korzystny do żeglugi trwa bardzo krótko, na mniejszej wodzie osiadają spławy na rapach, a na większej jest pęd wód za nagły i kierowanie statkiem niepodobne. Głębokość 45 20 cmi jest najdogodniejszą do spławu; na takiej to wodzie płynie się zwykle od Żywca do Wisły 15 16 godzin. Tratwy składają się z 6, 8, 10 pni okrągłych, z sobą spojonych; na nie ładują drzewo tarte, jako to deski, łaty, szwale, gąty niekiedy. Na górnym biegu przeszkadzają spławom częste groble rybackie i młyńskie, tamy porwane i nieraz w środku łoża rzeki osadzone, wreszcie rumowiska skał z łomami drzew, które S. w czasie powodzi unosi, zatykają często jej koryto. Wody S. bu jają szeroko; ztąd częste mielizny i zaspy; naj większą przykrością jest dla flisaków na tej rzece, że spław przez 16 godz. nieprzerwanie trwać musi, gdyż pomyślny stan szybko prze mija. Po obudwu brzegach S. leży 23 wsi, 3 miast. Na górnym biegu aż po Kęty mieszkają ubodzy górale, zajmujący się głównie spławem. Spławy 8. zaopatrują drzewem miasto Białe i Andrychów od Kęt na osi idzie. Drzewo w okrągłych pniach lub tarte, na budowlę i opał, idzie aż do Krakowa, a ztamtąd dalej na większych tratwach. Dług. biegu S. wyno si 70 klm. Dawniej odgraniczała księstwo cie szyńskie od oświęcimskiego, a dziś Szląsk au stryacki od Galicyi. Cyfry spadu wód są 499 mt. połączenie się źródlanych strug, 405 mt. ujście Żabnicy; 384 mt. ujście Przybodzy; 330 mt. ujście Żylcy; 290 mt. pod mostem w Kobiernicach; 241 mt. pod Rajskiem; 228 mt. ujście. S. jest rybną i zawiera tarliska łososia, pstrąga, świnki, cyrty. Żyją tu ry by boleń, brzanka, cyrta, dubiel, głowacz, jazgarz, jaź, jelec, karaś, karp, kiełb, kolka, kózka, leszcz, lipień, lin, łosoś, miętus, minożek, okoń, parma czyli brzana, piskorz, płoć, podleszczyk, pstrąg, siekierka, słonecznica al. błyskotka, strzebla al. strzewęga, sum, szczupak, śliz, świnka, ukleja, węgorz. W gó rach do Kobiernic używają rybacy włóka i saka, od Kobiernic do ujścia sieci, grabacza, pokrywki, ości trójżębnej, samotrzasku przy młynach. Łodzie rybackie są zbito z 4 de sek, z których dwie stanowią dno, a dwie bo ki. Dla S. istnieje w Oświęcimiu oddział kra jowego towarzystwa rybackiego. Dyrekcya dóbr arcyksiążęcych w Żywcu stara się o chów pstrągów w Kamesznicy i Żabnicy. W S. i Koszarawie pod Żywcem wpuszczono 1880 r. narybek łososia kalifornijskiego w ilości 100 sztuk, tamże i w Kamesznicy łososia bał tyckiego 45000 sztuk. Nad dolnym biegiem S. i jej dopływów liczne gospodarstwa sta wowe, jak nad Białką, Łękawką, pod Wila mowicami. Br. G. Soła, niem. Saale, al. Solawa. Sala, rzeka, lewy dopływ Łaby, bierze początek w Smreczanych Górach FichtelGebirge, na ziemi bawarskiej, w płn. wsch. zakątku kraju, płynie ku płn. koło miasta Hof, przechodzi w ziemię Reuss; mija miasta Saalburg, Ziegenrueck, Saalfeld w kierunku płn. zach. a od Rudolstadt podąża ku płn. wsch. koło Orlamuende, Jeny, Kamburg, Naumburg, Weissenfels, Merseburg, Halle, Wettin, Alsleben, a poniżej Calbe, w ziemi magdeburskiej, wpada do Łaby od lew. brzegu. Długość biegu 330 klm. 44 mil. Przyjmuje od praw. brzegu nieznaczne strugi, od lewego zaś między innemi Unstrut, Wipper i Bode. Br. G. Sołacki młyn, al. Sołacz, Solaczski w r. 1395, dawniej Niestachowski, nad rz. Bogdanką, dopł. Warty, tuż pod Sołaczem, w pow. poznańskim, niewykazany w Spisie gmin i okręgów. Młyn niestachowski istniał już w r. 1343, dziedzic miejscowy Mikołaj nadał go młynarzowi Piotrowi Kod. Wielk. , n. 1229; w r. 1395 prawowali się o ten młyn mieszczanie poznańscy Jan Kazirola i Janusz Linde Akta gr. pozn. ; r. 1554 posiadali go Górkowie i sprzedali Janowi Suszce za 100 grzyw. z warunkiem, aby co tydzień 2 ćwiertnie mąki żytnej oddawano do szpitala w Szamotułach. Miasto Poznań nabyło później ten młyn i wypuszczało go w dzierżawę J. Łukaszewicz, Op. m. Pozn. , I, 244. E. Cal. Sołacz, pierwotnie Niestachowo, 1253 r. Nyestathkow 1292 r. Nyestachowo 1. majętność, pow. poznański, o 3 klm. na zach. płn. od Poznania, między Urbanowem, Jeżycami, Goleńcinem i Winiarami, par. św. Wojciech, poczta i st. dr. żel. w Poznaniu; z Ubanowem, Urbanówkiem, cegielniami i fortem VI wysuniętym tworzy okrąg dworski mający 17 dm. , 313 mk. 174 kat. , 138 prot. , 1 żyd. i 377 ha 284 roli, 49 łąk, 23 lasu; czysty doch. z ha roli 9, 79, z ha łąk 13, 32, z ha lasu 0, 78 mrk; gorzelnia parowa, szkółki owocowe. Przemysław I, zakładając w r. 1253 nowe miasto Poznań na lewym brzegu Warty, nadał mu między innemi Niestachowo, które wyszło z rąk miasta, nie wiadomo jakim sposobem; w r. 1343 posiadał je Mikołaj z N. a między r. 1389 i 1399 pisali się już z Sołacza następcy jego Jan i Bodzanta, synowie Bogusławy; Jan utrzymał się przy 2 częściach S. w r. 1395 Akta gr. pozn. . W r. 1554 posiadali tę osadę Górkowie Łukasz, Andrzej i Stanisław; w r. 1580 miał tu Łukasz Górka, woj. poznański, 15 zagr. z rolą, 8 bez roli i 1 komor. Folw. należał do miasta w r. 1599; sprzętu było 135 kóp żyta, 35 kóp pszenicy, 8 wozów grochu, pół kopy prosa i tyleż lnu; inwentarz składał się z 27 sztuk bydła rogatego, 116 owiec i 31 świń; czystego dochodu przyniósł 474 zł. i 19 gr. W pierwszych la

Sołacki młyn

Soła

Sołacki młyn

Sołacz