Suwejzdzie w spisie urzęd. Szwejzdcze folw. , pow. nowoaleksandrowski, w 5 okr. pol. , o 88 w. od Nowoaleksandrowska. Siiwieki wś i dobra nad jez. t. n. , pow. nowoaleksandrowski, w 4 okr. pol. , par. Ale ksandrów, o 16 w. od Nowoaleksandrowska. Niegdyś rozległe dobra Zaranków, po exdywizyi i odpadnięciu folwarków i wsi przeszły w linii żeńskiej do rąk Naccwiczów, a później Józefa Kosski. J. Krz, Suwin, wś, pow. pułtuski, gm. Somianka, par. Pniewo. W 1827 r. 19 dm. , 98 mk. Suwingis al. Stmanga jezioro w pow. trockim, pod wsią llymiańcc i Karlingi. Suworowo, wś, pow. sejneński, gm. i par. Borżuiki, odl. od Sejn 10 w. ; ma 13 dm. , 69 mk, Siizdal, mto powiat, gub. włodzimierskiej, po obu brzegach rzki Kamieńki, w pobliżu ujścia jej do Małej Nerczy, o 33 w. na płn. od Włodzimierza. Z miastem zlewają się prawie dwa sioła Korowniki i Selco, liczące 820 mk. W 1870 r. było w mieście 25 cerkwi mur. , 4 monastery 2 męzkie i 2 żeńskie, 1038 dm. 95 mur. , 6861 mk. 59 kat. , 6 rozkolników, 2 ewang. , 37 żyd. , 1 mahomet. , 65 sklepów, dwór gościnny z 98 sklepami, szpital miejski, dom przytułku, szkoła duchowna i 3 świeckie. Miasto posiada 747 dzies, ziemi, 3 domy i sklepy; dochód w 1869 r. wynosił 9538 rs. W 1870 r. było tu 316 rzemieślników 101 majstrów i 10 fabryk, produkujących za 29, 184 rs. Targi odbywają się co tydzień, jarmark zaś od 25 września do 1 paździor. S. słynął dawniej z handlu wyrabianemi tu obrazami religijnemi, znauemi pod nazwą suzdalskich. Obecnie kwitnie tu ogrodnictwo, zwłaszcza zaś uprawa chrzanu, cebuli, mięty, cykoryi i ogórków. Jest to jedno z najstarożytniejszych miast płn. wsch. Rusi. Podług podania, niczem nieuzasadnionego, powstało za czasów przybycia Wariagów; w każdym jednak razie już od 1024 r. wymieniane jest w latopisach. Od czasów ks. Jerzego Włodzimierzowicza Dołgorukiogo stołeczne udzielnych książąt, przyłączone zostało w 1370 r. do w. ks. moskiewskiego. Często niszczone przez nieprzyjaciół w 1237, 1281 i 1293 r. przez Tatarów, podlegało niejednokrotnie i innym klęskom, jak morowej zarazie, pożarom i t. p. Od 1719 r. mto prowincyonalne gub. moskiewskiej, przeznaczone zostało od 1778 r. na mto powiat, gub. włodzimierskiej. SuzdalsVl powiat, leży w płn. połowie gubernii i zajmuje 51 92 mil al. 2512 3 w. kw. Płn. zach. część powiatu, leżąca na praw. brzegu rz. Nerli, jest falista, w wielu miejscach górzysta, z glebą gliniastą, pomieszaną w wyższych miejscowościach z czarnoziemem. Dalej na płn. , po tejże samej stronie Nerli, powierzchnia przed. Htawia Słownik öeogratiezny T. XT. Zeszyt 12B. równinę, pokrytą błotami, mającą glebę w części piaszczystą, w części gliniastą i iłowatą. Na lew. brzegu Nerli powierzchnia jest nierówną, w wielu miejscach falistą, z glebą żwirowatą. Cały powiat należy do dorzecza Klaźmy, z dopływów której najważniejsze Mała Neila z Kamionką, Irmiziem, Sachtyszem, Podoksą i Peczugą. Jezior mało i to niewielkich. Błota grupują się we wschodniej części, zwłaszcza na pograniczu pow. kowrowskicgo. Lasy zajmują 30 ogólnej przestrzeni. W 1867 r. było w powiecie bez miasta 87, 450 mk. , zamieszkałych w 383 osadach. W 1870 r. znajdowało się tu 159 cerkwi 143 murów. . Mieszkańcy oprócz rolnictwa, które zresztą nie zaspakaja miejscowych potrzeb, zajmują się ogrodnictwem oraz tkactwem. Przemysł fabryczny słabo rozwinięty. W r. 1870 było tu 8 fabryk przeważnie wyrobów bawełnianych, produkujących za 244, 411 rs. Suzdrawa al. Sauzdmwa, rzką, prawy dopływ Minii, płynącej w pow. telszewskim i uchodzącej do Bałtyku. Suzeniberg niem. , ob. Sosnę. Suzany, folw. nad jeziorem t. n. , pow. wileński, w 1 okr. pol. , o 35 w. od Wilna, 1 dm. , 31 mk. 21 kat, , 10 żyd. . Przed kilku laty była tu kaplica kat. par. niemenczyńskiej. Własność hr. Jana Tyszkiewicza, b. kuratora honorowego szkół pow. borysowskiego. Suże, wś, pow. wileński, w 2 okr. pol. , gm. Giełwany, okr. wiejski Kiejzany, o 23 w. od gminy a 88 w. od Wilna, ma 2 dm. , 26 mk. kat. w 1865 r. 11 dusz rewiz. ; należy do dóbr Rukla hr. Kossakowskich. Swacłia pow. bobruj ski, ob. Jiik, dJIorodok. S wachy, folw. , pow. bobruj ski, 8 włók; należy od 1867 r. do Wolskich. A. Jel. SwaeJłowicze, wś, pow. nowogródzki w gm. NowaMysz, o 2 w. od st. dr. żel. mo skiewskobrzeskiej Baranowicze, ma 11 osad; miejscowość lekkofalista, mało leśna, grunta urodzajne. Ä. Jel. Swadbicze, wś, pow. pruzański, w 2 okr. pol, , gm. Rewiatycze, par. Siechnicwicze, o 17 w. od Brześcia a 27 w. od Prużany, przy b. trakcie poczt, z Brześcia do Moskwy, po siadała dawniej st. poczt. , między st. Zaprudy i Biercza. W 1790 r. własność Eliasza Hryniewieckiego, skarbnika brzeskiego, ma dymów lustracyą ostatnią objętych i przyby łych po lustracyi sejmowej 22; 1 z karczmy z gruntem, 1 z karczmy bez gruntu Akta podskarb. , Nr. 35, str. 65. Na początku bie żącego wieku znajdujemy je w posiadaniu Witanowskich, po zgonie zaś Piotra Witanowskiego, marszałka pruźańskicgo f 18G0 r. , przeszły w obce ręce. M. R. Wit. Swaderki, niem. Sehwedrieh, wś i młyn, pow. ostródzki, st. p. Kurki; 23 dm. , 20O mk, , 40 Suwejzdzie Suw