lekarskich w Szczawnicy, Kraków, 1877, i Sprawozdania przedstawiane akademii um. w Krakowie. Prócz luźnych sprawozdań i opisów lekarskich dr. Trembeckiego, Ściborowskiego, Zieleniewskiego, wymieniamy tu ważniejszo prace i opisy tyczące się Sz. L. Zejszner Geognostische Beschreibung von Szczawnica und Szlachtowa in Polen Leonhard s Jahrbuch, 1835; Wypadki rozbioru chem. zdroju Wandy w Szczawnicy przez prof. Bron. Radziszewskiego w r. 1876. Rozprawy komisyi fizyograf. ; Album Szczawnickie Szalay a z tekstem Szczęsnego Morawskiego. Liczne opisy z rysunkami po dawał Tyg. Illustr. r. 1864, t. X, 243; 1870, t. V, 232; 1872, t. IX, 313, 334 tudzież Kłosy t. III i Tygod. Powszechny z r. 1880, Nr. 27. Mac. Szczawnica. Stjawnica, szczyt i hala w dziale górskim Dżumbiru, w Tatrach Niżnich. Z działu tego wypływa potok Szczawnicki, który na obszarze wsi Szczawniczki łączy się z pot. Ludrowianką i uchodzi z nią do Wagu z lew. brzegu. Szczawnickie góry, dział Rudaw węgierskich, ob. Karpaty t. III, 867. Szczawnicki potok, ob. Szczawnicaszczyt górski. Szczawniczek, potok, ob. Szczawniczny. Szczawniczka, węgier. KisSelmec, wś, w pow. liptowskim, nad pot. Ludrowianką. Szczawniczny al. Szczawniczek, potok, lewy dopływ pot. Krynica, w pow. sądeckim. Potok Krynica nosi niekiedy nazwę Szczawnicznego i uchodzi wraz z Muszynką do Popradu z praw. brzegu. Szczawnik, potok, prawy dopł. Łomnicy dopł. Dniestru, w pow. kałuskim. Wypływa z lasu tego nazwiska, leżącego na stokach Gorganu łomnickiego. Szczawnik, wś, pow. nowosądecki, w okolicy górzystej, nad pot. i n. lew. dopł. Popradu. Większa część chat i cerkiew gr. kat. , przyłączona do par, w Złockiem, leży po lewej, mniejsza część po prawej stronie potoku. Dolina wsi koło cerkwi wzn. 549 mt. npm. , opada jednak u ujścia pot. Szczawniczka, oddzielającego obszar tej wsi od Złockiego, na 509 mt. Granicę płd. od Milika tworzy częściowo potok Milik. Na płn. oddziela Sz. od Wierzchomli lasem pokryta góra Jaworzynka Wielka 1002 mt. , od Łosiego pasmo górskie ze szczytami, idąc od płd. ku północy Kotylniczny Wierch 1110 mt. , Czubałówka 1077 mt. , Groniek 1082 mt. . Wioska, odl. 4 3 klm. na płn. od Muszyny, liczy 106 chat drewnianych, deszczkami pokrytych, i 600 mk. 292 męż. , 308 kob. , 587 gr. kat. , 13 izrael Pos. wiek. funduszu religijnego ma 2 mr. roli, 17 mr. łąk, 896 mr. lasu, ogółem 917 mr. Pos. mn. wynosi 969 mr. roli, 509 mr. łąk i ogr. , 228 mr. past, i 481 mr. lasu. Gleba nieurodzajna, kamienista, wydaje owies i kartofle; lasy świerkowe. Nazwę tej wsi spotykamy w spisach pobor. Pawiński, Małopolska w r. 1674. W spisie z r. 1581 niepodano wsi należących do par. w Muszy nie, lecz zaznaczono ogólnie; Muszyńskie państwo Krynica i do tego państwa inszych wsi należących ten Stan. Kempiński, władarii Sandecensis, 63 pótdworzyszcz wołoskich, 2 piły traczne, 2 huty szklane, 2 towarzysze. Pozwala ta notatka przypuszczać, że Sz. był założony na prawie wołoskiem. Wś ta wraz z państwem muszyńskiem należała do biskup stwa krakowskiego a po zajęciu Galicyi przez rząd austryacki została wcieloną do funduszu religijnego. Mac. Szczawnik, wś na Spiżu, własność Łaskiego w XVI w. , ob. Niedzica, Szczawnki, szczyt w Karpatach lesistych, między Sanem a Stryjem, wzn. 946 mt. Szczawno 1. w XVI w. Sczawno, wś włośc, pow. sieradzki, gm. Majaczęwice, par. Burzenin, odl. 17 w. na płd. od Sieradza. Ma 22 dm. , 258 mk. , 118 mr. roli or. , 25 mr. łąk. W 1827 r. 12 dm. , 132 mk. Sz. wraz z Wolą Szczawińską należało 1554 r. do kś. Stan. Szczawińskiego, sekr. J. Kr. M. , poźniej wła sność Porajów Burzeńskich, następnie Pora jów Pstrokońskich, a od r. 1771 Korabitów Kobierzyckich. Na początku XVI w. dziesię cinę z łan. dwor. pobiera pleban w Burzeni nie, łany kmiece dają kanonii gnieźn. Łaski, L. B. , I, 427. Według reg. pob. pow. sie radzkiego było w 1553 r. 10 łan. , a w 1576 r. 9 łan. Pawiński, Wielkp, , II, 215. 2. Sz. Rożdżałowskie, dwie o. , pow. sieradzki, gm. Zadzim. , par. Rossoszyca, odl. od Sieradza na płn. wsch. o 21 w. , mają 3 dm. , 42 mk. 3. Sz. Rzeczyckie, os. nad strum. b, n. , pow. sie radzki, gm. i par. Zadzim, odl. od Sieradza w. 21. 4. Sz. , wś i fol. nad jez. Skrwilno, pow. rypiński, gm. i par, Skrwilno, odl. o 20 w. od Rypina, ma 19 dm. , 38 osad, 314 mk. , 263 mr. włośc. Fol. należy do dóbr Skrwilno, ma 859 mr. W 1827 r. było 6 dm. , 49 mk. Zdaje się, że dzisiejsze Sz. jest wsią, która w XVI w. zwana była Szczajowa Wola. We dług reg. pob. pow. rypińskiego z r. 1564 wś Szczajowa Wola miała 6 kmieci, poddanych Jana Rościszewskiego; jeden płacił z całego łanu, pozostali, świeżo osadzeni, używali jesz cze wolności; 6 poddanych Pawła i Andrzeja Rościszewskich, wszyscy nowo osadzeni. Pła cono poboru 16 gr. i 1 sold Pawiń. , Wielkp. , I, 310. W końcu zeszłego wieku Sz. stanowiło jedną całość dóbr ze Skrwilnem i Okalewem. Br. Ch.

Szczawnica

Szcz