wsch. od urz. poczt. w Kasperowcach. Na płn. leżą Lesieczniki i Horyhlady, na wsch. Winiatyńce, na płd. Duninów i Gródek, na zach. Kasperowce. Granicy zach. dotyka rz. Seret, dopł. Dniestru. Środkiem wsi płynie pot. Chrumowa, dopł. Seretu, od płn. wsch. z Winiatyniec, a wzdłuż granicy płn. płynie Chrepelów, dopł. Chrumowy. Zabudowania wiejskie leżą w dolinie Chrumowy. Wznies, sięga 243 mt. na płn. Przez wś idzie gościniec borszczowskozaleszczyoki. Własn. więk. hr. Jerzego Dunina Borkowskiego ma roli or. 260, łąk i ogr. 6, past. 23, lasu 156 mr. ; wł. mn. roli or. 1090, łąk i ogr. 114, past 108 mr. W r. 1880 było 224 dm. , 1076 mk. w gminie, 4 dm. , 24 mk. na obsz. dwor. 963 gr. kat. , 86 rz. kat. , 51 izr, ; 969 Rusinów, 121 Polaków, 10 Niemców. Par. rz. kat. w Zaleszczykach, gr. kat. w miejscu, dek. zaleszczycki. Do par. należą Kasperowce. We wsi jest cerkiew p. w. Wniebbwst. Chr. Pana, szkoła etat. 1klas. , folw. , leśniczówka i młyn. Wś tę nazywają niekiedy Scytowce, a mylnie także Szczutowce. Na polach są ślady licznych mogiłek. Znajdowano tu niejednokro Szczytno Szczytno Szczytomierzyce Szczytów Szczytowce