16 łąk, 4 past. i 1815 mr. lasu; pos. mn, podług Orzechowskiego ma 754 roli, 310 łąk, 917 past. i 242 mr. lasu. Wś została założona już po r. 1674, nie podają jej bowiem wcześniejsze spisy poborowe. Do par. należała tylko Zbłudza w 1581 r. , później więc posunęła się ludność wyżej w lasy za biegiem potoków. Sz. graniczy na zach. przez lasy z Lubomirzem, na płd. z Zasadnem, na wsch. z Zalesiem i Zbłudzą, na płn. zaś przez górę Mogilnicę 1171 mt. z Myszówkami. Mac. Szczawiana, szczyt górski w zach. ścianie doliny Krynicy, w pow. sądeckim, Wzn. 687 mt. npm. Ob. Krynica IV, 754. Szczawica, strumień pod Kucborkiem, w pow. niborskim. Szczawice, ob. Drohiczyn II, 150. Szczawin 1. Borowy al. Wielki, wś i folw. , pow. gostyński, gm. Szczawin Kościelny, par. Suserz, odl. 20 w. od Gostynina, ma 44 dm. , 268 mk. W 1827 r. 23 dm. , 326 mk. W 1886 r. fol. Sz. Wielki rozl. mr. 856 gr. or. i ogr. mr. 721, łąk mr. 102, nieuż. mr. 33; bud. mur. 13, drewn. 9; płodozm. 9pol. , pokłady torfu. Wś Sz. Wielki os. 34, mr. 188; wś Golas os. 8, mr. 147; wś Przychód os. 3, mr. 24. Fol. Sz, Mały został rozdzielony na kilka drobnych kolonii, od 20 do 30 mr. obejmujących. Mikołaj Oporowski, podkomorzy i ststa łęczycki, zastawia w r. 1419 część wójtowstwa w Sz. Albertowi z Glinnika za 18 grzywien Kod. dypl. pol. , I, 296. 2. Sz. Kościelny, wś, folw. i dobra, pow. gostyński, gm. Szczawin, par. Suserz, odl. 14 w. od Gostynina. Leży nad jeziorem mającem 60 mr. , zlewającem wody do poblizkiej Skrwy, posiada kościół poklasztorny, fil. par. Suserz, szkołę początkową, 43 dm. , 428 mk. , pałac, wiatrak. W 1827 r. 40 dm. , 404 mk. Fol Sz. Kościelny Mały lit. D rozl. mr. 231 gr. or. i ogr. mr. 172, łąk mr. 24, past. mr. 16, lasu mr. 18, nieuż. mr. 1; bud. drewn. 7; pokłady torfu. W skład dóbr poprzednio wchodziły wś Sz. Kościelny os. 25, mr. 23; wś Nowy Młyn os. 2, mr, 14; wś Budy Kaleńskie os. 30, mr. 621; wś Kaleń os. 8, mr. 176; wś Lubieniek os. 17, mr. 302; wś Skoki os. 7, mr. 20; wś Łokietnica os. 10, mr. 38; wś Joanówek os. 10, mr. 30; wś Mościska os. 13, mr. 259; wś Sewerynów os. 8, mr. 190; os. Przychód mr. 20; os. Walentyna mr. 23. Klasztor reformatów założony został r. 1661 przez Jakuba Olbrachta Szczawińskiego, woj. inowrocławskiego, ststę łęczyckiego, gąbińskiego etc. W aktach klasztornych czytamy taki wyjątek ex additamentis ad chronicas ordinis editas a patre Alexio Korabiewicz, chronologo provinciae in parte 2, cap. 8, fol. 72 Roku 1661 d, 9 sierpnia odprawował ósmą kapitułę. .. w konwencie pakoskim. Na tej kapitule obecny będąc Jakub ze Sz. ponowił swoją intencyę, już przedtem na kongregacyi lutomierskiej i podgórskiej proponowaną, usilnie upraszając o przyjęcie miejsca na klasztor przy kościele, od rodziców swoich wystawionym, w dobrach swych dziedzicznych Sz. , obiecując pilne staranie i nakłady na murowanie klasztoru. Bacząc ojcowie nieodmienną uprzejmość afektu miłościwego fundatora ku ubogiemu zakonowi naszemu, wdzięcznie i zgodnie ofiarowaną przyjęli dobroczynność, i tego roku 1661 d. 8 listopada introdukowani są do tegoż kościoła od Wojciecha Tolibowskiego, bisk. pozn. ob. Przegląd katol. , Nr. 51, z r. 1887. 3. Sz. , wś, folw. i sześć osad leśnych rząd. , pow. brzeziński, gm. Dobre, par. Szczawin, leży na lewo od drogi bitej ze Zgierza do Strykowa, posiada kościół par. mur. , 66 dm. , 495. mk. , 627 mr. włośc, 6 os. kośc, 300 mr. folw. , 18 mr. przy osadzie młyn. i 1462 mr. lasu rząd. w tem 28 mr. roli. W 1827 r. 33 dm. , 240 mk. Kościół par. , p. w. św. Stanisława, dawniej patranatu królewskiego, powstał zapewne w XV w. Na początku XVI w. pleban utrzymywał kapelana. Był też plac na szkołę. Pleban pobierał od kmieci meszne po 3 kor. żyta i tyleż owsa z łanu, dziesięciny zaś dawano przez dwa lata prebendzie łęczyckiej, a co trzeci rok altaryi św. Katarzyny w Zgierzu należącej do prepozytury łęczyckiej. Z łanów folw. , wójtowstwa i karczmy dziesięcinę brał pleb. w Szczawinie. Po założeniu klasztoru franciszkanów w Łagiewnikach 1680 r. probostwo w Sz. zostało oddane temuż klasztorowi, który zarządzał niem aż do kasacyi Łaski, L. B. , II, 380 i przyp. . Według lustracyi z r. 1564 Sz. był w dzierżawie p. Piaskowskiego, podżupka wielickiego; było łanów 7, wójtowstwa 1 włóka Lustr. , V, 262. Według reg. pob. pow. brzezińskiego z r. 1576 wś król. Szczawin, dzierżawiona p. Krzysztofa Liasockiego, miała 7 łan. , 3 zagr. , karczmę, młyn, 1 2 łanu sołtysiego, 22 osad. Pawiń. , Wielkp. , II, 88. Sz. par. , dek. brzeziński, 1908 dusz. Szczawińskie ststwo niegrodowe, w wojew. łęczyckiem, podług spisów podskarbińskich z r. 1770 obejmowało wsie; Szczawiny i Szeligi z sołtystwem, które posiadał Franciszek Mączyński, a po nim Szymon. Dzierzbicki, kaszt. brzeziński, wraz z wsią Lucimierzem, opłacając kwarty złp. 376 gr. 19, a hyberny złp. 154 gr. 2. Na sejmie z r. 1773 75 stany Rzpltej nadały te dobra w posiadanie emfiteutyczne rzeczonemu kasztelanowi wraz z ststwem błońskiem. 4. Sz. , folw. i wś, pow. płoński, gm. Modzele, par. Nowemiasto, odl. 19 w. od Płońska, ma 25 dm. , 289 mk. W 1827 r. 13 dm. , 97 mk Fol. Sz. rozl mr. i 674 gr. or. i ogr. mr. 542, łąk mr. 54, past.

Szczawiana

Szcza

Szcz