Nr. 2977. Wójtom w 1785 r. był Kowalski, radny miasta Warszawy. W tymże roku znajdowało się na S. 42 składów żywności należących do panów i dygnitarzy, 61 szynków piwa i wódek, 8 browarów, 10 fabryk krochmalu, 2 mydła i świec, 13 handlarzy drzewem, 8 garkuchni. Pozbawiony od kilku wieków własnej świątyni należy do par. Ujazdów, Solec otrzymuje kościół i klasztor trynitarzy. Fundatorem był Otto Felkerzamb, wojew. czernichowski, w 1693 r. Na miejscu pierwotnej drewnianej kapliczki stanął obecny kościół murowany w 1726 r. Klasztor murowany wzniesiony został dopiero 1776 r. Brak funduszów zniewolił zakonników do wynajęcia 1816 r. a następnie wieczystego odstąpienia części klasztoru na zakład fabryczny. Dziś weszły one w skład zabudowań fabryki wyrobów chemicznych. Klasztor istniał do 1864 r. Kościół stał się obecnie parafialnym. Już więc w XVIII w. 8. na nowo odzyskuje pierwotny charakter osady handlowej i przemysłowej. W obecnem stuleciu sianowi on główny centr fabryczny Warszawy. Tu mieszczą się wielkie zakłady żelazne pod firmą Lilpop i Rau. fabryka gazu, wielka fabryka przetworów chemicznych Hirszman i Kijewski, wielki młyn parowy, tudzież liczne składy, magazyny zboża, drzewa i t. p. 2. S. , folw. i dobra, pow. gostyński, gm. Rataje, par. Solec, ma kościół par. drewniany, browar, 210 mk. , 2445 mr. folw. 1290 mr. roli. Gleba w połowie pszenna. W 1827 r. było 17 dm. , 149 mk. Do S. należy Solecka smolarnia 13 mk. , 30 mr. włośc. i os. młyn. Jordanów. Kościół i parafia erekcyi niewiadomej. W 1858 r. odnowiony. S. par. dek. gostyński, 1164 dusz. 3. S. , 1278 r. Solech, w XV w. Solyecz, os. miejska, dawniej miasteczko nad Wisłą, z lew. brzegu, przy ujściu Krępianki, pod 51 7 8 sz. płn. a 36 11 7 dłg. wsch. od F. , pow. iłżecki, gm. i par. So lec, odl. 35 w. od Iłży, 56 w. od Opatowa. Na przeciwległym brzegu Wisły leży wieś Piotrawin. Położony na stokach wyniosłej krawędzi doliny lewego brzegu Wisły, na wzgórkach piaszczystych, posiada kościół paraf. murowany, kościołek drewniany i nad samą Wisłą kościół mur. św. Stanisława kościół poklasztorny spłonął w 1866 r. . seminaryum nauczycieli elementarnych, wzorową szkołę początkową, sąd gm. okr. IV, urząd gm. , st. poczt. , 316 dm. 4 mur. , 3305 mk. i 4959 mr. ziemi należące do mieszczan. W 1827 r. było tu 308 dm. , 1692 mk. ; 1858 r. 319 dm. , 2213 mk. 285 żyd. . Wedle legendy w S. miał zajść w 1078 r. cud wskrzeszenia Piotra, dziedzica Piotrawina, przez biskupa krakow. Stanisława ze Szczepanowa, wobec sądu królewskiego. S. zapewne wieś książęca, przechodzi na własność klasztoru miechowskiego. W XIII w. istnieje tu już kościół parafialny. Na akcie nadania w 1278 r. wsi Szczepanowice klasztorowi miechow, przez Zbrosława Sbroslaus, kanon. krakow. i wrocław. podpisał się między innemi magister Petrus rector ecclesiae de Solech Kod. Małop. , II, 142. W 1327 r. Władysław Łokietek zamienia z klasztorem wieś Krzesławice pow. krakowski za Solec ib. , 257. Nazwa osady wskazuje, iż był tu zdawna skład soli spławianej Wisłą, istniał także gród książęcy na wyniosłej krawędzi doliny Wisły. Prawdopodobnie odbiór wsi od klasztoru jest w związku z założeniem miasta. Kazimierz W. podobno wzniósł nowy kościół i odbudował zamek. Jagiełło w 1412 r. bawiąc w S. , wydaje miastu przywilej na dwa jarmarki Boże Ciało i Wniebowzięcie N. M. P. i pozwala mieszkańcom rozwozić sól z żup królewskich po innych miastach bez opłaty cła i targowego W 1417 r. zabrania król w promieniu trzymilowym od miasta sprzedawać kupcom po wsiach. W połowie XV w. kościół tutejszy p. w. Wniebowzięcia N. M. P. pobierał dziesięcinę z łanów miejskich, przynoszącą do 15 grzyw. Bo plebana należało 9 łanów, w dziewięciu różnych miejscach, 5 ogrodów, dziesięcina rybna z jezior królewskich, utworzonych przez wylewy Wisły i Krępy, tudzież pasieki w lesie zwanym Plebani Łążek Długosz, L. B. , IL 573. Zygmunt I odnawia w 1530 r. zatracone w czasie pożaru przywileje. W 1554 r. zaprowadzono targi w niedziele, jarmarki zaś przeniesiono na inne dni. Według reg. pobor. pow. radomskiego z 1569 r. S. dał szos dwojaki w ilości fl. 19 gr. 16, ode dwu rybitwu gr. 24, od 8 komor. fl. 1 gr. 18, od młyna 2 koła gr. 24, względem dziesięciny z miasteczka fl. 9 gr18, od garnców gorzałczanych fl. 2 gr. 12, czopowego na cały rok od warów fl. 50 gr. 2 Pawiński, Małop. , 326. Batory pozwala w 1578 r. mieszczanom prowadzić handel w całym kraju bez opłaty cła i targowego. Władysław IV w potwierdzeniu przywilejów zastrzega, iżby żydom nadal jak dotąd, nie było wolno mieszkać i nabywać domy i. place. Według lustracyi z 1654 r. ma miasto bor własny o puł mile pod Wólką Solecką; ma iezioro Olszynki pod Dziurkowem y ieziorka Bobrowe, Karaskowskie y Trzcinne, także używanie Wisty. Jezioro na kępie mieyskiey Nieczecz nazwane, zamkowi należące. Bywało miasto nasiadleysze, teraz domow najduie się 246. Browary mieszczanie w domach swoich maią, kto chce piwo robic moze, nic nie dając; piwa swego wolny szynk maią, tak że y beczkami wolno im przedawać. Gorzałkę kto chce pali, daią od garca na rok po zł. 1 gr. 18. Piekarzów

Solec