zwanej z tej strony. Czynszu będzie płacił po I 3 grz. na św. Mikołaj. Dan w naszym zamku tucholskim tamże, str. 66. R. 1416 podaje komtur tucholski Michał Nesse do wiadomo ści, że przed nim stanął karczmarz swornigacki Mikołaj Bypowa oznajmując, jako on karczmę na owej stronie Brdy, podle mostu, kupił i jak przywilej na pomienioną karczmę w wojnie zabrany został, tak że się więcej do karczmy dostać nie mógł. Na jego prośby odnawia mu komtur przywilej z r. 1400 tam że, str. 70. Za czasów polskich należa ło pustkowie swornigackie do sstwa tu cholskiego, klucza kosobuckiego, i płaciło we dług lustracyi z 1664 r. 256 fl. 20 gr. czyn szu. Puszcza swornigacka liczyła bartników 4, którzy po jednemu na każdy tydzień zobo wiązani byli, podług przepisanej kolei, odby wać razem z drugimi straż leśną. Ogrodni ków z Swornigacu 7, młynarz z Parszczenicy 1; do tychże się przykładają z Swornigacu sołtys 1, pustkowianie z Zielonego 2, z Kar sina 4, z Parszczenicy 1, karczmarze z Sworn. 3, każdy z nich po tygodniu koleją; rybaków z Sworn. 18, po jednemu na każdy tydzień. R. 1727 skarży się Piotr Tuchołka z Kona rzyn na mieszkańców swornigackich, że Chooina oddawna jest z obu brzegami granicą, a oni tam łowią, łąki po tej stronie sobie przy właszczają; Tuchołka chce łąki zabrać i rzekę zatamować ob. Wyciągi kś. Kujota z aktów sądowych w Chojnicach. Według taryfy z r. 1648, gdzie uchwalono pobór podwójny i akcy zę potrójną, płacili rybacy w Swornigacu 8 fl. ob. Roczn. T. P. N. w Pozn. , 1871, str. 185. Wizytacya Jezierskiego z r. 1695 do nosi, że tu jest kościół filialny z drzewa, tyt. św. Jana Chrzciciela i św. Bartłomieja, z 3 oł tarzami. Do probostwa należał ogród i 2 mor gi roli, niedawno napowrót odzyskane. Mie szkańcy villani dawali po rzędzie ryby; miał także prob. konarzyński jazową rybitwę w rz. Chocinie, w miejscu Zielone zwanem. Mesznego niedawali mieszkańcy, lecz płacili prob. kwartalnie 8 fl. Stół dają mu kolej no, a na Wielkanoc za kartki każdy po gro szu. Nauczyciel pobierał po 2 flor. kwartal nie od włościan a colonis. Prowizorami kościoła byli sołtys Adam i Bartłomiej Lis; proboszcz odprawiał tu nabożeństwo co trze cią niedzielę ob. str. 34 35. Długosz nazy wa jezioro przy wsi tutejszej Stworzonagacz 1, 34. Kś. Fr. Swornigacie Nowe, niem. Schwornigatz, os. do Swornigaci; szkoła katol. 1887 r. 1 naucz. , 49 dz. , 21 dm. , 151 mk. Ks. Fr. Sworniowata, Swirniewata, wś nad Mołdawką, pow. bałcki, okr. pol. Bohopol, gm. Lipoweńkie, par. katol, i sąd Hołowaniewskie, o 80 w. od Bałty, ma 60 osad, 365 mk. , 909 dzies, ziemi włośc, 1206 dworskiej, należącej do Znamierowskich a 751 do Olszowskich, 62 cerkiewnej. Oerkiov r p. wez. Niepokalanego Poczęcia Ń. M. P. , wzniesiona w 1811 r. , ma 695 parafian. Dawniej własność hr. Bolesła wa Potockiego. Lr. M, Sworoiij r. 1662 Swaroń, wś włośc, nad rz. Wisłą, pow. sandomierski, gm. Tursko, par. Osiek, odl. od Sandomierza 33 w. , ma 25 dm. , 168 mk. , 142 mr. W 1827 r. było 25 dm. , 103 mk. Nie wymieniona w spisach pob. z XVI w. , pojawia się dopiero w spisie z 1662 r. w par. Osiek, liczy 60 głów. Sworoiiowszczyzna, zaśc. włośc, pow, wilejski, w 3 okr. pol. , o 78 w. od Wilejki, 1 din. , 11 mk. 3 praw, , 8 katol. Sworotowszczyzna folw. , pow. Słonimski, w 4 okr. pol, gm. Robotna, o 34 w. od Słonima. Sworotwa al Sworotówka, rzką w pow. nowogródzkim, prawy dopł. Mołczadki, za czyna się w okolicy wsi Porzecze, w gm. Rajcy, płynie w kierunku południowym koło wsi Purniewicze młyn, pod wsią Emiljanowo rozlana w jeziorko obraca młyny i zwraca się na płn. zach. ku miasteczku Poczepowo mły ny; dalej płynie pomiędzy wzgórzami na za chód ku wsi Sworotwie Wielkiej młyn; od wsi Sworotwa Mała zwraca się na płd. i na granicy pow, Słonimskiego, naprzeciwko mka Mołczadź ma ujście. Długa około 4 mil, przyj muje z obu stron kilka drobnych bezimien nych rzeczułek. A. Jel. Sworotwa 1. wś i dobra, pow. słonimski, w 5 okr. pol, gm. Luszniewo, o 40 w. od Słonima. 2. S. dwie wsi i dobra nad rzkąt. naz. , dopł. Mołczadki, pow. nowogródzki, w 2 okr. pol horodyszczańskim, m. Poczepowo, par. katol. Nowogródek Wś S. Wielka ma 19 osad. Cerkiew parafialna p. wez. św. Trójcy, murowana, z 1823 r. , fundacyi Niezabitowskich, ma z dawnych zapisów około 2 włók ziemi, do 1000 parafian; szkółka cerkiewna od 1886 r. S. Mała ma 20 osad, cerkiewkę drewnianą p. wez. Przemienienia Pańskiego parafii wielko8wbrotwióskiej i przy laiej ziemi 5 włók. Dobra, około 100 włók, niegdyś Judyckich. W 1765 r. d. 23 marca Antoni Judycki, ssta mize wicki, zapisał 8 z dobrami mołczadzkiemi Tyzenhauzowej, sścinie dyamentowskiej, siostrze swojej, przeciwko czemu występowali Puzyno wie i Judyocy. Od początku XIX w. S. przeszła w posiadanie Niezabitowskich. Piękną rezydenoyę urządził tu Jakub Niezabitowski, b. wojskowy f w Warszawie 1853 r, .. Obecnie własność syna jego Stefana. Pałac z muru obszerny, zawiera liczne pamiątki, ważne archiwum i bibliotekę. Kaplica cmentarna katolicka. Ogrodnictwo na wielką skalę; grunta wyborne, pszen Swornigacie Nowe Sworoto