stycznym przedstawia nadzwyczaJBą rozmai tość, spotykają się bowiem formacye węglowa, kredowa, eoceniczna, plioceniczna, jurajska, Cała powierzchnia powiatu należy do dorzecza Wołgi, do której uchodzą od prawego brzegu, pomiędzy innemi, Syzrań i Usa. Nadto w zachodniej części powiatu bierze początek rz. Sura i dopływ jej Bary sz. W lasy obfituje wschodnia a zwłaszcza płd. zachod. część powiatu, W 1867 r. było w powiecie bez mta 165147 mk. 39 katol, 253 jednowierców, 4503rozkoln. , 5 protestan. , 4361 mahomet. , zamieszkałych w 205 osadach 2 przygródkach, 75 siołach, 16 siółkach, 107 wsiach i 5 chutorach. Pod względem etnograficznym massę ludności stanowią Wielkorusinł 90 497o lt; ialej Mordwini Ł 5d Tatarzy 2 5 i Czuwasze 2487o W 1871 r. było w powiecie 90 cerkwi 28 murowau. i 7 meczetów. Główne zajęcie mieszkańców stanowi rolnictwo, dalej w nioktó rych miejscowościach pędzenie smoły, wyrób sani, kół i sprzętów drewnianych, wydobywanie wapna, garncarstwo rybołówstwo i in. Hodowla bydła na niskim stopniu. Przemysł fabryczny dość rozwinięty. W 1871 r. było 101 fabryk, zatrudniających 1742 robotników i produkujących za 1350690 rs. Najważniejsze z nich 1 gorzelnia z produkcya na 866581 rs. i 4fabryki sukna, produkujące za 433013 rs. Sz, ob. S. .. , i Sch. .. . Szaba, Szaby al. Szabaiat osada nad limanem Dnieprowskim, pow. akkormański gub bessarabskiej, o 7 w. od Akkermanu, którego właściwie stanowi przedmieście, ma 2680 mk. 4074 dzies. Założona została w 1824 r. przez kolonistów Szwajcarów, których obecnie znaj duję się tu 538 dusz. Szabałackie al, Sza ołockie, jezioro, w pow. akkermańskim gub. bessarabskiej, w pobliżu limanu Dnieprówskiego, od którego oddziela je przesmyk, mający do 1 w. szerok. Z drugiej strony zbliża się do brzegów m. Czarnego. Ma do 15 w. długości i około 3 w. szerokości; zajmuje 27 9 w. kw. Jest płytkie, wodę. ma słoną. Poławiają w niem wielo ryb, wchodzących tu z morza przez wykopane w tym celu kanały, zabałdowskie9 wś, pow. wiłkomierski, par. Uciany, uwłaszczona od dóbr Suginty. Szabanjka, zaśc, pow. wiłkomierski, gm, Wiźuny, o 64 w. od Wiłkomierza. Szabanówka, dwór, pow. kowieński, w 1 okr. pol, , o 12 w. od Kowna. Szabanowo, folw. pryw. , pow. dzisieński, w 2 okr. pol. , o 95 w. od Dzisny, 1 dm. , 9 mk. praw. Szabańszczyzna, okolica szlach. , pow. m wogródzki, w 5 okr. pol. snowskim przy dr, ze Swojatycz do Podlisiejki, ma 4 osady; grunta urodzajne, miejscowość bezleśna. Szabany 1. wś włośc, , pow. dzisieński, w 1 okr, pol, gm. Głębokie o 15 w. , okr. wiejski Korolewicze, o 69 w, od Dzisny, ma 12 dm, , 79 mk, prawosł w 1865 r. 24 dusz rewiz. 2. Sz. , wś, pow. dzisieński, w 1 okr. pol, gm. , okr, wiejski i dobra hr. Czapskich, Łużki o 5 w. , o 36 w, od Dzisny, ma 4 dm, , 43 mk. 3. Sz. , wś, pow, dzisieński, w 1 okr. pol, gm, Plissa o 8 w. , okr. wiejski i dobra Rudominow, Filipowszozyzna, 19 dusz rewiz. Porów Dworyce. 4. Sz. , w spisie z 1865 r. Szohany u Korejwy Szohiny wś nad jez, Dołźa, pow. wilejski, w 3 okr, pol, gm. i do bra ks. Druckich Lubeokich, Mańkowioze o 4 w. , o 77 od Wilejki, przy b. dr, pocz. połoc kiej, ma 9 dm, , 73 mk. 41 prawosł, , 32 ka tol. Podług Korejwy była tu fabryka szkła, 5. Sz. , wś nad Niemnem, pow. grodzieński, w 5 okr. pol, gm, Sobolany, o 21 w. od Grodna. 6. Sz. , wś nad rz. Świsłoczą, pow, miński, w gm, Siennica, o 12 w. od Mińska, ma 16 osad; grunta szczerkowogliniaste, uro dzajno, łąki obfite, J. Krz. A. Jel. Szabasowa Dolina, folw. i karczma na obszarze Nakwaszy, w pow. brodzkim, Szabastówka, wś nad bezim. ruczajem, pow. lipowiecki, w 3 okr. pol, gm, Cybulów, o 50 w. od Lipowca, ma 1540 mk. Podług Pochilowicza w 1863 r. było tu 1048 mk. , 2514 dzies. ; wś należała do hr. Krasickich. Posiada cerkiew paraf. Bobosłowską, drewnianą, wzniesioną w 1754 r. i uposażoną 61 dzies, ziemi i chutorem, oraz kaplicę katol par, Monasterzyszczo. Szabczyce, wś, pow, rohaczewski, gm. Dowsk, ma 156 dm. , 1116 mk Szabda, w dok. Schale Schatve wś, pow brodnicki, st. pocz. Brodnica, par. kat, Msza no; 570 ha 478 roli orn. , 43 łąk; 1885 r, 51 dm. , 84 dym, , 419 mk, 833 kat. , 96 ewang. Należała za czasów krzyżackich do komturstwa brodnickiego ob, Kętrz. O ludn, pol, str, 86 Posiada szkołę kat. i ewang. We dług krzyżackich ksiąg zr, 1414 poniosła 8. w ostatniej wojnie 2000 grz. szkody ob. Gesch, der Stadt und des Kreises Knlm. ron Schultz, II, 160. Księgi czynszowe krzy żackie z XV w, opiewają, ie 8. liczyła 38 włók; między temi 20 osiadŁ, U pustych tamże, str. 112. Kś. Fr. Szabel, wś, pow. klimowiecki, gm. Zahustino, ma 38 dm. , 192 mk Szabel, rzeczka w Prusach Wschodnich, dopływ Gilii Wino. Pol. Szabelinow, sioło, jow, sosnickł gub. czernihowskiej, o 12 w. od Sośnicy, ma 229 dm. , 1713 mk

Szaba