kowice, Popielany, Rosenberg, SerdycaWola, Sroki i Zagródki. Do łacińsk. dek. szczerzeckiego należą parafie Dawidów, Hodowica, Nawarya, Obroszyn, Rakowiec, Siemianówka, Szczerzecę Wołków i kapelania Krotoszyn. Par. i dek. gr. kat, w miejscu. Należą do parafii Piaski, Siemianówka i Serdyca. Cerkiew p. w. św. Trójcy. Bo dekanatu należą parafie Brodki, Chrusno, Czerepin, Dmytrze, Dobrzany, Humieniec, Krassów, Miło, szowice, Mostki, Nawarya, Obroszyn, Polana, Porozna, Pustomyty, Siechów, Solonka, Sroki, Stawczany, Szczerzec, Tołszczów, Wołków i Żyrawka. W Sz. osiedliło się za Józefa II kilkanaście rodzin mennonitów; potomkowie ich wyemigrowali w ostatnich latach do Ameryki. W mieście jest szkoła etat. czteroklasowa. Herb miasta w niebieskiem polu brama z trzema wieżami, z których każda zakończona spiczastym dachem. W bramie drzwi roztwarte, zielone, z kratą czarną u góry, w otworze bramy na tle niebieskiem srebrna litera, , S. Istnieje w Sz. fundusz ubogich, założony w r. 1805 przez Ignacego An. Zaglińskiego, miejscowego proboszcza rz. kat. Jako gród warowny istniał Sz. podobno już w XII w. W czasie napadów tatarskich uległ zniszczeniu. Dokumentem, wydanym w Przeworsku dnia 4 stycz. 1397 r. Jan Tarnowski, woj. sandomierski i ststa ziemi ruskiej, króla i swojem imieniem pozwala wójtowi Maciejowi założyć miasto Szczerzec na stu łanach, przeznacza z tych 2 łany na pastwiska a jeden pod plebanią; wykarczowane łany uwalnia od czynszów na lat 6, zaroślami okryte na 12, lasami zaś na lat 20; mieszkańców na lat 10 od wszelkich opłat z wystawionych domów, żaś po wyjściu wolności dawać mają na św. Marcin po 8 skojców z łanu, po 2 kapłony, 12 jaj i 2 miary owsa, a nadto dziesięciny po 6 groszy biskupowi. Wójta uposaża połową czynszu z młyna, jatek szewckich, piekarskich i rzoźniczych; przeznacza mu szósty denar z łanów i ogrodów, a trzeci od spraw i kar zasądzonych; pozwala na użytek stołu w stawie poławiać, mieć łaźnią, zastrzegając, iż król i starosta mogą jej używać bezpłatnie; na każdą wyprawę wojenną wójt ma się stawić z dwoma jeźdźcami, których konie po 3 grzywny warte być mają, i z łucznikiem A. G. Z. , t. IX, str. 6, 7. We Lwowie d. 1 paździer. 1397 r. zatwierdza Władysław Jagiełło powyższy dokument i rozszerza go nadaniom miastu prawa magdeburskiego i urządzeniem targów tygodniowych w poniedziałki a rocznych w dniu 27 września A. G. Z. , t. IX, str. 8, 9. Dnia 4 paźdz. 1399 r. bawił w Sz. Władysław Jagiełło i wystawił dokument nadający dominikanom lwowskim dwa dworzyska w Krotoszynie i Kościejowie A. G. Z. , t. III, str. 140. W skutek zniszczenia przywilejów nadał Zygmunt I we Lwowie d. 13 listop. 1509 r, ponownie miastu prawo magdeburskie i dotacyą Arch. miasta Lwowa, III, oddz. A, Nr. 222, str. 107. W r. 1516 uwalnia Zygmunt I Sz. , spalony przez Tata rów, na lat 8 od danin i poborów Rkp. Os. , Nr 2836, str. 32. Lustratorowie w z miankując w r. 1572 o morowem powietrzu przed 2 laty, zastali w mieście szewców 7, jatek rzeźniczych 4, piekarsk. 10. O nowej klęsce miasta donosi lustracya z r. 1621 miasto Sz. jest funditus zniesione i popalone przoz Tatary, zaczem prowiant żaden nie idzie. W r. 1638 uległo Sz. zniszczeniu przez pożar Rk. Os. , Nr 2410, t. I, str. 113. W lustracyizr. 1661 i 1662 Rkp. Ossol, Nr 2834, fol. 145 nn. czytamy Wezwani przez nas mieszczanie dla pokazania praw swoich, prezentowali prawa i przywileje różne, od królów onym nadane, także pośledniejsze dekreta i komisye między dzierżawcami. i wójtami a mieszczanami ferowane i odprawione, których, iż niemały poczet, niektóre tu w te naszą lustracya wpisaliśmy. A najprzód przywilej locationis miasta z r. 1397 podana treść, a dalej przywilej króla Zygmunta III z r. 1589, w którym jest inserowany przywilej króla Władysława z r, 1397 i konfirmacya króla Stefana. Przy których prawach, fundacyach, lokacyach i wszystkich innych dekretach, komisyach w niczem onych nie derogując, i owszem one utwierdzając, iż nie są prawu i zwyczajom innych miast przeciwne, i my na affeklacyą i prośbę teraz zubożałych i znędznionych przez ustawiczne leże i Przechody żołnierskie mieszczan i my powagą naszą lustratorską zachowujemy. Prowent z miasta Sz. do zamku należący To miasto Sz. juxta privilegia et posteriora decreta tum et commiasiones ma pod sobą łanów 106, oprócz wójtowskich i plebańskich, które to łany podług przeszłych lustracyj osiadł były i czynsze także i osep należyta JMci panu dzierżawcy dochodziła. Ale teraz niemal t wszystkie łany puste leżą. Z przedmieść jednak Łanów, Piasków i Ostrowa powinność według komisyi a dekretu króla JMci należy panu dzierżawcy. Po wojnie jednak kozackiej znajdowało się osiadłych łanów 16, z których dotąd płacić musieli mieszczanie, lubo przez wojny, a osobliwi związkowy obóz, który tam swój początek brał i zaczynał, funditus byli zniesieni i zniszczeni tak dalece, iż nietylko szesnastu, al czterech albo pięciu nie siali łanów i nieużywali, a przecie z łanów 16 czynsze i osep owsową płacili do zamku, o co żałosną i płaczliwą supplikę do nas wnieśli i uczynili. Na którą to supplikę ich żałobliwą,

Szczerzec