1klas. paraf. w Szadowie 149 chłopców i Bejsagole 34 chłopc, 5 dziewcząt, 24 szkółek gminnych 1373 chłopc, 29 dziewcząt. Nadto do hederów żydowskich uczęszczało w t. r. 207 chłopców. Pod względem kościelnym powiat szawelski obejmuje 5 parafii prawosł. Szawle, Szadów, Wiekszaie, Podubis i Błagowieszczeńsk 2207 wiernych, 1 parafię ewang, i 30 parafii katol. , należących do 6 dekanatów. Mianowicie do dekanatu janiskiego należą parafie Szawle filia Kuże i 3 kaplice, Janiszki filia Rudyszki i 9 kapl. , Gruździe filia Szypile i 2 kapl. , Poszwityń filie Łauksodzie i Żajmele, Żagory Nowe filia Skajgirz i 2 kapl. , Szakinów filia Łotwele al. Zorany i kapl. , Krupie 2 kapl. , Żagóry Stare, Kruki 1 kapl. i Mieszkucie; do dekan. wiekszniańskiego należą Wieksznie 2 kapl. , Kurszany filia Mieczajcie i Szekście i 3 kapl. , Szawkiany fil. Warpuciany, Kurtowiany filia Gordy i 1 kapl. , Okmiany filia Klikole i Wegiery i 1 kapł. , Rawdziany filia Józefów, Tryszki 1 kapł. , Łajzew filia Purple, Popielany filia Szawdynie i 1 kapl. , Lacków, Pokopie filia Rekijów i 2 kapl, ; do dekanatu szadowskiego Szadów. filia Szczodrobowo i 3 kapl. , Szawlany filia Dowiatowo i 2 kapł. , Radziwiliszki 3 kapł. i Ligumy filia Staszuny i 3 kapł. ; do dekanatu krokowskiego Bejsagoła filia Pacunele i Polany i 2 kapł. i Poszuszwie filia Szawkoty i 1 kapł. ; de dekanatu wornieńskiego Łukniki filia Upina i Ubiszki i 1 kapł. , Uźwienty 1 kapł. , w końcu do dekanatu szydłowskiego należy par. Wajgowo fil. Pokiewie i 2 kaplice; w ogóle 30 kościołów paraf. , 26 filial. i 50 kaplic. Nadto w powiecie znajdowało się 11 synagog żydowskich 15 mur. ;, 29 domów modlitwy 2 mur. . Pod względem komunikacyjnym powiat przerznięty jest w kierunku z płn. zach. na płd. wschód przez drogę żel. lipaworomeńską na przestrzeni 125 w. , od której ze st. Radziwiliszki oddziela się linia do Koszedar, należąca do powiatu na przestrzeni 19 w. Z drogą żel. lipaworomeńską na st. Możejki łączy się dr. żel. mitawska, mająca w granicach powiatu około 15 w. Droga żel. lipaworomeń ska ma w pow. stacye Możejki, Wieksznie, Dobikinia, Popielany, Kurszany, Omole, Szawle, Szyłany, Radziwiliszki, Bejsagoła i Michelmond; odnoga zaś do Koszedar st. Szadów. Z drogą żel. lipaworomeńską przecina się w Szawlach trakt poczt, ryskomitawo taurogieński, biegnący od płn. wschodu na płd. zach. , ze stacyami Janiszki, Mieszkucie, Szawle i Bubie, od którego w Janiszkach oddzieła się gałąź do mka Żagory, długa 26 w. Pod względem zajęcia mieszkańców powiat należy do czysto rolniczych. Oprócz zboża wszelkiego rodzaju kwitnie także uprawa lnu. W 1881 r. zasiano pszenicy ozimej 4600 czet. , jarej 1700, żyta 52, 700, owsa 42, 800, jęczmienia 26, 800, innych gatunków zbóż 3100 czet. , kartofli zasadzono 113, 200 czet. ; zebrano zaś pszenicy ozimej 20, 200 czet. , jarej 8800, żyta 214, 600, owsa 200, 900, jęcz mienia 188, 700, innych gatunków zbóż 6000, kartofli 341, 800. W tymże roku wyproduko wano 71, 800 pud. włókna i otrzymano 17, 600 czet. siemienia lnianego. Hodowla bydła z po wodu bogactwa łąk i pastwisk stoi na dość wysokim stopniu. W 1800 r. było w powie cie 49, 900 sztuk koni podług spisu z 1875 r. 54, 405 sztuk, 89, 400 bydła rogatego, 39, 700 owiec zwyczajnych, 34, 400 świń. Przemysł fabryczny, niezbyt zresztą rozwinięty, ogra nicza się przeważnie wyrobem napojów spi rytusowych. W 1881 r. było w powiecie 52 zakładów fabrycznych, produkujących za 488, 760 rs. , w tej liczbie 8 gorzelni 363, 210 rs. , 1 dystylarnia 58, 000 rs. , 19 browarów piwnych 33, 630 rs. , 10 garbarni 10, 300 rs. , 2 fabryki guzików 11, 720 rs. , 6 cegielni 8300 rs. i 6 wapielni 3600 rs. . Handel dość znaczny, zwłaszcza zbożem, lnem i sie mieniem lnianem, wywożonemi przeważnie do Lipawy. Niejakie pojęcie o obrocie handlo wym dają cyfry wywozu i przywozu towa rów przez stacye dróg żel. W 1888 r. przy wieziono 3, 617, 012 pud. 1, 279, 537 pud. od Lipawy, 1, 664, 850 pud. z drogi mitawskiej, wywieziono zaś 5, 632, 416 pud. 4, 614, 015 pud. ku Lipawie, 2, 313, 763 pud. na drogę mi tawska. Jarmarki odprawiają sio w Łuknikach 4 razy do roku, w Kurszanach, Szawkianach 4 razy, Janiszkach 4 razy i Żagorach. Marszałkami szlachty pow. szawelskiego byli w porządku alfabetycznym Burba Antoni h. Odyniec 1822 25, Górski Ty tus h. Nałęcz, Jucewicz Jan 1817, Kowna cki Eligiusz h. Ślepowron 1819, Kownacki Franciszek 1798 1800, Kownacki Tadeusz 1805, Lutkiewicz Onufry 1819. Lotrek de Tuluz hr. Aleksander, Nagórski Dominik h. Ostoja 1807, Szemiott Marek h. Łabędź, Szemiott Tadeusz 1820, Szemiott Józef 18551863, Steckiewicz Talwosz Michał h. Ła będź 1795, Witkiewicz Wiktor 1812, Zubow hr. Mikołaj od 1870, Żukowski Antoni h. Gryf 180914. J. Krz, Szawle 1. wś, pow. wileński, w 2 okr. pol, gm. Mejszagoła, okr. wiejski Izabelin, o 9 w. od gminy a 35 w. od Wilna, ma 6 dm. , 51 mk. kat. w 1865 r. 20 dusz rewiz, ; należała do dóbr Jody Januszewskich. 2. Sz. al. Szawlany, wś włośc, nad potokiem, pow. wileński, w 2 okr. pol. , gm. Giełwany, okr. wiejski Giełwanki, o 6. w. od gminy a 58 1 2 w. od Wilna, ma 13 dm. , 112 mk. kat. ; nale Szawle