poczta i st. dr. żel. ; wchodzi w skład nadleśnictwa królewskiego Zielonka. Stęszów, wś nad rz. Wiercicą, pow. noworadomski, gm. i par. Gidle; ma 24 dm. , 239 mk. , 606 mr. włośc; osada dwor. ma 2 dm. , 7 mk. , 3 mr. dwor. W 1827 r. 19 dm. , 93 mk. Wchodziła w skład dóbr rząd. Gidle. Stęszyce Średnie, kol. , i S. al. Tymienice, fol. , w XVI w. Stassyce, pow. sieradzki, gm. i par. Zduńska Wola, odl. od Sieradza 14 w. , ma 29 dm. , 353 mk. W 1827 r. S. Opiesin 10 dm. , 75 mk. S. Średnie 20 dm. , 213 mk. W 1872 r. fol. S. al. Tymienice rozl. 1795 mr gr. or. i ogr. 212 mr. , łąk 18 mr. , pastw. 15 mr. , lasu 1533 mr. , nieuż. 15 mr. ; bud. mur. 4, z drzewa 10; płodozmian 6pol. , las urządzony, wiatrak. Wś Tymienice os. 36, 141 mr. ; wś Izabelów 71 os. , 451 mr. Na początku XVI w. trzy wsi S. Rozpierskie, S. średnie i S. Tymieńskie dawały z ról dworskich dziesięcinę pleban, w Korczewie parafia, zaś z łanów kmiecych pleb. w Tu szynie. Kolendę, po gr. z łanu, brał pleban w Korczewie Łaski, L. B. , I, 480. Według reg. pob. pow. Szadkowskiego z 1552 r. wś S. , w par. Korczów, miała 8 osad. , 3 łany i 2 młyny. S. Rospierskie w części Marcina miały 5 os, 6 łan. , Łukasza zaś 5 osad. Dru ga połowa miała w części Marcina 5 os. , Mikołaja 6 osad. Pawiński, Wielkp. , II, 229. Br. Ch. Stężarycze, wś, pow. włodzimierski smolarnia. Stężnica, wś, pow. liski, nad pot. dopł. Hoczewki, 3 7 klm. na połd. wschód od Baligroda, w okolicy górskiej i lesistej, w zwar tej dolinie, tworzy długą ulicę. Góry zasła niające S. od zachodu sięgają 760 i 816 mt. , od wschodu 747 mt. We wsi cerkiew drewn. , przyłączona do par. gr. kat. w Baligrodzie. S. ma 90 dm. i 611 mk. ; 564 gr. kat. , 23 rzym. kat. i 24 izrael. Obszar więk. pos. Herscha Grossingera wynosi 192 mr. roli, 25 mr. łąk, 75 mr. past. 362 mr. lasu; pos. mn. ma 1250 mr. roli, 194 mr. łąk, 495 mr. past. i 119 mr. lasu. Gleba owsiana, zimna, lasy świerkowe. Graniczy na płn. z Baligrodem, na wsch. z Gorzanką, na zach. z Huczwicami, a na płd. z Radziejowa. Mac. Stężniczka al. Stężnica, potok, wypływa w obr. Stężnicy, w pow. liskim, na płd. wsch. krańcu wsi; płynie krętym biegiem w kierunku płn. zach. i uchodzi naprzeciw mia steczka Baligroda do Hoczewki z praw. brze gu. Do S. wpada jeden większy dopływ pot. Stebny. Długi 4 1 2 klm. Od płn. wsch. nad doliną potoku wznosi się Markowska góra 675 mt. , a od płd. zach. dział Brzyzawy, ze szczytem Berdo 890 mt. Br. G. Stężyca 1. w dok. z 1365 r. Staszicza, Stazicza, u Długosza Zthanzicza i Stanszicza, 1569 r. Sthężicza, osada miejska, dawniej miasto, nad Wisłą, z praw. brzegu, w pobliżu ujścia Wieprza, pod 51 34 6 płn. szer. i 39 25 7 dług. wschod, od F. , pow. gar woliński, gm. Pawłowice, par. Stężyca. Odl. 1 w. od st. dr. żel. nadwiślańskiej Iwangród, 106 w. od Warszawy, 63 w. od Łukowa, 70 w. od Lublina. Leży śród rozległej niziny, utworzonej przez zejście się doliny Wieprza z doliną Wisły. Ta ostatnia płynie tu szerokim korytem, tworząc liczne kępy. Na przeciwległym brzegu, w odległości 4 w. , leży Sieciechów. Dziś S. posiada kościół par. murowany, kościół pofranciszkański, szkołę początkową od 1835 r. , dom przytułku dla 10 starców, 150 dm. , 1171 mk. , 3985 mr. ziemi należącej do mieszczan. W 1791 r. było 630 mk. , 1827 r. 150 dm. , 945 mk. ; 1862 r. 138 dm. 1 mur. , 995 mk. 24 żydów. Jako w miejscu dogodnej przeprawy przez Wisłę bród i stacyi dla statków, istniało tu odwieczne targowisko i gród książęcy, który stał się centrem po wiatu. Działalność kolonizatorska i cywilizacyjna benedyktynów sieciechowskich wpłynęła niewątpliwie na rozwój S. , otoczonej wsiami klasztornemi. Wątpliwy dokument z 1365 r. Kod. Małop. III, 382 pozwala wnosić, iż kościół parafialny w S. , p. w. św. Marcina, powstał już w XIII w. Według Długosza około połowy XV w. Jan pleban wzniósł na miejsce drewnianego nowy kościół z cegły. Fakt ten zapewne jest w związku ze współczesnem założeniem, na obszarze przyległym do dawnego targowiska, miasta na prawie niemieckim, za przywilejem Władysława Warneńczyka 1442 r. Zygmunt I pozwala 1543 r. pobierać mostowe na Wieprzu po szelągu od wozu, od konia i wołu na przedaż prowadzonego po 2 obole, od pieszego po obolu. Podług lustr. 1564 r. Podstharosczi z urzędem myesczkiem sprawy dacz nyeumyely yako wyele lanow Sthęzicza ma pod szobą. Domow iesth 137 1 2, z każdego po gr. 3, wolnych ąd oplaty 4. Kazdy ktory na Wyszlie roby, dawacz powynien na rok gr. 24, kto lowycz chozę na Wyeprzu, powynien dacz gr. 12. Kazdemu rzesz bycz rzeź bić wolno, na then czasz ich było 9, kazdy dawa lapidem sepi szmalczowanego. Kazdy piwo warzicz moze, pro anno powynien dacz per gr. 3. Barwyerz z laznye nyeplaozi, przicziny dlia czego dacz nyeumyely. Yesth nyemalo ktorzi zgorzalkę palyą, zadnego czinszu nyeplaczą, na czo zadnego prawa nyemayą. Z yatek szewczich, pyekarskich y z inszich czinszu nyeplaczą, zadnego tesz czinszu de hortis nyedawayą. Na koronaczyą KJM. albo krolyowey, powynny dawacz na pyorsczyen mar. 5. Jarmarky 2 bywaią, do Stęszów Stęszów Stęszyce Stężarycze Stężnica Stężniczka Stężyca