od Lidy, w 1865 r. 6 dusz rewiz. ; własność Szalewiczów. W spisie z 1866 r. podana jako okolica szlach. , mająca 4 dm. , 37 mk. katol. 2. S. , fol. , pow. wołkowyski, w 4 okr. pol, gm. Wilczuki, o 17 w. od Wołkowyska. 2. S. , ob. Subocze i Subycze, Subaczewo, wś, pow. dzisieński, w 4 okr. pol, gm. Jazno, okr. wiejski Cwietyn, w 1865 r. 32 dusz rewiz. ; należała do dóbr Prosiełkowicze, Rypińskich. Subaczyszkij wś, pow. maryampolski, gm. Gudelo, par. Skrawdzie, odl. od Maryampola 24 w. , ma 11 dm. , 123 mk. W 1827 r. było 6 dm. , 62 mk. Subange, jezioro w pow. licbarskim, ob. Kwiecowo, Subbacze, SubbatSee, ob. Subocz, Subockie jezioro. Subbotow, ob. Subotów. Subern, dobra prywatne, w okr. i pow. goldyngskim, par. frauenburska Kurlandya. Subinajty, wś, pow. rzeżycki, ob. Cybinowa. Subinowo, wś u źródeł rz. Łzy, w pow. lucyńskim. Subkowy 1. dawniej Sobkowy, niem. Subkau, dok. 1282 Sobcouo, Schobkow, Schobokow, Sopkow, Zopcoiü, wś kośc, w pow. tczewskim, 11 klm. na płd. od Tczewa, przy dr. żel. wschodniej i szosie tczewskiej, po obu brzegach strużki Drybok Drebeck, dopł. Wisły, śród żyznych nizin gdańskich. Zawiera 21 włośc, posiadeł i 26 zagród, razem 1260 ha 20 łąk, 1133 roli orn. . W 1885 r. 93 dm. , 253 dym. , 1134 mk. , 986 kat. , 145 ew. , 3 żyd. We wsi urząd poczt. 3 klasy, 3klas. szkoła bezwyznaniowa 1887 r. 3 naucz. , 182 dz, i kościół katol, paraf. p. w. św. Stanisława bisk. Przy kościele szpital dla 5 ubogich, bractwo Różańcowe od 1720 i Trzeźwości od 1857. W skład par. wchodzą S. , M. Słońca, M. Gare, W. Słońca, Radostowo, Starzęcin, Brzuszcz, Warcimierz i Warcimierek, Gniszcwo, Czarlin, Wielgłowy, Narkowy i Gorzędziej kośc. filialny. R. 1867 liczyła parafia dek. tczewski 3762 dusz, 1889 r. zaś 3356. Kościół murow, ma presbyteryum z pięknem, gwiaździstem sklepieniem; zakrystya, skarbiec i przedsionek pochodzą z r. 1300 około, wieża zaś i nawa z drewnianym sufitem z drugiej połowy XIV w. Z zabytków sztuki zasługują na wzmiankę ośmioramienny pająk z 1710 r. i duży dzwon z 1499 r. ob. Bauu. Kunstdenkm. der Prov. Westpreussen, str. 254 256, tamże podany jest rysunek kościoła. Proboszczami komondarzami byli tu 1. 1309 r. Johannes, plebanus in Sobcow ob. P. U. B. V. Pcrlbach, Nr. 670; 2. Jan Butow, komendarz 1483; 3. 1578 r. , Bartłomiej a Biecz; 4. 1695 r. , Wawrzyniec Smugatius; 5. Marcin Śmiglewski; 6 1682 r. , Albert Józef Korpalewski, dziekan tczewski; 7. 1693 r. Jerzy Piotr Jesionowski; 8. 1716 r. , Ignacy Rogaczewski, 1718 r. został prob. w Skórczu; 9. 1718 r. , Franciszek Ruthen; 10. Paweł Lazarowicz; 11 1750, Tomasz Mucho wski, dziekan tczewski ob. Borek Echo sepulchralis, II, 618 621; 12. Wineenty Ignacy Schultz 1780; 13. Andrzej Pomieczyński 1848; 14. Aleksander Pomierski 1861 1889; 15. Wojciech Ziemann 1889. R. 1687 liczyła parafia około 600 dusz. Prob. posiadał 4 włóki i 3 ogrody; nauczyciel był organistą; w szpitalu mieszkało 2 ubogich ob. Wizyt. Madalińskiego, str. 48 49. R. 1710 dawała wś meszne od 64 1 2 włók razem 321 4 korcy żyta i tyleż owsa; z dworu miał prob. 100 fl. pobierać, ale wówczas pieniędzy tych nie płacono ob. Wizyt. Szaniawskiego, str. 167 169 j. R. 1780 należały do par. , oprócz już wymienionych osad, następujące Brzeźno, Łowiguz, Fyszbudy i Kępa. W całej paraf, liczono 2141 kat. i 46 akatol. , żydów niebyło. W bibliotece kościelnej znajdowały się kazania Fabera, Steyna, Chleb duchowny i inne. Proboszczem był Wincenty Ignacy Schultz, kanonik włocławski i kruszwicki i oficyał archidyakonatu pomorskiego; przebywał najwięcej w Szotlandzie pod Gdańskiem, tu zaś utrzymywał 2 wikarych. Mieszkańców liczyły S. 650 645 kat. ob. Wizyt. Rybińskiego, str. 39 51. Hisiorya S. villa perampla, jak pisze Borek, należą do najstarszych osad okolicy. Za książąt pomorskich S. należały do bisk. kujawskich. R. 1282 przekazał Mestwin wś tę i kilka innych bisk. Alberowi ob. P. U. B. V. Pcrlbach, Nr. 341. Przedtem należały S. do Michała, który przerzuciwszy się w czasie wojny Mestwina z margrabiami brandenburskimi na stronę wrogów jego, został z kraju wydalony i majątku pozbawiony. Po śmierci Mestwina poczyniła rodzina kroki ku odzyskaniu włości. Za pierwszej bytności Przemysława na Pomorzu 1295 r. stanęli synowie Michała Mikołaj, Jerzy i Rudolf wraz z zięciami w Świeciu ze skargą na bisk. kujawskiego Wisława. Lecz Przemysław rozstrzygnął na podstawie dok. Mestwina przeciw nim. Następnie jednak bisk. Gerward 1300 r. wypłacił trzem synom Michała 60 grzyw, denarami, za które się zrzekli wszystkich praw do Subków. Wypłacona suma stała się przyczyną trzeciego pozwu 1334 r. przez synów Jerzego i krewnych, którzy pokazali jakiś list rzekomo dowodzący, że biskupi trzymali S. tylko na mocy zastawu. Sędzia świecki Jan rozstrzygnął na korzyść biskupa. Odtąd S. były w spokoj nem posiadaniu biskupów aż do kasaty dóbr duchownych. R. 1290 uzyskał bisk. Wisław od Mestwina

Subaczewo

Sub

Subko