lęta, 979 ha 840 roli or. , 48 łąk, 87 lasu; 1885 r. 17 dm. , 56 dym. , 282 mk, 234 kat. , 48 ew. ; z tych przypada na folw. Władysławki 1 dm. i 11 mk. Gorzelnia parowa, cegiel nia, młyn koński; dziedzic 1858 r. Sulerzycki na Piątkowie, 1885 Ernst Braun. Dawniej by ła to własność Wybickich. Ks. Fr. Świerdle, Swierdły al. Wandówka, wś, pow. dzisieński, w 3 okr. pol. , gm. , okr. wiejski i dobra ks. Radziwiłłów Czeress, o 7 w. od gminy a 40 w. od Dzisny, ma 11 dm. , 113 mk. 99 prawosł. , 4 katol. , 10 starow. ; w 1865 r. 45 dusz rewiz. . Świerdlikowo, wś skarb. przy ujściu rzki Kamionki do Siniuchy, pow. humański, w 2 okr. pol. , gm. Oksanina, par. kat. Humań o 42 w. , o 5 w. od Targowicy, ma 1290 mk. 5 kat. , cerkiew p. w, N. M. P. , drewnianą, wzniesioną w 1765 r. i uposażoną 34 dzies. ziemi. Od 1834 r. należała do okręgu humańskiego kolonii wojskowych. Świerguszki, os. , pow. sejneński, gm. i par. Pokrowsk, odl. od Sejn 30 w. , ma 1 dm. , 9 mk. Świerk al. Świrk, wś i folw. , pow. nowomiński, gm. Glinianka, par. Karczew, ma 172 mk, 332 mr. dwors. , 272 mr. włośc. W 1827 r. 10 dm. ; 67 mk. Świerk, pow. szubiński, ob. Podlesie 6. . Świerki al. Świrki, kol. , pow. sieradzki, gm. Barczew, par. Burzenin, odl. 12 w. od Sieradza, ma 20 dm. , 273 mk. w tem 35 ew. , 225 mr. rozl. Świerklaniec, karczma, w pow. rybnickim, ob. Rybnik. Świerkocin, wś i folw. , pow. sierpecki, gm. Kossemin, par. Jeżewo, odl. o 1 w. od Sierpca, ma 5. dm. , 42 mk. , 316 mr. W 1827 r. 7 dm. , 47 mk. Świerkocin 1. niem. Tannenrode od r. 1874, dok. Swirkoczyn, Swirkotzyn, wś nad Ossą, pow. grudziądzki, na płn. wsch, od Grudziądza st. p. i par. kat. , 261 ha 194 roli or. , 35 łąk, 5 lasu; 1885 r 24 dm. , 35 dym. , 183 mk. , 36 kat. , 147 ew. Za czasów krzyżackich należał Ś. do komturstwa grudziądzkiego; dobra były obowiązane do służby w lekkiej zbroi. Po bitwie pod Grunwaldem żądał Jan z Ś. 50 grzyw. , jako wynagrodzenie za poniesioną szkodę, zadowolił się jednak 20 grzyw. R. 1393 poświadczają Jan z Ś. , mieszkający wówczas w Ulnowie, i trzech innych dziedziców Ulnowa, przed sądem miejskim w Suszu, że sprzedali dobra ulnowskie za 1000 grzyw. kapitule pomezańskiej ob. Kętrzyński O narodów, pols. , str. 186. R. 1481 nabywają Maciej v. Markyn i Augustyn y. d. Laune 9 włók do Ś. należących za 40 grz. , r. zaś 1501 nabył całe dobra ststa grudziądzki Paweł Sokołowski. R. 1560 jest dziedzicem ststa pokrzywiński Melchior Mortęski, r. zaś 1649 Czapski, kaszt. chełm. , który do bra zapisał franciszkanom w Chełmnie; obej mowały one wówczas 18 włók, od których prob. grudziądzki pobierał mesznego 9 korcy owsa ob. Wizyt. Strzesza, str. 174 b. We dług taryfy na symplę z r. 1682 płacił Ś. 2 fl. R. 1789 liczył Ś. 14 dym. R. 1806 uległ klasztor franciszkanów kasacie, a Fryderyk Wilhelm III zapisał go tegeż roku wraz z Ś. siostrom miłosierdzia w Chełmnie, które te dobra pozostawiły w dzierżawie. Wtedy po siadało 8 włościan po 2 włóki, 2 po jednej; czynszu płacili od 18 włók, razem 216 tal. , a przy każdej zmianie posiedziciela po 3 tal. od włóki; zakupnego zapłacili 800 tal. R. 1824 wreszcie nastąpiło uwłaszczenie dotychczaso wych dzierżawców ob. Froehlich. , Gesch. d. Graudenzer Kr. I, 314. 2. Ś. , dok. 1290 Swirkotzin, wś pod Tymawą, pow. kwidzyń ski, wymieniona przy odgraniczeniu Kopyt kowa ob. P. U. B. v. Perlbach, str. 415. Por. Luchowo i Melculis. Kś. Fr. Świerków, wś i os. , pow. włoszczowski, gm. Radków, par. Kossów. Wś ma 13 os. , 32 mr. ; wchodziła w skład dóbr Kossów. W 1827 r. 4 dm. , 23 mk. Świerkowiec al. Świerkowice, wś, pow. mogilnicki, tuż pod Mogilnem par. , poczta i st. dr. żel. , na trakcie gębickim; ma 9 dm. , 109 mk. 99 kat. , 10 prot. i 314 ha 228 roli, 42 łąk, 4 lasu. Ś. wchodził dawniej w skład domeny rząd, Mogilno. Większa posiadłość, obejmująca 262 ha obszaru, należy do Artura Suchorzewskiego. E. Cal. Świerkówki al. Świerkówko, os. włośc. i folw. do Wargowa, pow. obornicki, o 7 1 2 klm. na płd. wschód od Obornik, przy drodze żel. poznańskopilskiej; par. Objezierze, poczta w Chludowie, st. dr. żel. na Wargowie; os. włośc. ma 1 dm. , 6 mk. a folw. 3 dm. , 103 mk. ; właścicielem jost Teodor Żółtowski. Przy schyłku zeszłego wieku należały Ś. do Chryzostoma Gronowskiego z Ocieszyna, w nowszych czasach do Koszutskich z Wargowa ob. Konstytucye Sejmu r. 1773 75, II, 149. E. Cal. Świerkowo al S. Stawówko, wś i folw. , pow. pułtuski, gm. Gołębie, par. Nasielsk, odl. 28 w. od Pułtuska. W 1827 r. 8 dm. , 77 mk. W 1885 r. folw. Ś. rozl. mr. 403 gr. or. i ogr. mr. 289, łąk mr. 54, past. mr. 24, lasu mr. 20, nieuż. mr. 16; bud. drewn. 11; las nieurządzony. Wś Ś. os. U, mr. 12. Świerkowskie, pustkowie, w pow. ostrzeszowskim, o 3 1 2 klm. na zach. od Miksztata, przy granicy pow. odolanowskiego; niewykazane w najnowszym Spisie gmin i okręgów. Świernia r. 1497 Schwyrsna, wś, folw. i dobra, pow. włocławski, gm. i par. Lubień, odl. 31 w. od Włocławka, ma 115 mk. W 1827 Świerdle