Napisy podał J. Łukaszewicz Opis kościołów paraf. , II, 601; Tyg. Illustr. z r. 1864, X, 308, zamieścił widok kościołaj z różnemi tiizczegółami co do Miaskowskiego. Księgi kościelne zaczynają się od r. 1721. Par. , liczącą 4988 dusz, składają Aleksandrowo, Antoniewo, Bielawy, Bodzewo, Dąbrówka, Godurowo, Grabonóg, Grodnica, Józefowo, Koszkowo, KrajewskiBór, Leciejewo, Lipie, Łódź, Michałowo, Piaski, Podrzecze, Smogorzew, Stefanowo, S. Małe i Wielkie, Szelejewo, Talary nie Tatary, Tanecznica, Ustronie, Wygoda, Zabrodnia Zabornia, Zacisze i Zalesie. Kaplice znajdują się w Szelejewie i Piaskach; szkoły paraf. w Bodzewie, Grabonogu, Michałowie, Piaskach, S. Wielkich, Szelejewie i Zalesiu. Szpital istniał już przed r. 1610. Wś ma obecnie 52 dm. , 340 mk. 302 kat. , 38 prot. i 327 ha 300 roli, 8 łąk. Dwór ma 8 dm. , 163 mk. 1 prot. i 375 ha 335 roli, 16 łąk, 11 lasu; czysty doch. z ha roli 1, 20, z ha łąk 24, z ha lasu 480 mrk; cegielnia; właścicielem jest Franciszek Żółtowski. 6. S. Małe al. Mały Strzelcz, Strzelcze, wś, pow. krobski Gostyń, o 5 klm. na wsch. płd. od Gostynia i 3 klm. ku płd. od Piasków. Graniczy z W. Strzelcami par. kat. , poczta i st. dr. żel. w Piaskach Sandberg; ma 32 dm. , 220 mk. 178 kat. , 42 prot. i 364 ha 345 roli, 4 łąk. W 1580 było w S. M. 11 1 4, łan. osiadł. i 6 komor. ; przy schyłku XVIII w. należały S. do Jaraczewskich, Bogdańskich i Stawowskich. 7. S. al. Strzelcze, przed r. 1580 Lubieszewo, dok. Llubessowo, Lubessowo, Lubeschewo, Lubessewo, wś kość. i fol. , pow. mogilnicki, dek. żniński, o 7 klm. ku płn. od Strzelna i Kwieciszewa, na zach. brzegu jez. Pakoskiego. Graniczy z Górą i Głogówcem; par. i szkoła w miejscu, poczta w Mogilnie, st. dr. żel. na Janikowie Amsee o 8 1 2 klm. Książę Bolesław uposażając benedyktynów mogilnickich 1165 nadał im między innemi wś Lubieszewo 2 połową jeziora, które wymienia też przywilej ks. Salomei, potwierdzony przez Mieszka w r. 1193; r. 1215 przysądzono klasztorowi w Strzelnie dziesięcinę z Lubieszewa, do której rościł sobie prawa bisk. kujawski Kod. Wielkop. , nr. 3, 33, 84. Villa sagitariorum w bulli Innocentego II z r. 1136 nie mogła być Lubieszewem, które dopiero w późniejszych wiekach nazwę swoją zamieniło na Strzelce. W r. 1249 Kazimierz, ks. kujowski i łęczycki, nadał klasztorowi w Strzelnie wś Bronisław z jez. Lubieszewskiem i połową Kwieciszewicy, rzeki rozgraniczającej Kujawy od Wielkopolski; r. 1580 było w S. 13 1 4 łan. osiadł. , 2 półłanki puste i 3 zagr. , a w 1618 20 r. 13 łan. os. puste, 1 ćwierć karczmarska, młyn o jednem kole, 4 zagr. i 1 rzemieśl. Po r. 1793 zabrał rząd pruski S. i utworzył z niej dome nę z os. Baba Mała i Wielka, Burgrabstwo, Bystrzyca i Chałupska. Kościół, stawiany z drzewa, p. w. Narodz. N. M. P. , miał już ist nieć w XIII w. Par. , liczącą 674 dusz, składają Dębina Amalienhof, Gadów, Głogowiec, Krzyżanna, Neumanowo, RatowoStrzelce. Wś z os. Louisenhof i Neumanowo tworzy okrąg, mający 39 dm. , 371 mk. 295 kat. , 76 prot. i 771 ha 644 roli, 33 łąk, 5 lasu. Folw. , przezwany Jaegerndorf, tworzy z Gadowem okrąg, mający 7 dm. , 177 mk. 145 kat. , 32 prot. i 615 ha 460 roli, 30 łąk; chów i sprzedaż bydła; cegielnia; wła ścicielem jest rząd pruski. E. Cal. Strzelce, niem. Heinrichsfelde, wś, pow. grudziądzki, st. p. Łasin, par. kat. Szynwałd; 13728 magd. mr. W 1885 r. 7 dm. , 48 mk. Powstała między r. 1800 17 jako folw. do dóbr szynwałdzkich, z których dożywocie pobierała wdowa po gen. Franciszku Rosenberg Gruszyńskim. Być może od jej syna Ludwika Henryka miejscowość ta wzięła swą nazwę niemiecką. Jako folw. istniały S. aż do r. 1842, potem wydane zostały 6 czynszownikom z Szynwałdu na własność ob. Gesch. d. Graudenzer Kr. v. Froehlich, I, 164. Kś. Fr. Strzelce, wś i dobra nad jez. Lewientyn, w pow. leckim, st. p. i tel. Lec; 329 ha, 14 dm. , 100 mk. Ks. Olbracht podaje r. 1557 do wiadomości, że Janek Strzelec otrzymał od ś. p. Fryderyka v. Heidek 5 włók między Wilkasami a Bogaczewem, oraz że tamże 2 włóki dokupił. Ks. Olbracht nadaje ten majątek prawem lennem i uwalnia Janka na czas życia od służby i tłoki. Potomkowie jego mają 1 służbę zbrojną czynić. R. 1651 dostaje strzelec czyli borowy Jerzy Kowalewski 7 1 2 włók położonych między Janikiem Strzelcem, t. j. Strzelcami a Bogaczewem. Strzelce 1. Wielkie al. Strzelca niem. Gross Strehlitz, miasto powiatowe na Górnym Szląsku, w regencyi opolskiej, pomiędzy Bytomiem a Opolem o 4 1 4 niili, pod 50 31 płn. szer. i 35 56 wsch. dłg. , na połowie dawnego traktu z Krakowa do Wrocławia o 15 mil odl. , leży na wznieś. 792 stóp paryz. npm. , śród płaskowzgórza, którego wody uprowadza Małapanew do Odry. Miasto składa się ze starego miasta, otoczonego jeszcze w 1842 r. murami, z dwoma bramami krakowską i opolską, tudzież z trzech przedmieść Krakowskiego. Opolskiego i Jemielnickiego. Posiada kościół par. katol. i dwa filialne, kościół par. ewang. od 1825 r. , progimnazyum, urząd poczt. , 262 dm. , 4113 mk. 2255 kob. , co do wyznania 3041 katol. , 630 ew. aug. , 441 żyd. 1880 r. . Do mieszczan należy 461 ha 370 roli, 36 lasu i 6 łąk; 1842 r. było 167 dm. . 2122 mk. 1720 kat. , 260 ew. , 140 żyd. . Przy Strzelce Strzelce