Handel koncentruje się w ręku żydów, prze mieszkujących w miasteczkach, gdzie też odbywają się targi. Jarmarki 3 razy do roku odprawiają się tylko w Hoduciszkach. Pod względem komunikacyjnym zachodnią część powiatu przecina dr. żel. warsz. petersburska, ze stacyami Dukszty, Duda, Ignalino, Swięciany, Kretonka. Drogi pocztowe prowadzą od st. dr. żel. Święciany przez mto Święciany do Świru; od mta Święciany do st. Głębokie przez Hoduciszki, Komaje, Postary; od st. Postawy do st. Miadzioł; od st. Komaje do st. Kobylniki i od st. Podbrodzie do st. Kiemieliszki. Herb powiatu nadany 9 czer. 1845 r. przedstawia w górnej połowie pogoń na polu czerwonem, w dolnej zaś dwie sielawy na po lu niebieskiem. Marszałkami szlachty pow. zawilejskiego al święciańskiego byli w po rządku alfabetycznym Bortkiewicz Wincen ty h. Lubicz, Czechowicz Ignacy h. Ostoja 1798 1800 r. , Czechowicz Kazimierz h. ostoja 1820, Chomiński Stanisław h. Poraj 1850 4, Ewdokimow Aleksander 1867 72, Izmajłow Konstanty 1872, Morykoni hr. Benedykt h. własny 1805, Mostowski hr. Edward h. Dołęga 1813 31, Plater hr. Konstanty h. Trzy bramy 1809 11, Przeździecki hr. Karol h. Prus 1812, Sulistrowski Kazimierz h. Lubicz 1817, Świątecki Fa bian 1816, 35, Świątecki Henryk 1855 63. 2. S. , ferma rządowa, pow. święciański, w 1 okr. pol. , gm. Święciany, o 1 2 w. od Świę cian, ma 1 dm. , 20 mk. starowierów. 3. Ś. al. Nowo Święciany, st. dr. żel. warsz. peters burskiej, nad rzką Grejmiana, pow. świę ciański, w 2 okr. pol. , o 11 1 2 w. Świę cian, ma 13 dm. , 82 mk. 18 praw. , 17 katol. , 13 ewang. , 44 żydów. Pomiędzy st. Pod brodzie 25 w. , właściwie przyst. Kretonka o 12 w. a st. Ignalino 22 w. , właśc. przyst, Pokretony o 12 w. , odl. jest o 585 w. od Petersburga, 72 w. od Wilna, a 460 w. od Warszawy. J. Krz. Święcica 1. wś i fol. , pow. sandomierski, gm. obrazów, par. Kleczanów, odl. od Sandomierza 10 w. , ma 32 dm. , 190 mk. W 1827 r. było 30 dm. , 130 mk. , par. Obrazów. W 1884 r folw. Święcica rozl. mr. 450 gr. or. i ogr. mr. 381, łąk mr. 33, pastw. mr. 23, nieuż. mr. 13; bud. mur. 8, z drzewa 16; płodozm. 6 i 14pol. ; wiatrak. Wś Ś. os. 36, mr. 264; wś Komorna os. 27, mr. 301; wś Zagrody os. 17, mr. 88. W połowie XV w. wś Ś. , w par. obrazów, własność Gutha h. Rawa, miała 7 łan. km. , 2 karczmy, zagr. , z których płacono dziesięcinę, wartości 6 grzyw. , bisk. krakowskiemu. Folw. rycerski płacił dziesięcinę pleb. w obrazowie Długosz, L. B. , II, 353, 354. Według reg. pob. pow. sandomierskiego z r. 1578 wś Ś. , własność Wolskiej i Bystrowskiego, miała 9 osad. , 4 1 2 łan. , 1 1 2 puste, 5 zagr. z rolą, 2 kom. z bydłem Pawiński, Małop. , 171. 2. Ś. al. Swięciny, wś włośc. nad rzką Czarną, pow. stopnicki, gm. Oględów, par. Koniemłoty, leży przy trakcie ze Stopnicy do Staszowa, naprzeciw Rytwian, ma 48 os. , 565 mr. Swięcicki gaj ma 6 os. , 83 mr. W 1827 r. było 35 dm. , 202 mk. Wchodziła w skład dóbr Łubnice. W połowie XV w. w par. Koniemłoty, własność klasztoru św. Krzyża, miała 11 łan. km. , z których płacono po 1 seksagenie, 30 jaj, 2 koguty, 2 sery, odrabiano 4 dni; karczma, 3 zagr. z rolą płacili pół grzywny. Wszystkie role kmiece dawały dziesięcinę snopową i konopną, wartości 10 grzywien pleb. w Koniemłotach Długosz, L. B. , III, 125, 238, 239. Według reg. pob. pow. wiślickiego z r. 1579 we wsi Ś. kasztel. bełzki płacił od 8 osad. , 4 łan. , 1 zagr. z rolą Pawiński, Małop. , 229. 3. Ś. , wś, fol. i dobra, pow. chełmski, gm. i par. Olchowiec, odl. 18 w. od Chełma, posiada cerkiew filialną, należącą do par. Bezek, szkołę początkową. W 1827 r. było 57 dm. , 344 mk. Dobra Święcica składały się w 1877 r. z fol. S. i Pniewno, rozl. mr. 2679 fol. Ś. gr. or. i ogr. mr. 512, łąk mr. 223, past. mr. 90, lasu mr. 654, nieuż. mr. 27; bud. z drzewa 18; fol. Pniewno gr. or. i ogr. mr. 381, łąk mr. 78, pastw. mr. 171, lasu mr. 501, nieuż. , mr. 42; bud. z drzewa 10; lasy nieurządzone, pokłady torfu. Wś Ś. os. 63, mr. 991; wś Pniewno os. 51, mr. 817; wś Sewerynów os. . 21, mr. 323. Dobra S. i Olchowiec należały w XVIII w. do Komorowskich. Br. Ch. Święcica 1. rzeczka w pow, lidzkim, prawy dopływ Niemna, bierze początek na gruntach wsi Łagody, płynie w kierunku południowym przez Janopol, Ludwinów, Mokrzec, Poźniakowszczyznę, Rakowicze, Rusaki, Rząśnicę. 2. S. , rzka w gub. grodzieńskiej, dopływ Rosi lew. dopł. Niemna, stanowi właściwie jej źródła. . 3. S. , rzka w pow. nowoaleksandrowskim, prawy dopływ rzki Dudy dopł. Dźwiny. Swiącica 1. dobra, pow. wołkowyski, w 2 okr. pol. , gm. Tołoczmany, o 10 w. od Wołkowyska, na płn. zach. od Łopienicy, posiada zajrząd gminy tołoczmańskiej. 2. Ś. , biało ruskie Swiacica, wś poduchowna, pow. piński, w 1 okr. pol. Pohost, gm. Chotynicze, ma 20 osad, 97 mk. ; własność hr. Potockich. Miej scowość całkiem odosobniona, bez dróg. Na dana w 1586 r. przez ks. Mikołaja Krzysztofa Radziwiłła Sierotkę jezuitom w Nieświeżu. Prawie o 1 milę na południe od S. leży wiel kie jezioro, zwane Święcickiem al. Wyganowickiem. A. Jel. Święcica, wś skarbowa nad Zamczykiem, dopł. Bohu, pow. bracławski, okr. pol. i sąd

Święcica

Swiącica